Fréttablaðið - 02.05.2003, Blaðsíða 12
Fréttablaðið er mest lesna dag-blað á Íslandi. Þetta eru helstu
niðurstöður nýrrar fjölmiðla-
könnunar Gallups. Það er sama
hvaða viðmiðun er notuð; Frétta-
blaðið er mest les-
ið. Fréttablaðið er
mest lesna dag-
blaðið á höfuð-
b o r g a r s v æ ð i n u ,
mest lesið á Suð-
v e s t u r h o r n i n u ,
mest lesið á Akur-
eyri og mest lesna dagblaðið á
landsbyggðinni. Fréttablaðið er
mest lesna blaðið meðal ungs
fólks, miðaldra fólks og eldra
fólks. Og Fréttablaðið er mest
lesið meðal karla jafnt sem
kvenna. Með öðrum orðum:
Fréttablaðið er mest lesna dag-
blaðið af öllum og alls staðar.
Í mánaðargamalli könnun
Gallups var lítill munur á lestri
Fréttablaðsins og Morgunblaðs-
ins. Forysta Fréttablaðsins var
aðeins 0,2 prósent. Nú bregður
svo við að lestur á Fréttablaðinu
vex um 3,5 prósentustig en lestur
á Morgunblaðinu minnkar um 5,7
prósentustig. Munurinn á lestri
blaðanna í dag er því næstum 10
prósentustig. Þetta eru miklar
breytingar á einum mánuði. Að
hluta til má rekja þær til þess að
Suðurnes eru nú orðin hluti af
dreifingarsvæði Fréttablaðsins
og að fyrir mánuði vóg áskriftar-
herferð Morgunblaðsins nokkuð
þungt. En þetta tvennt dugir ekki
til. Þessi mikla sveifla á svo
skömmum tíma bendir til að bilið
á milli blaðanna kunni að aukast
enn meira.
Markmið Fréttablaðsins hefur
alltaf verið að blaðið verði grunn-
urinn að dagblaðalestri á Íslandi.
Því markmiði er líklega náð. Þeir
landsmenn sem vilja lesa meira
en Fréttablaðið munu gerast
áskrifendur að hinum blöðunum.
Hvort sá hópur er svo stór að
hann muni standa undir meira en
50 prósenta meðallestri áskrift-
arblaða mun framtíðin leiða í
ljós. Það er alls ekki gefið að
Fréttablaðið muni grafa undan
lestri á áskriftarblöðunum. Sam-
anlagður lestur Morgunblaðins
og DV var fyrir tilkomu Frétta-
blaðsins yfirleitt um eða yfir 100
prósent. Samanlagður lestur
áskrifendablaðanna er í dag tæp-
lega 75 prósent. Hins vegar hefur
samanlagður dagblaðalestur vax-
ið í um 136 prósent. Með öðrum
orðum les hver Íslendingur að
meðaltali eitt dagblað og þriðj-
ung úr öðru til viðbótar á hverj-
um degi. Tilkoma Fréttablaðsins
hefur því aukið mjög dagblaða-
lestur á landinu.
Það er ekki tilefni í dag til að
rifja upp hrakspár um útgáfu
Fréttablaðsins. Þær hafa fylgt
blaðinu frá upphafi. Í dag er stað-
an hins vegar sú að Fréttablaðið
hefur afgerandi forystu á hin
dagblöðin. Flest bendir til að
þessi forysta eigi aðeins eftir að
vaxa á næstu mánuðum og miss-
erum. Þrátt fyrir mikinn vöxt á
skömmum tíma er rekstur
Fréttablaðsins í góðu jafnvægi og
hefur skilað nokkrum hagnaði
alla mánuði frá því í október á
síðasta ári. Útgáfufélag Frétta-
blaðsins, Frétt ehf., býr að ágætri
eiginfjárstöðu og er tilbúið til
enn frekari sóknar.
Auðvitað var hugmyndin að
baki Fréttablaðinu óvanaleg.
Flestir þurftu að láta segja sér
það tvisvar að hugmyndin væri
að gefa út ókeypis dagblað og
bera það út án endurgjalds heim
til fólks. En sem betur fer er það
svo að það eru ekki aðeins vana-
legar hugmyndir sem eru góðar.
