Heimilistíminn - 19.04.1979, Qupperneq 38

fLRCLC náttúrunnar
Talnaþraut
Nú gildir að ná sér I sem flest
stig. Þú getur byrjað annaö hvort
frá A, B eða C og lagt saman ein-
hverjar fimm tölur i talnahringn-
um, og reyndu aö fá sem hæsta
upphæö út úr þeim. Gættu þess
nú, að þú mátt aöeins leggja sam-
an fimm hringi, og þaö má ekki
fara nema einu sinni yfir hvern
hring.
'81’ JnQjaA uuipip[je8ns 'OT
80 et ‘OT ‘9 ‘6 •'uinuSuijm jeujnipT
ueuies oas ef38ai 8o g ? ufjXq
qb iAij Qaui nQjæj ui8ijs njsæjj
|nejcjeu|B| p usne~|
mrn^mmmm—mm^—mmmmmM
Þróun dægurflugunnar
(ephemerida) tekur frá einu i
fjögur ár, en lifið er stutt og ein-
ungis notaö til þess aö viðhalda
stofninum. Flugan klekst út, par-
ar sig, verpir eggjum og deyr, og
allt gerist þetta á fáeinum
klukkustundum, en stöku sinnum
á fáeinum dögum. A þessum tima
étur flugan ekki. Til eru af henni
1000 tegundir eöa þar um bil, og
t.d. i Noregi munu vera 44 teg-
undur.
Flugan hefur langan búk og tvo
vængi, sem i hvfldarstöðu liggja
hver á móti öörum á hryggnum.
Lirfurnar lifa i vatni, og anda
meö tálknum og lifa á vatna-
gróöri og lifrænum úrgangi. Þær
er helzt aö finna i vötnum, uppi-
stööulónum og I lækjum og þá á
alls konar gróöri eöa undir stein-
um og i botnsliminu, allt eftir þvi
hvaöa tegund er um aö ræöa
hverju sinni.
Lirfur þessar hafa mikia þýö-
ingu sem fæöa fyrir fiska. Þær
skipta um hiöi ca 20 sinnum á
þeim árum, sem þær lifa, frá einu
i fjögur, eins og fyrr var sagt. Aö
þvi búnu birtist hin fullskapaöa
Ephemerida. A heitum kvöldum
úir allt og grúir af þessum flug-
um, og þær para sig. Þaö gerist
meö þvi aö karldýriö tekur aö
dansa. A fluginu fyllast þarmar
flugunnar af lofti, og veröa eins
og nokkurs konar blaöra. Þekkt
tegund I Noregi heitir Cloen
dipterum, og karldýriö af þeirri
tegund deyr eftir einn sólarhring,
en kvenflugan finnur sér rólegan
staö á vatnsbakka. Þar getur hún
lifaö I allt aö eina viku. Þá eru
eggin fullþroskuö og hún rennir
sér út I vatniö og fæöir af sér um
þaö bil 700 lirfur. Þær sökkva svo
til botns. Eftir þetta deyr kven-
dýriö. Fjöldi eggjanna er mjög
svo breytilegur, en hjá sumum
tegundunum eru þau allt upp i
8000 talsins.
Dulin mynd
Eins og þiö sjáiö hefur veriö
settur litill punktur i nokkra
myndfletina hér á myndinni.
Takiö ykkur nú mjúkan blýant i
hönd og fyllið út þessa merktu
fleti. Þegar þvi er lokiö sjáiö þiö,
aö ný mynd birtist i þessari
mynd. Hver er hún?
38