Tíminn Sunnudagsblað - 25.07.1971, Blaðsíða 17

Þegar ég rak prestslömbLn út í
Flugumýrarsóknina um aldamótin
„Mér eru fornu niinnin kær
meira en sumt hið nýrra,
því, sem tíminn þokaði fjær,
það er margt livað dýrra".
Þegar Magnús Gíslason fyrrver-
andi iireppstjóri á Frostastöðum í
Blönduhlíð kom til mín hérna um
daginn, rifjuðust upp fyrir mér
gamlar minningar um fyrstu komu
mína í Réttarholt og Frostastaði.
Þetta er hálfrar aldar gömul
endurminning eða vel það. Um
liaustið 1899 i októbermánuði
síðla vorum við Guðbrandur
bróðir minn og ég látnir reka
prestslömbin út í Flugumýrar-
sóknina. Ég var 10 ára en hann
14 eða 15 ára.
Ég hugsaði víst gott til glóðar-
innar að fá að reka fóðralömbin
út í Flugumýrarsókn. Við lögðum
af stað með lömbin úr málaverk-
um, eða þegar við vorum búnir að
borða morgunmatinn. Vorum við
vel útbúnir, með nýja skó, nesti
þurftum við ekki. Það man ég, að
síðast voru mér bundnar fótólar,
sem faðir minn átti.
Ekki man ég, hvað lömbin voru
rnörg, eitthvað á milli 10 og 20.
Líklega um 20, hafi Akratorfu-
lömbin verið með, sem mig minn-
ir. En það var svo alvanalegt að
koma á Torfubæina, að það er ekki
eins fast í hugann bundið og hitt
ferðalagið. Allt voru þetta fjalla-
lömb, hvítar gimbrar hornóttar,
allar sumargengnar af Krókárdal í
Silfrastaðaafrétt. Þangað voru
lömbin ætíð rekin eftir fráfærur,
því þar eru hagar miklir og kjarn-
góðir. Þótti þeim þar vel borgið
sumarlangt.
Sú ferðaáætlun var okkur gefin,
að við skyldum stanza í Réttarholti
og hvergi á öðrum bæjum en gista
á Frostastöðum.
Ekki man ég annað en oklkur
gengi sæmilega að reka lömbin yf-
k Dalsána, sem er þó nokkurt
vatnsfall, og þá enn óbrúað. ViÖ
fórum úr sokkum og óðum bei’*
fættir yfir. Það var ekkert farið að
frjósa að ánni þvj tíð var góð. Mig
minnir að þennan dag væri sunn-
anátt hæg, aðeins andvari.
Þegar við komum út á Dalsár-
eyrar kom maður á móti okkur.
Þekktum við hann gjörla, var það
Ólai'ur frá Dal, bróðir Jóns á Þor-
leifsstöðum, einsýnn með svarta
bót fyrir öðru auganu. Fór hann
til Ameríku vorið næsta á eftir.
Kom hingað snögga ferð 1930 og
þekktum við þá hvor annan eftir
þessi 30 ár. Fór hann að athuga
lömbin og ráðleggja okkur að láta
ekkj velja úr hjá okkur, heldur
vera ákveðnir á hyaða bæ hvert
lamb skyldi fara, annars yrðu lök-
ustu lömbin eftir seinast.
Fyrsta lambið, sem við afhent-
um í fóður var á Syðstu-Grund hjá
Gunnlaugi bónda, er þar bjó.
Frá Mið-Grund héldum við að
Réttarholti. Var ég mjög feginn að
komast þangað af því að okkur
hafði verið leyft að stanza þar. Hef
líklega verið farinn að þreytast eft-
ir gönguna. Þar afhentum við eitt
lambið en hin voru rekin á beit á
bakkana fyrir ofan lækinn og litið
eftir þeim á meðan við stönzuðum.
Þá bjó í Réttarholti Rögnvmdur
Björnsson sýslunefndarmaður.
Hann leiddi okkur í baðsto:u til
Freyju konu sinnar. Fengum við
þar hinar hlýlegustu og beztu við-
tökur sem frekast orðið gat, því
þetta var eitthvert almesta rausn-
arheimili sveitarinnar og áreiðan-
lega hvergi betra að koma. Var
mér boðið sæti þar í svo mjúkum
stól með fjaðrasetu, að í slíkt sæti
hafði ég aldrei sezt fyrr. Átti víst
hálf bágt með að sitja kyrr í hon-
um, þurfti að smáhreyfa mig til
þess að finna sem bezt mýktina í
fjöðrunum.
Húsfreyjan sýndi mér tvær dæt-
ur sínar, sem voru svo að segja
á sama aldri og ég, Filipíu og Mar-
gréti. Filipía hálfu ári eldri en ég
og Margrét hálfu ári yngri en ég.
Filipía dó árið eftir, en Margrét
var konan mín eftir full 12 ár.
Höfum við nú búið saman i ástríku
hjónabandi í 88 ár. Þarna sá ég
hana 1 fyreta sinni.
Eftir þessa ágætu hvíld og hlý-
legu viðtökur í Réttarholti Jiéldum
við áfram ferð okkar með lömbin.
Hafði Jón sonur þeirra hjóna í
Réttarholti gætt þeirra á meðaa
við stönzuðum. Hann varð síðar
bóndi i Réttarholti, kvæntist elsku-
legri stúlku, Sólveigu, dóttur Hall-
dórs Einarssonar á Syðstu-Grund.
Þeirra son er Rögnvaldur bóndi og
kennari í Flugumýrarhvammi. Jón
dó ungur.
Fórum við upp Hvammsáreyrar,
upp að Flugumýrarhvammi. ^ar
bjó Albert Jónsson. Þar skildum
við eftir 3 lömb, eitt að Hvammi,
annað, sem átti að fara að Torf-
mýri, það þriðja, sem átti að fara
að Djúpadal. Frá Hvammi héldum
við að Bjarnastöðum. Þar var tví-
býlt. Á öðru búinu bjó Ste.fán Sig-
urgeirsson, fór til Ameríku
skömmu á eftir. Vildi hann vera
alveg sjálfráður hvaða lamb hann
tæki úr hópnum, og létum við það
gott heita. Á hinu búinu bjuggu
hjónin Sigríður Benónísdóttir og
Magnús Hjálmarsson. Á Bjarna-
stöðum urðu eftir tvö lömbin, sitt
hjá hvorum bónda.
Alls staðar var okkur boðið inn,
en af því að dagurinn er oröinn
stuttur seinast í októbermánuði,
máttum við hvergi koma inn nema
á þessum eina bæ, Réttarholti. Við
þurftum helzt að ná í skímu út
í Frostastaði. Á Bjarnastöðum var
einna harðast að komast undan því
að stanza, hjá þeirn Magnúsi og
Sigríði. Var Sigríður með afbrigðum
greiðug og góðsöm kona. Hún fór
inn og sótti kandís og tróð í vasa
okkar.
Frá Bjarnastöðum héldum við í
Hjaltastaði. Þar bjó að mig minn-
ir Jón Hjalti og Helga. Þar varð
eftir eitt lamb. Þaðan fórum við
að Hjaltastaðahvammi. Ég man
ekki eftir að við kæmum neitt að
Hjaltastaðakoti, líklega enginn
búið þar þá. í Hjaltastaðahvammi
bjó Jón Jónasson, sem fluítist að
Þorleifsstöðum vorið eftir og var
þar til dauðadags. Guðrún Þorkels-
dóttir hét kona hans, ljósmóðir
IÍMINN — SUNNVDAGSBLA9
665