Ef við trúum því búum við til ver-
öld sem er bæði fyrirsjáanlegri
og leiðinlegri en lífið býður upp á.
Til að framkvæma óvanalegar
hugmyndir þarf óvanalegt fólk til
að framkalla þær. Og Fréttablað-
ið hefur verið lánsamt að búa að
bæði dugmiklu og kjörkuðu
starfsfólki sem hefur leitast við
að svara óskum lesenda. Þótt í
dag sé tilefni til að fagna góðum
viðtökum gerir starfsfólk Frétta-
blaðsins sér grein fyrir að vandi
fylgir vegsemd hverri. Og það
tekur langan tíma að byggja upp
gott dagblað. En góðar viðtökur
og sífellt vaxandi eru bæði krafa
og hvatning til verksins. ■
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
■ skrifar um stöðuna á
dagblaðamarkaði.
12 2. maí 2003 FÖSTUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er
hægt að fá blaðið í völdum verslunum á lands-
byggðinni. Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Sumarið 1937 fóru fram þing-kosningar á Íslandi. Við völd
hafði þá setið stjórn Framsóknar
og Alþýðuflokks undir forsæti
Hermanns Jónassonar, en Her-
manni hafði verið stillt upp sem
forsætisráðherraefni Framsóknar
að kröfu Alþýðuflokksins, sem
ekki vildi í samsteypustjórn undir
forustu formanns Framsóknar-
flokksins, sem var Jónas Jónsson
frá Hriflu. Í þá daga, eins og nú,
gengu flokkarnir óbundnir til
kosninga, en margir töldu þó ein-
sýnt að fengist til þess styrkur
myndu stjórnarflokkarnir endur-
nýja samstarfið. Blikur voru þó á
lofti Alþýðuflokksmegin, enda
var uppgangur kommúnista tals-
verður og háværar raddir um
nauðsyn þess að sameina flokkana
á vinstri kantinum. Sjálfstæðis-
flokkurinn, „stjórnarandstaðan”,
hins vegar var að gæla við að ná
hreinum meirihluta í kosningun-
um. Margir töldu því víglínurnar
nokkuð skýrar, þegar Jónas frá
Hriflu kom óvænt fram með eitt
af sínum mörgu pólitísku útspil-
um. Tíu dögum fyrir kosningarn-
ar skrifaði formaður Framsóknar-
flokksins grein í Nýja dagblaðið
sem hann kallaði „Eftir kosning-
ar“ og opnaði þar upp á gátt fyrir
möguleikann á samstarfi Fram-
sóknar og Sjálfstæðisflokks.
Grein Jónasar vakti að sjálfsögðu
mikla athygli, enda sprengdi hún
upp þær óformlegu víglínur sem
myndast höfðu milli „stjórnar og
stjórnarandstöðu“. Auk þess kom
þetta útspil úr óvæntri átt, því
eins og Þórarinn Þórarinsson seg-
ir í Sókn og sigrum, sögu Fram-
sóknarflokksins 1937-1956: „Fram
að þessu hafði Jónas verið sá for-
ustumaður Framsóknarflokksins,
er hafði verið andstæðastur sam-
vinnu við Sjálfstæðisflokkinn.
Málgögn Alþýðuflokks og Komm-
únistaflokksins veittust harðlega
að Jónasi fyrir „hægra brosið“,
eins og þessi grein var almennt
kölluð.“
Hriflu-Jónas í tísku
Tilvísunin um „hægra bros
Framsóknar“ hefur lifað í hinu
pólitíska myndmáli allar götur
síðan sem áminning um að í póli-
tík getur hið ólíklega á skömmum
tíma orðið líklegt.
