Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1965, Blaðsíða 15

hverntíma hefir verið bókhald-
ari," sagði Hallur.
„Hvernig veiztu það?“ var
spurt.
„Ég sá það í augunum á hon-
um, að hann var á flótta, en á
fingrunum á hægri hönd hans,
að hann hefir verið bókhaldari,"
sagði Hallur.
Menn tóku lítið mark á þessu,
þá í svipinn, en fáum dögum síð-
ar kom það í ljós, að Hallur
hafði getið rétt til um manninn.
Hallur kom einu sinni til ís-
lenzku nýlendunnar á Mooseland-
hálsum. Það var haust. Hann
dvaldi fáeina daga þar sem ég
átti heima, og okkur drengjun-
um þótti hann næsta kynlegur.
Ég man það, að hann gekk einn
morgunn með mér og tveim öðr-
um drengjum ofan á veginn, sem
lá í gegnum nýlenduna. Við tók-
nm þá eftir því, að einhver hafði
ekið um veginn þá um morgun-
inn, því við sáum nýleg hjólför;
og við drengirnir gátum þess til,
að maður nokkur, sem við nefnd-
um, hefði ekið austur að sjó
þenna morgun.
„Þessi hjólför eru eftir tví-
hjólaðan léttivagn, sem komið
hefir að austan," sagði Hallur;
„og maður hefir gengið fyrir
honum, en ekki ferfætt skepna.“
Við athuguðum nú þetta betur,
og þóttumst sjá að Hallur hefði
rétt fyrir sér, því hvergi sáust
nýleg för eftir hest eða uxa, en
það vottaði fyrir mannaförum
hér og þar.
„Hver skyldi það hafa verið?“
spurðum við drengirnir hver
annan.
„Að líkindum pedlar (farand-
sali),“ sagði Hallur.
Hér skjátlaðist þó Halli ofur-
lítið. Að vísu hafði maðurinn far-
ið brautina um morguninn og
gengið sjálfur fyrir mjög léttri
tvíhjólaðri kerru — það fréttum
við síðar um daginn — en það
var ekki farandsali, heldur ung-
ur málmnemi, sem kom frá
Tangier og ætlaði til Moose Riv-
er-námanna. En þó Halli skjátl-
aðist í þessu, þóttist ég samt sjá,
VÍKINGUR
að hann væri framúrskarandi
eftirtektarsamur og athugull.
En nú er að segja frá því at-
riði, sem ég hét að skýra frá; og
það er á þessa leið:
Veturinn 1882—83 var Hallur
í vinnu hjá skozkum bónda í
grennd við þorpið Shubenacadie,
sem er járnbrautarstöð um f jöru-
tíu mílur enskar frá Halifax. —
Þenna sama vetur var þar í þorp-
inu ungur kaupmaður af Gyð-
ingaættum. Hann átti dálitla búð
við aðalgötu þorpsins og seldi
smávarning, glingur og gamlan
fatnað. Hann hafði byrjað verzl-
unina með litlum efnum, og lang-
aði mjög til að græða. Hann þótti
reglusamur og áreiðanlegur í við-
skiptum, og var í góðu áliti hjá
þorpsbúum. Honum hafði gengið
vel verzlunin sumarið 1882, og
hafði lagt til hliðar eitt hundrað
dali, sem hann ætlaði að leggja í
sparisjóð í Halifax, um leið og
hann færi þangað í verzlunarer-
indum um haustið. En nóttina
áður en hann ætlaði að leggja af
stað til borgarinnar, hurfu þess-
ir hundrað dalir í læstum pen-
ingaskáp, sem var í búðinni. Og
það, sem þótti kynlegast, var, að
ekkert annað hvarf, hvorki úr
búðinni né úr peningaskápnum,
nema þessir hundrað dalir, sem
áttu að fara í sparisjóðinn. 1 búð-
inni voru þó margir verðmætir
munir, og í skápnum um hundr-
að og fimmtíu dalir umfram það,
sem tekið var. Svo var annað,
sem mjög þótti eftirtektarvert:
að engin merki sáust til þess, að
brotist hefði verið inn í búðina;
hurðir, gluggar og jafnvel pen-
ingaskápurinn var eins og Gyð-
ingurinn hafði skilið við það
kvöldið áður — allt harðlæst —
ekkert brotið — ekkert skemmt
— ekkert horfið — nema þessir
hundrað dalir, sem áttu að fara
á sparisjóðinn.
Húsið, sem Gyðingurinn bjó í,
var fremur lítið og með flötu
þaki. Niðri var búðin, og til hlið-
ar við hana var eldhús og lítil
borðstofa, og var gengið úr borð-
stofunni upp á loftið, en þar voru
tvö herbergi. 1 öðru þeirra svaf
Gyðingurinn sjálfur, en móðir
hans og tíu ára gömul stúlka í
hinu. Fleira fólk var ekki í hús-
inu. Á búðinni sjálfri var stór
gluggi, sem vissi að aðalgötu
þorpsins, og var svo um hann bú-
ið, að ekki var hægt að opna
hann nema að innan. Þjófurinn
hafði því auðsjáanlega ekki far-
ið inn í búðina um gluggann —
og ekki heldur reynt til þess. En
í búðinni voru tvær dyr: fyrst
aðaldyrnar, sem vissu að götunni,
og dyr, sem farið var um úr búð-
inni og inn í borðstofuna. Fyrir
framdyrunum var traust læsing
og slagbrandur fyrir að innan;
en um hinar dyrnar var ekki eins
vel búið, og mátti því opna þær
með algengum lykli. Svo voru
eldhúsdyrnar: um þær var ekki
traustlega búið; og eldhúsglugg-
ann og borðstofugluggann mátti
auðveldlega opna að utan og
komast inn um þá.
Mönnum kom því saman um
það, að líklegast væri, að þjófur-
inn hefði farið inn um eldhús-
dyrnar, opnað innri búðardyrn-
ar með algengum lykli og kunn-
að aðferð til að opna peninga-
skápinn og læsa honum (því að
honum gekk enginn lykill) . —
Þetta þótti sennilegast, en í hinu
skildi enginn, hvað þjófnum gat
gengið til þess, að taka aðeins
þessa sérstöku upphæð, sem átti
að fara í sparisjóðinn, en snerta
ekki annað hvorki peninga né
verðmæta muni.
Allt mögulegt var reynt til að
hafa upp á þjófnum — en allar
tilraunir í þá átt voru alveg ár-
angurslausar. Gyðingnum þótti
sárt að missa svona mikla pen-
inga, eins og vonlegt var, en bar
sig þó vel. Hann flutti nú pen-
ingaskápinn upp í svefnherberg-
ið sitt, bjó vel og vandlega um
gluggann á herberginu, setti nýja
og trausta skrá á hurðina, og
læsti dyrunum vandlega áður en
hann fór að hátta á kvöldin;
þar að auki hafði hann hlaðna
skammbyssu við hendina og gat
253