Fálkinn - 25.01.1957, Blaðsíða 9

FÁLKINN
9
Fyrir neðan okkur sáuni við logana
frá mörgum varðeldum. Við sánm
skugga af mönnum, sem hreyfðust til
og frá milli eldanna, og af þvi að logn
var barst ómurinn af mannamáli til
okkar.
— Tíbetbúar?
— Nei, sahib.
— Hamilton, sagði ég varlega.
— Já, svaraði hann fast við hliðina
á mér. — Hvað eigum við nú að gera?
— Mig langar ekkert til að sitja í
fangabúðum, sagði ég. Og allra síst
hérna í Tíbet.
— Eruð þér viss um að við þurf-
um þess?
— Við eruin Ameríkumenn og Eng-
lendingar. Við erum öfugu megin við
landamærin. Þeir hleypa okkur á-
rciðanlega ekki yfir brúna.
Allt i einu heyrðist Elizabeth segja,
lirædd:
— En amerísku yfirvöldin — og
þau bresku ... leyfa vafalaust
ekki ...
— Það mundi líða langur timi
þangað til þau fréttu að okkar væri
saknað. Og ennþá lengri tími þangað
til þau gætu losað okkur úr varð-
háidinu.
— Hvað getum við tekið til bragðs,
sagði Hamilton.
— Það er leið til — ef við erum
fær um að komast liana. Við getiun
snúið við og reynt að komast yfir
skriðjökulinn. Þá verðum við að
klifra upp jökulinn, þangað til við
komum að hryggnum sem liggur út
að Langtang. iÞað er möguleiki á að
við komumst þetta, ef veðrið helst
óbreytt ...
Andadráttur hennar var eins og
stuna i kvöldkyrrðinni.
— Richard, þarna sérðu hvað hlýst
af þér ...
— Það er alltaf best, sem þér legg-
ið til málanna, Tilton, sagði Hamilton
fastmæltur.
— Það eruð þér, sem ráðið núna
— þér og konan yðar. Sherparnir
og ég förum með ykkur hvert sem
þið ákveðið.
Hann hikaði ekki nema augnablik.
— Við snúum þá við, sagði hann
svo.
í dögun vorum við komin upp með
skriðjöklinum, en ekki var viðlit að
komast yfir liann fyrr en miklu ofar,
vegna snjóflóða. Þegar tók að birta
sáum við að horfurnar voru verri en
við höfðum haldið. Það var komið
rok og ekki hægt að sjá til fjalla-
tindanna. Og undir hádegi, þegar við
vorum komin þangað, sem helst var
reynandi að komast yfir skriðjökul-
inn, komu þeir auga á okkur.
Þeir voru að minnsta kosti tólf
saman. Þeir slóu í hestana og stefndu
beint á okkur.
— Út á jökulinn! lirópaði ég. —
Nú verðum við að hlaupa.
Það var hættulegt að leggja út á
jökulinn án þess að vaðbinda sig.
Eina vonin var sú að snjórinn héldi
okkur uppii. Við óðum áfram yfir
breiðar fannir. Það gekk liægt, en
við vorum þó komin nokkur hundruð
metra út á jökulinn þegar hermenn-
irnir komu að jökulbrúninni. Við
litum ekki við, cn bráðum fór 'hvin-
urinn af byssukúlunum að heyrast
óþægilega nærri eyrunum á okkur.
Ég gekk fyrstur og tróð slóðina.
Fcst á eftir mér komu burðarmenn-
irnir og frú Hamilton. Hamilton gekk
síðastur. Okkur miðaði hægt áfram
og leiðin yfir jökulinn virtist ætla
að verða miklu lengri en við höfðum
áætlað.
Alll í einu lieyrði ég óp. Ég leit
við og sá Hamilton liggjandi í snjón-
um. Við snerum iill við en þegar við
komum að honum var hann að standa
upp.
— Richard! hrópaði frúin örvænt-
ingarfull.
— Það var ekkert, svaraði liann
liálf ólundarlega. — Ég datt bara.
En hún var alveg að sleppa sér.
— Við verðum að snúa við! æpti
hún. — Við deyjum liérna. Segið þeirn
að liætta að skjóta! Við gefumst upp!
Hann tók hart i handlegginn á
henni. — Betty, hættu þessu!
— Við verðum að gera það. Svo
sneri lnin sér við og lirópaði:
— Stopp! Stopp! Látið þá hætta
þessu!
— Þegið þér! sagði ég. En Ilamil-
ton gekk að henni og rak lienni löðr-
ung. Hún þagnaði og liorfði á hann
eins og mús. I sömu svifum þaut
kúla framhjá.
