Tíminn - 07.05.1988, Blaðsíða 14

14 ífc HELGIN
Laugardagur 7. maí 1988

1111 ÍTÍMANSRÁS :: .
lllllllltllllllllllll
Atli Magnússon
Magnusson
KAUPVERÐ „ÖRYGGISINS“
Það er gömul saga og ávallt ný
að það hefur verið hættulegt að
vera til. Enginn veit í verunni
hvort hann snýr heill heim til húsa
að kvöldi, sem gengur út að
morgni. Kannske verður ekið yfir
hann og hann blátt áfram drepinn
eða eitthvert annað slys hendir
hann, skekkir, brýturog örkumlar.
Menn uppgötva einhverja misfellu
á heilsufari sínu eitthvert kvöldið
eða morguninn og það kemur inn-
an skamms í Ijós að endirinn er í
vændum fyrir tilverknað hrað -
eða seindrepandi sjúkdóms. Það
þótti hnyttin fyndni hér einu sinni
að hættulegasti staður sem um gæti
væri rúmið manns, því þar dæju
flestir. Svipað er um eignir manna.
Bruna eða flóð ber að höndum,
þjófur hverfur út með búslóðina og
áralangur sviti hefur runnið til
lítils, nema menn séu svo lánsamir
að hafa tryggt sig eimitt fyrir þeirri
tegund af skaða sem hendir þá.
Nákvæmlega þetta er það sem
menn óttast hvað mest - heilsutjón
og eignamissi og fátt er það sem
setur meiri svip á daglegt líf manna
nú um stundir en reyna að vernda
sig gegn þessu. Fyrir vikið er það
orð sem einna oftast bregður fyrir
í dalega lífinu, en þó sérstaklega
h vers kyns auglýsingum - „öry ggi. “
Tryggingafélög, lánastofnanir,
heilsuræktarstöðvar og pólitíkusar
hafa löngu gert sér grein fyrir að á
ótta almúgans við skakkaföll er
hægt að reka blómleg þjónustu-
fyrirtæki, safna upp gífulegum fjár-
munum eða fleyta sér upp til hæstu
metorða. Tryggingafélögin leiða
mönnum fyrir sjónir að ekkert sé
vísara en heimili þeirra fuðri upp í
eldi og neistakófi á næsta andartaki
og bíllinn hangi skakkur og skæld-
ur á ljósastaur eða brúarhandriði.
Lánastofnanir hóta elliárum í ör-
eigð á gamlamennaheimili, þar
sem bjargarlaus skör híma skæl-
andi af einstæðingsskap, séu ekki
hin einu arðbæru skuldabréf og
gullbækur keyptar hið óðasta.
Heilsuræktarstöðvarnar eru sí-
reiðubúnar að kenna fólki allra
handa glennur og fettur, til þess að
verjast blóðtappanum, liðagigtinni
og heilablóðföllunum. Pólitíkusar
trana fram pólitískum félagmála-
pökkum sem lausninni gegn hungr-
inu og dauðanum, og heimta ekki
annað en atkvæðið fyrir.
í kjölfar alls þessa sigla svo
smærri aðilar. Ekki verður þverfót-
að fyrir reykskynjurum, þjófabjöll-
um, handbókum um sjálfslækning-
ar og mataræði, einkennisbúinni
öryggisvörslu, kvöldvorrósarolíu,
patentlæstum barnabílbeltum og
yfirleitt öllu því sem hugvitssömum
mönnum hefur dottið í hug að
skelfingulostinn nútímamaðurinn
haldi sig þurfa með í óvissri tilveru.
Löggjafinn leggur sitt af mörkum
og reyrir allan landslýðinn í bíl-
belti, stórfé er veitt til tóbaks og
annarra fíkniefnavarna.
Ekki skal efast um að margur
uppsker laun allrar þessarar aðgát-
ar og fær firrt sig einhverjum
óskunda, sem ella hefði hent hann.
En svo margbrotið er lífið að eftir
sem áður má hann búast við að
hvenær sem er geti eitthvað það að
höndum borið sem ekki einu sinni
allra hugkvæmustu kaupahéðnum
gat dottið í hug að bjóða vörn
gegn. Eftir sem áður er það í gildi
sem fyrr segir -það er stórhættulegt
að vera til.
Þar á meðal er einn áhættuþáttur
sem efalaust á við um margan
nútímamnninn, en ekki allir gera
sér grein fyrir. Það er ótvíræð
aukning áhættu á hjartaslagi eða
heilblóðfalli vegna hlaupa og ann-
ríkis við að auka öryggi sitt. Himin-
háir tryggingareikningar halda
vöku fyrir mörgum manninum,
sem í nóg horn hefur að líta fyrir.
Hlaup, símhringingar og eftir-
grennslanir um heilsufar verðbréfa
og tryggingabréfa á peningamark-
aði sem haldinn er 40 stiga hita
tekur á taugarnar. Það getur líka
verið strekkjandi að finna akró-
biktímanum stað í yfirfullu pró-
grami dagsins og áraunin við að
halda staðfestu á heilsufæðiskúrun-
um er vís til að færa „systóluna" á
blóðþrýstingmælinum upp um
nokkur stig.
Svo er það beiskt að verða vitni
að hinu er þeir hirðulausu sem
reykja tvo pakka fram undir áttrætt
kenna sér varla nokkru sinni
meins. Þeir sem aldrei tryggja og
sofa sem hrútar við galopna glugga
og dettur þjófur ekki í hug verða
aldrei fyrir minnsta skakkafalli.
Akfeitir silakeppir, sem forsóma
alla hreyfingu, virðast við fyrirtaks
líðan, meðan aðrir ganga úr augna-
köllunum eða útvega sér hrygg-
skekkju til frambúðar undir orku-
bótarlóðunum.
Því er best að taka allt þetta
öryggistal hóflega alvarlega. Enn
einu sinni. - lífið er áhætta og
henni er skást mætt með því að lifa
iífinu með blávanalegum „com-
mon sens“ og njóta þess vel sem
fáir hérvistardagar mannsins hafa
upp á að bjóða.
GETTU NÚ
Já, við vorum á ferð um
Strandir í síðustu þraut
fyrir viku - og það var
Tröllakambur við Hornvík,
sem var á myndinni.
En nú birtum við mynd
af stað, af byggingu sem
margir þekkja og best þeir
sem eiga þaðan Ijúfar
minningar frá bernskuár-
unum. En það er ekki svo
lítill fjöldi. Hver er staður-
inn?
Ji. o -o c> G — £ □í £
15. I > u w ►—< ~ZL <J3 d O
Á a O C*
■ E3E3EE o cc 21 cr
KROSSGÁTA