Andvari - 01.01.1885, Blaðsíða 17
Jóns Hjaltalíns.
11
en stjórnin vildi eigi verða við þessari áskorun hans
(Sjá stjórnartíðindin 1. b., bis. 143 og 162). Um sama
leyti og síðar ritaði hann og ýmsar greinir og ritlinga
gegn smáskamtalæknunum og lækningum þeirra, og var
þeim andvígur alla æfl.
fá er það þriðja málið, sem hann var næsta mjög
við riðinn, og það var fjárkláðamálið. Eins og lands-
mönnum er kunnugt, var Jón Hjaltalín andvígur
niðurskurði á sauðfje sökum fjárkláða þess, sem hófst
hjer á Suðurlandi árið 1856, og barðist lengi af mætti
í því máli gegn hugmyndum landsmanna; því að bæði
var, að hann var sannfœrður um það fyrir margítrek-
aðar rannsóknir, að fjársýki sú, er geklc á Suðurlandi
um þau árin, væri að minnstu sóttnæmur maurakláði,
enda var hann of mikill framfaramaður og bar of heita
ást til ættjarðar sinnar til þess, að liann gæti horft á
það með jafnaðargeði, að landar sínir skyldu eyða bú-
stofni sínum og velmegun, eptir hans sannfœringu, með
öllu að óþörfu, svo að til vandræða gæti leitt á eptir, í
stað þess að bjarga lionum með skynsamlegri meðferð.
Hotrum þótti það og minnkun, að landar sínir seint á
19. öldinni skyldu eigi vera komnir lengra á framfara-
veginum en svo, að þeir skyldu binda sig við bundrað
ára gamlar skoðanir, og það, sem hann kallaði hleypidóma
eina, og af þeim sökum drepa sauðfje sitt niður í strá,
í stað þess að sýna alúð og alvöru í, að bjarga því og
lækna það, og með því reyna að forðast eymd og volæði.
Auk þess sem yfirvöidin leituðu opt ráða ltans í því
máli, var hann formaður í nefnd þeirri, sem stjórnin
skipaði haustið 1859 eptir ráðum erindrekanna í kláða-
málinu, þeirra Tschernings og Jóns Sigurðssonar, og sem
skyldi vera yfirvöldunum til aðstoðar og ráðaneytis.
Auk þess, sem nú er talið, fjekkst Hjaltalín við
ýmislegt það, er hann ætlaði að löndum sínum mætti
að gagni koma, en sem lítinn árangur hafði að sinni.
Landlæknir Jón Hjaltalín var eigi að eins góður