Morgunblaðið - 05.01.2007, Blaðsíða 22

22 FÖSTUDAGUR 5. JANÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
AKUREYRI
Reykjavík | Árleg risaflugeldasýn-
ing KR-flugelda verður haldin í dag
og hefst hún klukkan 18 á mótum
Ægisíðu og Faxaskjóls.
KR-flugeldar hafa í yfir 20 ár
boðið Vesturbæingum og reyndar
Reykvíkingum öllum upp á flug-
eldasýningu um áramótin. Lúðvík
S. Georgsson, framkvæmdastjóri
KR-flugelda, segir að sýningin hafi
ávallt þótt ein sú besta hérlendis og
hafi verið sótt víða að.
„Með sýningunni vilja KR-
flugeldar þakka Reykvíkingum fyr-
ir frábæran stuðning í flugelda-
kaupum fyrir áramótin en sá stuðn-
ingur stuðlar að öflugu uppeldis-
starfi hjá knattspyrnudeild KR,“
segir Lúðvík og bætir við að sýn-
ingin sé í boði KR-flugelda og
Landsbankans í Vesturbænum.
Morgunblaðið/Þorkell
Risaflug-
eldasýning
KR-inga
Flugeldasýning Gera má ráð fyrir
margmenni á Ægisíðunni í kvöld.
Reykjavík | Jórunn Frímannsdóttir,
formaður velferðarráðs Reykjavík-
urborgar, og Stella Víðisdóttir,
sviðsstjóri velferðarsviðs borgarinn-
ar, segja að allra leiða verið leitað til
að koma til móts við notendur ferða-
þjónustu fatlaðra og verður tillögu
þess efnis skilað til borgarráðs innan
tveggja vikna.
Fyrirhuguð breyting á ferðaþjón-
ustu fatlaðra í Reykjavík í þá veru að
fatlaðir geti óskað eftir ferðum sam-
dægurs tók ekki gildi um áramót
eins og til stóð vegna ónógs undir-
búnings.
Tildrög málsins eru þau að reglu-
gerð um ferðaþjónustu fatlaðra var
samþykkt í borgarráði 24. nóvember
2005 og tók hún gildi 1. janúar 2006.
Í henni er kveðið á um að hún skuli
endurskoðuð einu sinni á ári í sam-
vinnu og samráði við hagsmunaaðila.
Í einni greininni er ákvæði þess efnis
að frá og með 1. janúar 2007 verði
hægt að óska eftir ferðum samdæg-
urs með að minnsta kosti þriggja
klukkustunda fyrirvara. Um þær
ferðir verði settar sérstakar verk-
lagsreglur.
Þurfa meiri tíma
Jórunn Frímannsdóttir segir að
verklagsreglur liggi því miður ekki
fyrir. Nauðsynlegur undirbúningur
hafi ekki verið unninn til að hægt
hafi verið að taka reglurnar í gildi
um nýliðin áramót en verið sé að
hraða málinu eins og hægt sé og inn-
an tveggja vikna muni velferðarsvið
skila tillögum til borgarráðs um
verklag og með hvaða hætti verði
hægt að taka þjónustuna upp að ein-
hverju leyti.
Að sögn Jórunnar er nauðsynlegt
að vinna málið betur. „Þetta var
samþykkt fyrir um 13 mánuðum án
þess að fyrir lægi kostnaðargreining,
verklag eða innleiðingaferli sem
hefði átt að fara af stað,“ segir hún.
Útfærsla þessarar þjónustu er
með mismunandi hætti í nágranna-
löndunum. Jórunn segir að í sumum
tilfellum annist önnur ferðaþjónusta
þessa umræddu þjónustu og ljóst sé
að miklu þurfi að breyta hjá ferða-
þjónustu fatlaðra til að hún geti tekið
upp þessa þjónustu. „Í raun þarf að
setja upp litla leigubílastöð vegna
þessa,“ segir hún.
Stella Víðisdóttir tók við starfi
sviðsstjóra í haust. Hún segir að nú
verði farið í þá vinnu að athuga hvort
hægt verði með einhverjum hætti að
koma til móts við notendur þjónust-
unnar sem fyrst. „Í framhaldinu
þurfum við að skoða þetta í víðara
samhengi og gera okkur grein fyrir
hvaða áhrif þetta hefur í heild, bæði
á framkvæmd þjónustunnar og út-
gjöld.“
Unnið að bættri ferða-
þjónustu fatlaðra
Morgunblaðið/Sverrir
Þjónusta Velferðarsvið Reykjavíkurborgar vinnur að breytingu á ferða-
þjónustu fatlaðra með betri og bætta þjónustu í huga.
Í HNOTSKURN
» Reglugerð um ferðaþjón-ustu fatlaðra var sam-
þykkt í borgarráði 24. nóv-
ember 2005 og tók hún gildi 1.
janúar 2006.