— Við skulum flýta okkur, sagði
ég. — Við erum of gott skotmark
handa þeim meðan við stöndum
ihérna.
Það var ekki að sjá að neitt væri
að Hamilton. Nema að hann væri
þreyttur. Eftir tíu mínútur vorum við
komin yfir bunguna á jöklinum og
i var fyrir skothríðinni. Við námum
staðar undir kletti til að kasta mæð-
Þegnr lukkan drepur n dyr
‘VjEGAR Paul Bonlieure, sem
er 73 ára, giftist fyrir
skemmstu 74 ára gamalli æslui-
vinkonu sinni, stóð lil að brúð-
kaupið færi fram i kyrrþei. Hann
var ekkill sjálfur, og hlédrægur
maður og hæversluir. En eigi að
síður var troðfullt af blaðamönn-
um og ljósmyndurum við vígslu-
atliöfnina í kirkjunni. Paul Bon-
heure er nefnilega sá liinn sami
sem vann stóra vinninginn 1913
í ,.Loterie Nationale", sem þá
liafði verið endurreist. Og fimm
milljón gullfrankar voru mikið
fé í þá daga. Það svarar til 140
milljón franka i dag.
Árið 1913 var Paul Bonheure
ihamingjusamasti maður veraldar-
innar. Með 20 ára striti og spar-
semi hafði hann eignast rakara-
stofu sjálfur. Ilann hafði einn
svein í vinnu, og daginn áður en
dregið var í liappdrættinu kom
sveinninn og tókst að selja lion-
um annan happdrættismiðann,
sem hann liafði keypt. Paul
Bonheure dróst á þetta, en var
þó lafhræddur við að fá skamm-
ir fyrir hjá konunni sinni, sem
var afar sparsöm. Því að 100
frankar voru stórfé í þá daga.
Daginn eftir kom sjálfur borg-
arstjórinn í fullum skrúða og til-
kynnti rakaranum, að liann hefði
lilotið stærsta vinning happ-
drættisins, 5 milljónir franka.
Konan hans lieyrði ekki annað
af samtali þeirra en að hann
hefði keypt happdrættismiða, og
skammaði hann eins og hund
fyrir sóunarsemina. En svo skild-
ist henni að lokum, að þau lijón-
in væru orðin forrík.
Hálfum mánuði seinna gerði
Paul Bonheure sér ferð til Par-
ísar til að sækja peningana. Hann
kom til baka í lúxusbíl og hafði
eignast dálitla höll. Þegar heim
kom lágu fyrir honum 70.000
betlibréf — og óhuggandi rak-
arasveinn bcið hans. En Bon-
lieure gaf sveininum rakarastof-
una og varð áfram lijá lionum
næstu tvo mánuSi til þess að við-
skiptavinirnir skyldu ekki hverfa.
Og svo varð smátt og smátt hljótt
um þennan nýja milljónamæring.
Árið 1937 ætlaði blaðamaður
einn að skrifa greinaflokk um
])á, sem liefðu unnið stóra vinn-
inginn í „Loterie Nationale".
Paul Bonheure tók á móti blaða-
manninum með lilaðinn riffi! í
hendinni. Þó tókst blaðamannin-
um að mýkja liann að lokum.
„Höllin“ lians Pauls var í raun-
inni ekki nema stórt einbýlishús
með 10 herbergjum. Bonlieure
var hræddur við blaðamcnn, en
að öðru leyti var hann sami hlé-
drægi og liæverski maðurinn,
sem liann hafði alltaf verið.
Honum var umhugað um að verða
öðrum ríkum mönnum til fyrir-
myndar. Hann lifði þægilegu lífi
en leyfði sér aldrei að „slá sér
út“ svo að liann vekti umtal.
Hefir liann fengið þakkir fyrir
hóflyndið og hæverskuna? Það
er nú eitthvað annað. Ýmsar
byggingar, sem hann lagði fé í,
skemmdust i sprengjuárásum á
striðsárunum. Og Paul Bonheure
liefir átt i miklum brösum út af
skaðabótunum, sem hann átti
kröfu á frá rikinu fyrir þetla
tjón. Hann varð að selja bilinn
sinn, og fyrir tveimur árum varð
liann að selja „höllina" líka. Fyr-
ir nokkurn hluta andvirðisins
keypti hann málaflutningsstofu
handa syni sinum. Og fyrir af-
ganginn lnigðist liann geta lifað
áhyggjulausu lífi til dauðadags.
En svo kom verðbólgan og verð-
fallið á peningunum, svo að lítið
varð úr þessum lífeyri lians. Eftir
síðara brúðkaup sitt flutti liann
með konuna i 2. herbergja íbúð.
