Morgunblaðið - 19.05.2008, Blaðsíða 6

6 MÁNUDAGUR 19. MAÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Guðmund Sverri Þór
sverrirth@mbl.is
ÉG TEL Ísland geta orðið mjög
góða fyrirmynd fyrir íbúa Mós-
ambík. Ég hef heimsótt Ísland
tvisvar og dáist að því hvernig þið
hafið tekist á við erfiðar aðstæður,
landfræðilega, án þess að vera
mjög fjölmenn þjóð. Þið notið auð-
lindir ykkar vel og finnið ýmsar
lausnir sem gera þjóðinni kleift að
þróast. Slíkt getur verið öðrum
þjóðum gott fordæmi,“ segir
Fernanda Teixeira, fram-
kvæmdastjóri Rauða krossins í
Mósambík, sem í gær flutti erindi
um samstarf Rauða kross hreyf-
ingarinnar á málefnaþingi Rauða
kross Íslands.
70% undir fátæktarmörkum
Hún segir aðstoð Rauða kross
Íslands við landsfélagið í Mós-
ambík hafa komið sér mjög vel.
„Við vinnum saman að þróun-
arverkefnum í tveimur byggð-
arlögum þar sem reist hefur verið
heilbrigðisaðstaða en við vinnum
einnig saman að stuðningi við
börn sem hafa orðið fyrir áhrifum
af HIV, hafa annað hvort smitast
sjálf eða misst foreldra sína vegna
sjúkdómsins. Aðstoðin byggist
einnig á því að byggja upp
þekkingu og getu hjá starfs-
mönnum okkar í hverju byggð-
arlagi fyrir sig þannig að þegar
samvinnuverkefnunum lýkur á
hverjum stað geti okkar fólk hald-
ið áfram starfinu. Slíkt er mjög
mikilvægt og samstarf okkar við
RKÍ hefur komið sér mjög vel.“
Teixeira segir Rauða krossinn í
Mósambík vera frekar ungt félag,
stofnað árið 1981. „Allt frá stofnun
höfum við unnið við mjög erfiðar
aðstæður, fyrst stríð og síðan hafa
margoft riðið alvarlegar nátt-
úruhamfarir yfir landið. Þótt
vissulega séu þetta slæmar að-
stæður hafa þær hins vegar orðið
til þess að þróa hratt getu okkar
til þess að takast á við erfiðar að-
stæður. Hjá okkur starfa um 300
manns og við höfum yfir að ráða
meira en 6 þúsund sjálfboðaliðum.
Aðalstarfssvið okkar eru hamfarir,
svo sem viðbrögð við hamförum og
aðgerðastjórnun en jafnframt
reynum við að fyrirbyggja afleið-
ingar hamfara. HIV og alnæmi
eru einnig ofarlega á baugi hjá
okkur og í þeirri vinnu notum við
heildarkerfisnálgun. Þá vinnum
við mikið að öðrum heilbrigð-
ismálum, t.d. hvað varðar hrein-
lætismál og aðgengi að vatni, og
umönnun. Ennfremur eru fátækt
og menntun mjög mikilvæg verk-
efni,“ segir Teixeira en að hennar
sögn lifa um 70% mósambísku
þjóðarinnar undir fátækt-
armörkum þótt vissulega hafi
staðan þó batnað á undanförnum
árum þar sem miklar efnahags-
framfarir hafa orðið.
Marga skortir mat og vatn
„Hagvöxtur á ári er um 8% en
fátækt er enn mjög mikil og ljóst
er að það mun taka mörg ár að
leysa þau vandamál. Samkvæmt
lífsgæðavísitölu Sameinuðu þjóð-
anna er Mósambík eitt fátækasta
ríki heims og það þarf að huga að
mörgu. Reisa þarf sjúkrahús og
heilsugæslustöðvar og mennta-
stofnanir auk þess sem meirihluta
þjóðarinnar skortir mat og hreint
vatn. Árlega verða í landinu nátt-
úruhamfarir, svo sem flóð, þurrk-
ar og fellibyljir, sem halda aftur af
þróun landsins,“ segir Fernanda
Teixeira.
 Framkvæmdastjóri Rauða krossins í
Mósambík segir stuðning RKÍ við félag-
ið hafa komið sér vel  Um 70% íbúa
landsins lifa undir fátæktarmörkum
Ísland getur orðið góð fyrirmynd
Morgunblaðið/G. Rúnar
Mósambík Fernanda Teixeira er framkvæmdastjóri Rauða krossins. Hún
segir erfiðar aðstæður í landinu hafa gert félaginu kleift að þróast hratt.
