Réttur - 01.01.1993, Blaðsíða 69
GILS GUÐMUNDSSON:
Úr gömlum Rétti
Tímaritið „Rettur“ hóf göngu sína í desember 1915, á tímum heimsstyrjaldar-
innar fyrri. Hann var í upphafi málgagn nokkurra þeirra manna, sem róttækastir
voru meðal þingeyskrar félagsmálahreyfingar. Aðalútgefandi og ábyrgðarmaður
var Þórólfur Sigurðsson í Baldursheimi, en með honum sátu í ritnefnd Benedikt
Jónsson frá Auðnum, Jónas Jónsson frá Hriflu, Benedikt Björnsson skólastjóri
á Húsavík, Páll Jónsson kennari á Hvanneyri og Biarni Ásgeirsson, síðar þing-
maður og ráðherra.
„Réttur“ var frá upphafi einkenndur
sem „tímarit um félagsmál og mannrétt-
indi“. Á titilsíðu stóðu þessi einkunnar-
orð: „Vér biðjum eigi um neinar náðar-
veitingar eða sérréttindi, en vér heimtum
réttlæti, eigi aðeins lagalegt, heldur nátt-
úrulegt réttlæti.“
Þórólfur Sigurðsson segir í ávarpsorð-
um sínum í fyrsta hefti „Réttar“, að þrjár
séu þær skipulagsreglur, sem fullnægi
best þeirri kröfu um „náttúrulegt rétt-
læti“, sem tímaritið berjist fyrir. Þær séu
þessar: Jafnaðarmennskan (sósíalismi),
Georgisminn og samvinnustefnan. Pór-
ólfur Sigurðsson var ritstjóri „Réttar“ til
ársloka 1925, en frá og með árinu 1926
varð Einar Olgeirsson eigandi og ritstjóri
tímaritsins.
Hér á eftir verða, til fróðleiks og upp-
rifjunar, birt nokkur ritgerðabrot úr
gömlum „Rétti“.
Þórólfur Sigurðsson: „Réttur“
„Réttur“ á að tákna réttlætishugsjón-
ina; hann á að leita að henni í smáu sem
stóru, svo langt sem andlegir kraftar hans
ná til annara þjóða. Hann á að útskýra
hana fyrir lesendunum og hafa hana fyrir
mælikvarða í öllum málum. Það er enn-
69