Allir þekkja hann í bænum sem
hann býr í, Trascon í Suður-
Frakklandi. Eins og flestir aðrir
smáeignamenn i Frakklandi ról-
ar hann milli búðanna á morgn-
ana og kaupir til heimilisins.
Síðan kemur hann við i „Café du
Commerse“ og fær sér glas af
kryddvíni. Og síðdegis sést liann
á vappi sólarmegin á götunni.
Klukkan fimni fer hann inn í
„Café du Connnerse“ aftur. Þar
spilar liann við kunningja sina.
En hann tapar aljtaf. Og i hverri
viku kaupir hann miða i liapp-
drættinu. En liann hefir unnið
aðeins einu sinni, síðan l)ann
fékk stóra vinninginn 1913, og
þá voru það ekki nema 300
frankar sem hann fékk.
— Maður á ekki að verða rík-
ur á því að spila í happdrættinu!
Það er lifspekin, sem Paul Bon-
heure heldur fram.
inni. Kinversku hermennrinir biðu
ennþá með eftirvæntingu, og vildu
sjá hvað við tækjum til bragðs. Ef
til vill liafa þeir haldið að við mund-
um gefast upp við þennan vonlausa
flótta.
Hamilton hallaði sér upp að
klettinum. Frúin grét.
— Vertu nú luighraust, Betty, sagði
hann rólega.
—■ Komist þér þetta, Hamilton?
spurði ég.
— Já, tvímælalaust. Ég er bará
þreyttur.
— Getið þér haldið áfram strax?
Það litur út fyrir versnandi veður,
og við verðum að komast í áfanga-
slað fyrir dimmu. Og svo veit maður
aldrei nema þeir veiti okkur eftirför.
— Við skulum halda áfram!
— Richard ... ! sagði hún lágt og
biðjandi.
— Mér þykir leitt að ég sló þig,
Betty! sagði hann með viðkvæmni.
— En nú kemst þú þinna ferða. Hér
er ekkert að óttast.
Ég rétti honum vaðinn. — Þér og
Da Nangyal takið annan vaðinn.
Hinn sherpainn og ég skulum sjá um
frú Hamilton.
— Ágætt. Meðan hann var að vað-
binda sig leit hann upp og örvænt-
ingarbros lék um varir hans. —
Merkilegt! Ég vildi endilega komast
upp á þetta fjall. Og nú virðist mér
þetta ferðalag hérna vera mér um .
megn.
Ég hefði kannske átt að skilja þá
strax hvernig ástatt var. Ég hefði átt
að taka eftir hreimnum í rödd lians.
En við áttum annríkt og urðum að
flýta okkur. Við skildum allan far-
angurinn eftir. Ég gekk á undan og
hjó spor í ldakann. Fyrst í stað mið-
aði okkur sæmilega, en svo varð
brattinn mciri. Jökullinn varð nærri
því eins og standberg, og aðeins á
stöku stað var sprunga eða stallur,
sem bægt væri að fá fótfestu á. Ég
hafði aldrei lent i öðru eins færi á
ævi minni. En allt gekk furðanlega
vel. En svo kom rokið allt i einu. Og
það herti æ meir, og ekki sá út úr
augum fyrir kafaldi. Vindurinn ætl-
aði að kæfa okkur. Ég grillti gegn-
um snjómökkinn að Da Nagnyal og
Hamilton virtust vera í vandræðum
og þeir dróust sifellt lengra aftur úr.
Þcgar við vorum komnir tvo þriðju
leiðarinnar yfir jökulinn heyrði ég
að þeir kölluðu.
Ég leysti af niér vaðinn og likraði
mig niður til þeirra, þumlung eftir
þumlung. Da Nangyal sat á klalcasyllu
með kaðalbút' í hendinni. Við athug-
uðurn hann. Hann var hvorki slitinn
né skorinn en þarna hafði verið leyst-
ur hnútur.
— Það er blóð á honum, sagði Da
Nagnyal og benti.
Það var rétt. Hamilton hafði lík-
lega orðið fyrir kúlu, án þess að taka
efti'r því.
— Ég fann að liann varð þyngri
og þyngri í taumi, sagði Da Nangyal.
— Ég varð að draga hann eftir mér.
'Það var auðskilið 'livað hafði komið
fyrir. Hamilton hafði fundið, að hann
mundi ekki hafa þrek til að komast
alla Icið. Og svo hafði hann bundið
enda á allt, til þess að stofna okkur
ekki i meiri hættu en við vorurn í.
— Ég fer niður! Eg batt vaðinn
um mig og renndi mér niður á stand-
inn, sem liann hlaut að hafa verið
á er liann losaði sig. Þar var enginn.
Og fyrir neðan mig var gínandi
liengiflug.
Framhald á bls. 14.