Ljósmynd/Brynjar Gunnarsson
Erfiðar aðstæður Þeir sem bjuggu
nærri Pngui-fljótinu þurftu að flytj-
ast búferlum vegna flóða. Eftir
stutta vist í Matua voru þeir komnir
til nýrra heimkynna fyrir tilstilli
Rauða krossins í Mósambík.
KAUPTHING Singer & Friedlander, dótturfélag Kaupþings í London, hafði
nýlega umsjón með skráningu og frumútboði á hlutabréfum þýska fyrirtæk-
isins TGE Marine á AiM sprotamarkaðnum í kauphöllinni í London. TGE
Marine mun aðeins vera annað þýska fyrirtækið sem skráð er á AiM mark-
aðnum, sem ekki er ósvipaður First North markaði OMX-kauphallarinnar.
Markaðsvirði félagsins er um 158 milljónir punda, jafngildi um 23 milljarða
íslenskra króna en lítið hefur verið um nýskráningar í kauphallir heimsins á
undanförnum mánuðum enda hlutabréfaverð í lágmarki.
Kaupþing hefur umsjón
með skráningu TGE
Eftir Ásgeir Ingvarsson
asgeiri@mbl.is
JÓHANNA Sigurðardóttir, ráð-
herra félags- og tryggingamála,
segir allrar athygli verða þá hug-
mynd Kristínar Sólveigar Bjarna-
dóttur og Sigríðar Halldórsdóttur
að fólk með ólæknandi og ban-
væna sjúkdóma fái sérstakan
þjónustufulltrúa sem gætir hags-
muna þess og réttinda.
Sagt var frá hugmynd Krist-
ínar og Sigríðar í Morgunblaðinu
í gær en þær höfðu gert rann-
sókn sem sýndi að fólk með
ólæknandi og banvæna sjúkdóma
kvartar undan erfiðri glímu við
kerfið, sem síðan hefur mikil nei-
kvæð áhrif á lífsgæði þess, sem
þegar eru skert.
Fólk í erfiðri aðstöðu
„Ég ætla að biðja trygginga-
og velferðarsvið hjá mér að
skoða þetta mál
í samráði við
Trygginga-
stofnun, og fá
þeirra hug-
myndir um
hvernig best
megi standa að
þessu,“ segir Jó-
hanna. „Margir
sem eru með
ólæknandi og
banvæna sjúkdóma geta hrein-
lega ekki séð sjálfir um sín mál.
Þeir hafa jafnvel ekki krafta til
að leita réttar síns í opinberu
kerfi sem getur verið svifaseint
og þunglamalegt.“
Margir þurfa að taka þátt
Jóhanna nefnir að margar
stofnanir kunni að þurfa að koma
að lausn vandans, og nefnir auk
Tryggingastofnunar félagsþjón-
ustu sveitarfélaganna og Ráðgjaf-
arstofu um fjármál heimilanna,
enda hvíli fjárhagslegir erfið-
leikar oft mjög þungt á þessum
hópi.
Athugar stöðu fólks
með banvæna sjúkdóma
Jóhanna
Sigurðardóttir
Skoðar möguleika
á þjónustufulltrúa
Eftir Birki Fanndal Haraldsson
Í GÆRKVÖLDI gerði mikið flóð í lítilli dragá sem Þverá
heitir og rofnaði Kísilvegurinn svokallaði (Hólasandsveg-
ur) vegna þessa á tveim stöðum. Fyrst þar sem Þveráin
fer undir veg í ræsi og síðan um 500 metrum neðar þar
sem hún hefur sameinast annarri stærri á sem Geitafellsá
er kölluð en í þeirri á var aðeins venjulegt rennsli. Á hvor-
um stað fyrir sig eru vegaskemmdir á um 30–50 metra
kafla og vegurinn ekki fær fyrr en viðgerð hefur farið
fram.
Flóðið sem hefur trúlega orðið við rof á snjóstíflu í ár-
farveginum, var tekið að sjatna um klukkan níu í gær-
kvöldi. Starfsmenn Vegagerðarinnar á Húsavík og Björg-
unarsveitamenn voru á staðnum og höfðu lokað vegi við
Grímsstaði í Mývatnssveit og hjá Langavatni. Þeir sem
eiga erindi geta farið um Reykjadal og Aðaldal. Í dag mun
Vegagerðin skoða betur skemmdirnar á veginum.
Kísilvegur rofnaði
skammt frá Geitafelli
 Flóð í Þverá við Geitafell  Vegur í sundur á tveimur stöðum
Morgunblaðið/Birkir Fanndal
Flóð Vatnavextir urðu í Þverá með þeim afleiðingum að vegurinn varð undan að láta. Talið er að snjóstífla hafi
rofnað með þessum afleiðingum. Veginum var lokað vegna skemmdanna og verður unnið að viðgerðum í dag.