» Innan tveggja vikna verðalagðar fram tillögur um
hvernig hefja megi breytta
þjónustu.
JÓN Geir Pétursson, skógfræðing-
ur hjá Skógræktarfélagi Íslands,
segir að taka þurfi á uppsprettum
svifryks en ein leið til að draga úr
svifryki sé að gróðursetja sígræn
tré við umferðargötur.
Svifryk er mun meira á höfuð-
borgarsvæðinu á veturna en á
sumrin og er mikið umhverfis-
vandamál í þéttbýlinu á suðvestur-
horninu og á Akureyri. Jón Geir
Pétursson segir að uppspænt mal-
bik af völdum nagladekkjanotkunar
að vetri til sé helsta uppspretta svif-
ryks og á þessu þurfi að taka. Hann
bendir á að þar sem tré geti tekið
upp svifryksagnir auk þess sem
þær setjist á barr og lauf sé tilvalið
að gróðursetja tré samsíða umferð-
aræðum.
„Sérstaklega sígræn tré sem
standa græn á veturna þegar svif-
rykið er hvað mest,“ segir hann.
„Þau virka eins og greiður, ekki síst
þegar þau standa nærri umferðar-
æðunum, og geta veitt í sig óhemju-
mikið af svifryki.“
Mikilvægt hlutverk trjáa
Jón Geir segir að aðstæður til
trjáræktar við umferðaræðar á höf-
uðborgarsvæðinu séu yfirleitt mjög
góðar og því ætti að vera auðvelt að
koma upp neti af öflugum trjágróðri
sem gæti síað svifrykið við umferð-
aræðarnar. Hann bendir á að rykið
þyrlist líka síður upp séu tré nálægt
þessum æðum. Auk þess skapi trén
skjól, hafi áhrif á hljóðmengun og
séu ennfremur yfirleitt til prýði.
„Það er grafalvarlegt mál þegar
svifryksmörkin fara yfir heilsu-
verndarmörk því það hefur bein
áhrif á heilsu fólks,“ segir hann.
Sígræn
tré gegn
svifryki
Eftir Skapta Hallgrímsson
skapti@mbl.is
GULLSMIÐIR Sigtryggur og Pétur, stendur
á skilti fyrir ofan dyr neðarlega í Brekkugöt-
unni og svo verður áfram þó að Pétur Breið-
fjörð hafi selt fyrirtækið og láti af störfum.
Sigtryggur félagi hans dó fyrir nokkrum árum
og Auður Sigvaldadóttir tók við rekstrinum nú
um áramótin. Hún hefur starfað í fyrirtækinu í
um það bil tvo áratugi og ætlar að halda nafni
verslunarinnar óbreyttu, sem Pétur er afar
ánægður með.
Byrjaði 13 ára á Iðunni
Pétur Breiðfjörð fæddist og ólst upp á bæn-
um Bandagerði í Glerárþorpi sem þá var ekki
orðið hluti af Akureyri. Hann segist einn fárra
sem geti kallað sig innfædda Þorpara.
Í nóvember síðastliðnum voru 60 ár frá því
Pétur hóf nám í gullsmíði, en það var algjör til-
viljun að hvaða fag varð fyrir valinu. Hann
byrjaði að vinna á skógerðinni Iðunni 13 ára,
daginn eftir að hann fermdist, og 16 ára fór
hann síðan til sjós með mági sínum, Bjarna Jó-
hannessyni skipstjóra. „Ég ætlaði mér alltaf
að verða sjómaður en þegar við að vorum að
hætta á síldinni þetta ár, 1946, spurði Bjarni
mig hvað ég ætlaði mér að gera þegar ég kæmi
til Akureyrar. Ég spurði hvort ég hefði ekki
mitt skipspláss áfram og hann sagði svo vera,
en ráðlagði mér að fara í land og læra eitthvað
svo ég hefði til einhvers að hverfa þegar ég
hætti á sjónum.“
Pétur segist ekki hafa vitað hvað það ætti
svo sem að vera; „pabbi var búinn að reyna að
koma mér í rafvirkjun en það vildi enginn
strák utan úr Þorpi í vinnu,“ segir Pétur.
Margir íbúar norðan Glerár voru fátækir og
drengir þaðan ekki vinsælir til vinnu, segir
hann, nema hvað margir unnu á Sam-
bandsverksmiðjunum eins og Pétur hafði gert.
