Réttur - 01.06.1942, Blaðsíða 61

fangi var þó enn eftir óunninn, Egyptaland sjálft.
Afskipti EvrópuþjóSanna af Egyptalandi, Súezskurö-
urinn og aðrar verklegar framkvæmdir, sem gerö-
ar voru í landinu, höföu flækt þaö í óbotnandi skuld-
ir. Hinir auöugu lánveitendur, England og Frakk-
land, fengu æ meiri áhrif á alla stjóm landsins. En
fjármálaóreiöan færöist í aukana, og loks kom aö.
því, aö lánardrottnamir töldu þaö hyggilegast áö
setjast sjálfir í búiö. Nefnd var sett á stofn til þess
aö hafa eftirlit meö útgjöldum landsins og tekjum,
og áttu sæti í henni einn Englendingur og einn
Frakki. Árið 1878 varö hin egypski landstjóri aö
táka einn Englending og einn Frakka í ráðuneyti
sitt. En nú blossaði upp þjóðernissinnuð hreyfing í
Egyptalandi gegn því, það kom til óeirða gegn
stjórninni, en auövitað beindust broddarnir fyrst og
fremst gegn hinum erlendu máttarvöldum. Hreyfing-
in gróf brátt um sig, í Englandi voru skoöanir manna
nokkuð skiptar um þaö, hvernig taka skyldi málinu.
Gladstone, sem þá fór meö stjórn, vildu ekki í fyrstu
taka til óyndisúrræða, en skipaeigendur og fjármálar
menn Englands unnu mjög aö því, að landið yrði
hernumiö. Sumarið 1882 reis lýöurinn upp í Ale-
xandríu og myrti _allmarga Evrópumenn. Ensk blöð
gerðu nú æ háværari kröfur um aö beitt yröi her-
valdi við Egypta. Franska stjómin var ófús á að
hætta sér út í slíkt ævintýri, því að hún óttaöist,
aö England mundi innlima landið heimsveldi sínu.
England varð því eitt um hituna, og í júlímánuði
kæföi England uppreisnina, og þótt hinn egypski
landstjóri færi áfram meö völd aö nafninu til þá
var Egyptaland eftir þetta enskt verndarríki og alls-
herjarkonsúll Breta þar einráöur. Þetta var þó einn
síðasti hlekkurinn í keöjunni. England var búið að
^ryggja stytztu leiö sína til nýlenduveldis síns í
Austur-Asíu og aðliggjandi höfum. En þar aö auki
125