Andvari - 01.01.2008, Blaðsíða 38
36
KRISTINN KRISTMUNDSSON
ANDVARI
arnir þrír hafa starfað og þannig leitt til hinnar óvenjulegu fjölbreytni
sem skólahverfið bjó yfir. Forystuhlutverk Bjarna í myndun svo ólíkra
skóla helgaðist af hinni einbeittu framfarasókn sem einkenndi lífsstarf
hans. Kyrrstaða var eitur í hans beinum. Og hann virðist hafa skynjað af
næmleika sínum þau tækifæri sem ytri aðstæður sköpuðu og gripið þau
á hentugasta tíma fyrir þróun kennslunnar svo að notuð séu hans eigin
orð. Þetta skýrist betur með skoðun á hverri skólastofnun um sig.
íþróttakennaraskóli Björns Jakobssonar varð til árið 1932. Björn
Jakobsson (1886-1961) kom í kennarahópinn á Laugarvatni árið 1931,
„landsins lærðasti og þekktasti fimleikakennari“ eins og Bjarni segir
réttilega. Veturinn 1931-1932 var hús sótt til Reykjavíkur eins og áður
er lýst og batnaði stórlega aðstaða til íþróttakennslu. Þeir sem hugð-
ust vinna sem íþróttakennarar höfðu orðið að sækja menntun sína til
útlanda eins og Bjarni þekkti af eigin raun. Sú spurning vaknar hvort
ráðning Björns Jakobssonar hafi frá upphafi verið tengd fyrirætlun um
hugsanlega íþróttakennaramenntun á Laugarvatni, og þá í samráði við
kennslumálaráðherrann, Jónas Jónsson. Víst er að Jónas flutti á Alþingi
1932 frumvarp til laga um íþróttakennarapróf. Frá því greinir Bjarni í
Laugarvatnsskóli þrítugur og heldur síðan áfram:
Var málið við það miðað, að kennt yrði í landinu (leturbr. KK) undir íþrótta-
kennarapróf þannig, að þeir, sem slíkan skóla sæktu og lykju prófi, nytu fullra
réttinda á borð við þá sem tækju slík próf erlendis, en hingað til urðu allir
að sækja erlenda skóla til þess að læra til fimleikakennslu. Hér bar því vel í
veiði (leturbreyting KK). Aðstaða batnaði við skólann hér, og Björn Jakobsson
stofnaði sinn einkaíþróttakennaraskóla 1932 með hliðsjón af þeirri nauðsyn að
útskrifa íþróttakennara hér heima. Lögin um rétt slíks skóla voru í vœndum
(leturbr. KK) vegna fyrirhyggju J.J. og nýja húsið okkar vel nothæft til að byrja
með. Sjálfur var Bj.J. þrautlærður utanlands og innan með langan og merkan
starfsferil að baki sér. Hann var skapandi í starfi og hafði ferðast víða um
Evrópu með fimleikaflokka og vakið mikla athygli á sérkennilegu og fögru
fimleikakerfi, sem hann hafði sjálfur byggt upp.. .Reglugerð um íþróttakenn-
arapróf var gefin út 1934.... Af þessu forustustarfi og lögunum um íþrótta-
kennarapróf leiddi ákvæði íþróttalaganna um íþróttakennaraskóla íslands,
sem stofnaður var á Laugarvatni 1942 á tíu ára afmæli einkaskólans og á hans
grunni. A sama hátt kom íþróttahúsið 1944 sem framhald af þeirri framþróun,
sem orðin var. ... Við Bj.J. unnum saman að því verki ásamt íþróttafulltrúa
ríkisins og skólanefnd héraðsskólans.44
Þessi frásögn Bjarna lýsir vel aðferð hans við eflingu skólastaðarins:
Hann hlustar vandlega eftir þegar ætla má að ekki verði lengur unað