Síðustu daga og vikur hefur
komist í tísku að bera þá kosn-
ingabaráttu sem nú stendur yfir
saman við stjórnmálin á dögum
Jónasar frá Hriflu. Þykir baráttan
nú bæði harðari og persónulegri
en verið hefur um skeið og má það
vissulega til sanns vegar færa. Og
fyrst menn eru á annað borð byrj-
aðir á samanburði við fortíðina er
freistandi að halda leiknum
áfram. Þannig ber nefnilega við
að nú, 66 árum eftir að formaður
Framsóknarflokksins spilaði út
„hægra brosinu“ tíu dögum fyrir
kosningar 1937, kemur formaður
Framsóknarflokksins með útspil
undir öfugum formerkjum um tíu
dögum fyrir kosningar. Þetta nýja
útspil mætti hæglega kalla
„vinstra brosið.“
Útspil Halldórs
Halldór Ásgrímsson, sem
margir hafa talið manna hallastan
í Framsókn undir samstarf við
Sjálfstæðisflokkinn, kom nú í vik-
unni fram með mjög alvarlega
gagnrýni á skattaloforð sam-
starfsflokksins og æðstu herfor-
ingjar Halldórs hafa tekið undir
með honum. Þannig lýsti Valgerð-
ur Sverrisdóttir því t.d. yfir í sjón-
varpsþætti í norðlenska sjónvarp-
inu Aksjón að hún teldi litlar sem
engar líkur til að Framsókn færi í
stjórnarsamstarf með Sjálfstæð-
isflokknum ef þessi skattapakki
ætti að fylgja með.
Það merkilega við þessa yfir-
lýsingu er að líkt og hægra brosið
1937 sprengir hún upp þá form-
legu og óformlegu víglínu sem
myndast hefur milli „stjórnar og
stjórnarandstöðu“ í kosningabar-
áttunni. Jafnframt gefur hún
þeim möguleika undir fótinn, að
Framsókn horfi til vinstri þegar
kemur að stjórnarmyndun. Það
eitt út af fyrir sig getur skipt
miklu, ekki bara fyrir Framsókn
heldur líka fyrir trúverðugleika
og líkur á að mynduð verði
vinstri- eða miðjustjórn í landinu
eftir kosningar.
Fleiri kostir hugsanlegir
Með þessu er auðvitað ekki
verið að segja að vinstra bros
Halldórs sé yfirlýsing um að
hann stefni á slíka stjórn, síður
en svo. Hægra brosið fyrir 66
árum leiddi ekki til stjórnar-
skipta þó samstarf stjórnarflokk-
anna hafi fljótlega farið út um
þúfur af öðrum ástæðum. Vinstra
bros Halldórs nú gæti raunar
verið brella til að skapa flokkn-
um ákveðna sérstöðu gagnvart
Sjálfstæðisflokknum, enda er at-
hyglisvert að gagnrýnin beinist
að kosningaloforðum „í framtíð-
inni“ en ekki samstarfinu eða
fortíðinni. En það breytir ekki
því að vinstra brosið kann líka að
vera raunveruleg opnun til
vinstri, og sem slíkt fjölgar það
hugsanlegum valkostum í stjórn-
armyndunarstöðunni. Og þó for-
maður Framsóknar hafi mikið
brosað í þessari kosningabaráttu
er athyglisvert að það er fyrst
með vinstra brosinu að fylgið
tekur kipp í könnunum. ■
Hveragerði
Vilhjálmur Sigurðsson skrifar:
Ég heyrði og sá í sjónvarpi aðeinn af núverandi ráðherr-
um lofar það umhverfi sem af
stöðugleika stafaði og þegar ég
fór að velta þessu fyrir mér sá
ég að þetta er það sem bæjar-
málayfirvöld í Hveragerði virð-
ast hafa haft að leiðarljósi í
verulegum mæli, bæði bæjar-
stjórn og nefndir á vegum bæj-
arins.
Má þar meðal annars nefna
hvað bestu menn á meðal bæjar-
ins eiga erfitt með að svara
bréfum og hringja í fólk sam-
kvæmt skilaboðum, enda geti
þetta komið hreyfingu á einhver
mál og þá er stöðugleikinn í
hættu.
