Tíminn Sunnudagsblað - 24.10.1965, Blaðsíða 9
Keisarastjórnin rússneska hefur safnað glóðum elds að höfði sér:
Byltingin er dunin ytir, ot, rauðliðar og hvítliðar berast á bana-
spjótum.Allt er á ringurreið, og á þúsundum heimila rikir óvissa um
afdrif sona, eiginmanna og bræðra í þessum hildarleik. Hrjáð
gamatmenni og hrelldar konur reyna í lengstu lög að hlú að von-
inni í brjósfi sér, þó að auðsæ fa Isvon sé, og niðurbælt hatur gref-
ur um sig. Þannig hefst þessi saga Sjólókoffs úr Kósakkahéruðum
við Don.
Fyrsti snjórinn kom á degi heil-
ags Filippusar eftir föstuna. Um
kvöldið skall á stormur, sem stóð
af Don. Það þaut í sölnaðri bú-
rótinni á sléttunni, og vindurinn
færði snjóinn í skafla og skóf fölið
af hnökróttum vegunum.
Nóttin hjúpaði þorpið hljóðri,.
grænslikjaðri rökkurblæju. Hand-
an húsanna blundaði óplægð sléttan,
vaxin kyrkingslegum runnum.
Um miðnættis barst ómur af ýlfri
FYRSTI HLUTI
, ■MiDiii—iiiii 11 ii iimi ii mii iiiiin ii
úlfanna frá gljúfrunum, hundarnir í
þorpinu tóku undir, og Gavríla gamli
vaknaði. Hann tylíti sér á hlóðar-
steininn, lét fæturna lafa og hallaði
sér upp að reykháfnum. Þarna sat
hann um stund hóstandi, en spýtti
síðan og þreifaði eftir tóbakspungn-
um.
Gamli maðurinn vaknar hverja
nótt við fyrsta hanagal, situr reykj-
andi og hóstandi og ræskir sig til
þess að hreinsa hroðann úr lungun-
um. Á milli hóstakastanna reikar
hugur hans gamaltroðna slóð. Hann
hugsar einlægt um hið sama, gamli
maðurinn: soninn, sem hvarf í stríð-
inu.
Hann hafði ekki eignazt annan soi.
— þetta varð hinn fyrsti og síðas’i,
og hans vegna hafði Gavríla stritað
hvíldarlaust. Svo rann sá dagur uop,
að hann varð að sjá á eftir horum
til vígstöðvanna, þar sem hann atti
að berjast við rauðliðana. Þá leiddi
gamli maðurinn tvö uxaeyki á
markaðstorgið og keypti hest a' Kal-
míkumanni fyrir andvirðið. hann
var raunar engum hesti likur, því
að hann þaut áfrant eins og æðis-
genginn sléttuvindurinn. Gavríla
sótti hnakk og beizli með silfurstöng-
um, sem afi hans hafði átt, í ættar-
kistuna. Þegar þeir skildu, sagði
hann:
”Jæja, Pjotr, ég hef kennt þér
að bera höfuðið hátt, og hver liðs-
foringi væri fullsæmdur af reiðtygj-
unum þínum.Vertu traustur hermað-
ur eins og faðir þinn var, svo að
þú verðir Kósakkahernum og hinni
lygnu Don ekki til vansæmdar. Þú
skalt þjóna keisaranum eins og afar
þínir og langafar gerðu.“
Nú starði hann út um gluggarúð-
una, sem grænleitt tunglskinið hrísl-
I I M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
969