Réttur - 01.01.1993, Blaðsíða 48
ing á rekstraraðstæðum blaðsins. Nýir
fjölmiðlar komnir til sögunnar, með
harðnandi samkeppni um auglýsingar.
Við þessar aðstæður kom hinn stóri veik-
leiki blaðsins berlega í ljós. Útbreiðsla
þess var ekki nægilega mikil til að halda í
auglýsendur, sem spurðu nú af meiri al-
vöru en áður: hvað næ ég sambandi við
marga með því að auglýsa í Þjóðviljan-
um?
★
„Þrátt fyrir breyttar áherslur í efnistök-
um og útliti og marga góða spretti, tókst
Þjóðviljanum aldrei að komast upp fyrir
tiltölulega lágan áskrifendaþröskuld.
Áskrifendafjöldi blaðsins hefur verið á
svipuðu róli undanfarin 30 ár! Árið 1960
voru svipað margir áskrifendur að blað-
inu og síðastliðin tvö ár. Á sama tíma
fjölgaði landsmönnum úr rúmlega 177
þúsundum í 253 þúsund,“ segir Hallur
Páll Jónsson, fyrrverandi framkvæmda-
stjóri Þjóðviljans í síðasta tölublaðinu.
Endurskipulagning og harðar sparnað-
araðgerðir í rekstri dugðu ekki til að
mæta þessum vanda því verðgildi auglýs-
ingatekna hrapaði og varð um 40 milljón-
um króna lægra á síðasta rekstrarári, en
fjórum árum áður (m.v. verðlag í ársbyrj-
un 1992) og á sama tíma hlóðust upp
vextir sem ekki var hægt að greiða, sam-
tals upp á 90 milljónir (1985 1990). Að
lokum komumst við sem bárum ábyrgð á
rekstri Þjóðviljans ekki lengur undan því
að horfast í augu við þá alvarlega stað-
reynd að ekki varð lengra komist.
Á síðustu mánuðum Þjóðviljans voru
ræddar fjölmargar leiðir til að halda út-
gáfu hans áfram, svo sem að breyta hon-
um í vikublað eða minnka hann niður í
fjórar síður daglega. Ýmsir aðrir höfðu
líka áhuga á því hvað um blaðið yrði.
Þannig kom fulltrúi félagsins sem gaf út
tímaritið Þjóðlíf að máli við undirritaðan,
einhverju sinni er rekstrarvandi Þjóðvilj-
ans var til umræðu. Kvaðst hann tala í
umboði stjórnarinnar og spurði hvort
ekki væri mögulegt að fá Þjóðviljann
leigðan. Þetta félag er nú gjaldþrota, svo
varla hefði slík ráðstöfun bjargað blaðinu
til langframa.
Þá gerðist það undir lokin að virðuleg-
ur lögmaður óskaði eftir fundi, einnig
með undirrituðum. Sagði hann að „fjár-
sterkir aðilar“ hefðu beðið sig að kanna
hvort ekki væri hægt að fá blaðið keypt.
Ekki fékkst upplýst hverjir „hinir fjár-
sterku“ væru, né heldur hver væri tilgang-
ur þeirra með hugsanlegum kaupum á
blaðinu. Hvorugt þessara „tilboða“ var
ástæða til að taka mjög alvarlega og
komu þau því ekki til neinnar frekari um-
ræðu. Á hinn bóginn var gerð mjög alvar-
leg tilraun til stofna nýtt og öÖugt dag-
blað með aðild þeirra félaga sem að Þjóð-
viljanum stóðu. Enda þótt lesendum
Réttar sé að einhverju leyti kunnugt um
þær tilraunir er rétt að gera að nokkru
grein fyrir þeim hér.
Fyrir forgöngu Gunnars Steins Pálsson-
ar hjá Auglýsingastofunni Hvíta húsinu
hófust á haustdögum 1991 viðræður milli
áhrifamanna innan íslenska útvarpsfé-
lagsins, (Stöðvar 2) forráðamanna Prent-
smiðjunnar Odda og aðstandenda Tím-
ans og Þjóðviljans um möguleika á að
þessir aðilar sameinuðust um að stofna til
nýs dagblaðs, er hefði burði til að verða
öflugur samkeppnisaðili við Morgunblað-
ið og DV. í lok október var undirbún-
ingsfélagið Nýmæli stofnað. Á þess veg-
um var næstu vikurnar unnið kappsam-
lega að öllum undirbúningi. M.a. kannaði
Félagsvísindastofnun grundvöllinn fyrir
slíku blaði hjá þjóðinni. Niðurstaða
könnunarinnar benti til að áhugi almenn-
48