Nefna má að fyrir nokkrum
árum lenti ungur drengur í mjög
erfiðu máli, ekki þótti ástæða til
að gera mjög mikið til hjálpar
þeim dreng. Vitna má í Frétta-
blaðið áttunda og tíunda apríl,
svokallað þríburamál þar sem
fólkinu er tæpast ansað, greini-
legt er að í þessum málum á að
gera lítið og helst ekki neitt. ■
Miðbær
Reykjavíkur
Sigurbjörg skrifar:
Á sumrin eru endalausar fram-kvæmdir í miðbæ Reykjavík-
ur. Snyrtilegt og fallegt umhverfi
er okkur öllum til sóma og býst
ég við að það sé álit flestra. En í
draumum mínum sé ég fyrir mér
eitt sumar í miðbænum sem er
laust við uppgröft og lokanir.
Þegar hægt verður að ganga um
með ís í brauðformi og njóta
borgarinnar án þess að ganga
fram á lokaðar götur og príla yfir
planka. Bara eitt sumar, ætli það
hafi gerst síðustu tíu til fimmtán
ár? ■
Um daginnog veginn
BIRGIR
GUÐMUNDSSON
■
stjórnmálafræðingur
skrifar um möguleika í
stjórnarsamstarfi.
Vinstra bros
Framsóknar
■ Bréf til blaðsins
Mest lesið
af öllum
– alls staðar
Birgir Ármannsson
frambjóðandi Sjálfstæðisflokks
í Reykjavík suður
Engin gjöld í framhalds-
skólum reknum af ríkinu
Það er ekki skoðun mín eða Sjálfstæðisflokksins að
það eigi að leggja á skólagjöld í þeim framhaldsskólum
sem eru reknir af hinu opinbera. Sjálfstæðisflokkurinn
hefur farið með menntamálin í þeirri ríkisstjórn sem nú
situr, raunar lengur og hefur ekki tekið skref í þá átt.
Framhaldsskólar sem reknir eru af einkaaðilum eða
sjálfseignarstofnunum eins og Verslunarskólinn verða
að sjálfsögðu að hafa svigrúm að innheimta hófleg
skólagjöld af þeim sem velja sér þá námsleið en skóla-
gjöldin eiga ekki heima í þeim framhaldsskólum sem
eru reknir af hálfu ríkisins. ■
Þórey Edda Elísdóttir
frambjóðandi Vinstri grænna
í Suðvesturkjördæmi
Aðalatriðið er jafn
réttur allra til náms
Mér finnst engan veginn réttlætanlegt að inn-
heimta skólagjöld í framhaldsskólum í opinberum
skólum, það eiga allir að hafa jafnan rétt til náms.
Þegar skólagjöld eru við lýði er verið að loka þá efna-
minni frá og gefa þeim efnameiri betri tækifæri til
þess að standa enn framar í lífinu en þeir efnaminni.
Við hjá Vinstri grænum viljum sjá fjölbreytt náms-
framboð, að krakkar hafi nægt val hvort sem um er
að ræða verknám eða bóknám. Helst vildi ég sjá þau
skólagjöld í framhaldsskólum hverfa og þá eins efnis-
kostnað. ■
Deilt um skólagjöld
Skiptar skoðanir
■ Af Netinu
Tólf ár ekki nægur tími?
„Allt frá því að ríkisstjórn Dav-
íðs Oddssonar tók við hefur við-
kvæðið verið það að breytingar
taki tíma, þær gerist ekki á
einni nóttu. Auðvitað er það rétt.
Tólf ára tímabil Davíðs Odds-
sonar hjá ríkinu hefði þó átt að
vera nægur tíma til að skila ár-
angri.“
BRYNDÍS HLÖÐVERSDÓTTIR Á VEFNUM SAMFYLKING.IS
Málefni eða auglýsingar
„Það segir mikið um málefna-
stöðu Samfylkingarinnar að hún
eyðir gríðarlegum peningum og
auglýsingaplássi í að níða skó-
inn af Sjálfstæðisflokknum í stað
þess að kynna eigin málefni.“
ANDRI ÓTTARSSON Á VEFNUM FRELSI.ISMISJAFNAR SKOÐANIR ERU UM HVORT EIGI AÐ INNHEIMTA SKÓLAGJÖLD Í FRAMHALDSSKÓLUM.
■
Með öðrum
orðum: Frétta-
blaðið er mest
lesna dagblaðið
af öllum og alls
staðar.