„Svo auglýsa þeir Sigtryggur og Eyjólfur
eftir lærlingi, ég mætti um morguninn og fékk
plássið. Ég veit ekki hvers vegna en ég held að
einir 20 hafi sótt um.“ Þetta voru gullsmiðirnir
Sigtryggur Jón Helgason og Eyjólfur Árnason
„sem báðir voru frábærir menn“ og Pétur hóf
nám hjá þeim 1. nóvember 1946. Sveinsprófið
tók hann svo vorið 1951. Sveinsstykkið var
sent til Óskars Gíslasonar gullsmiðs á Skóla-
vörðustígnum, formanns dómnefndar, og
stuttu síðar fékk Pétur bréf frá honum þar
sem Óskar bað hann að koma í vinnu til sín.
„Ég gerði það en svo leiddist mér alveg hroða-
lega í Reykjavík, ákvað að fara þaðan og vildi
helst aldrei koma þangað aftur!“
Pétur vann reyndar um tíma á Keflavík-
urflugvelli en svaraði kalli þeirra Eyjólfs og
Sigtryggs þegar þeir brugðu sér samtímis til
útlanda í hálfan annan mánuð, fór norður og sá
um verkstæðið fyrir þá á meðan.
Það var svo Óskar Ósberg, verkstjóri á véla-
verkstæðinu Odda á Akureyri og vinur Péturs,
sem taldi hann af því að fara aftur suður á
Keflavíkurflugvöll. Það teygðist úr vinnunni
hjá Eyjólfi og Sigtryggi, Pétur var þar fram að
jólum, „og þegar ég sagði Óskari að ég ætlaði
aftur suður eftir sagði hann að ég færi ekki
neitt!“ Hann sagði Pétri að koma til sín og
læra rennismíði „og ég spurði bara hvenær ég
ætti að mæta!“ Pétur hóf námið 2. janúar og
segir að sér hafi alltaf líkað sú smíði vel.
Þeir Óskar voru ekki einungis samferða í
rennismíðinni því Pétur lék um tíma á tromm-
ur í danshljómsveit Óskars og hafði gaman af,
og töluverðar tekjur. „Við byrjuðum í Gúttó á
gamlárskvöldi 1949 og ég fékk borgaðar 700
krónur fyrir að spila frá því klukkan tíu um
kvöldið til sex að morgni. Það var miklu meira
en mánaðarkaupið mitt í náminu; ég man að ég
fór og keypti mér dökk föt, slaufu, skyrtu og
skó og átti samt 280 krónur eftir!“
Pétur byrjaði ungur að leika á hljóðfæri.
Var í Lúðrasveit Akureyrar þar sem hann
lærði nótnalestur og ætlaði sér að leika á
trompett eða kornett. Lék þó mest á ten-
órhorn og svo var það þegar kirkjuturninn á
Hólum í Hjaltadal var vígður, 1950, að tromm-
arar lúðrasveitarinnar voru fjarverandi og
stjórnandinn, Jakob Tryggvason, bað Pétur að
fara í þessu einu ferð sem trommara. „Ég
sagði að það væri allt í lagi, en var svo auðvitað
á trommunni eftir það! Og það var alltaf gam-
an,“ segir Pétur, sem var í Lúðrasveit Ak-
ureyrar í 28 ár.
Borðið verður á sínum stað
Pétur sinnti alltaf gullsmíði samhliða því
sem hann nam rennismíði hjá Óskari. Vinur
Péturs, Tryggvi Jónatansson byggingafulltrúi,
seldi honum vinnuborð og tæki til gullsmíði –
og við það borð hefur hann setið við vinnu síð-
an. Og borðið verður áfram í Brekkugötu. „Ég
fæ að hafa það hér áfram. Hún Auður mín seg-
ir að ég megi koma og dunda mér við að smíða
víravirki og kannski vinna eitthvað fyrir hana
ef ég vil. Ég hef ekki áhyggjur af því að ekki
verði gott samkomulag á milli okkar. Enda er-
um við náskyld; pabbi hennar og ég erum
systrasynir.“
Það var haustið 1960 sem lærifaðirinn Sig-
tryggur og lærisveinninn Pétur hófu samstarf
þegar til stóð að Eyjólfur flytti suður. Þeir
opnuðu verkstæði sitt 1. október og störfuðu
saman þar til Sigtryggur dó. Pétur telur sinn
gamla læriföður þó enn fylgjast með sér. „Ég
verð að sýna þér grip, sem Sigtryggur smíðaði
og við fundum hérna í morgun.“ Pétur segist
hafa leitað gripsins á verkstæðinu í mörg ár en
ekki fundið fyrr en í gærmorgun þegar hann
var að taka til þar sem hann væri að hætta
störfum. „Hann Sigtryggur minn hefur örugg-
lega bara verið að láta vita af sér!“ segir hann.
Ætlaði mér alltaf að verða sjómaður
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Gaman Pétur Breiðfjörð, gullsmiður, rennismiður og trommuleikari, við gamla vinnuborðið.
Pétur Breiðfjörð hættir
eftir 60 ár í gullsmíði