Menntamál - 01.03.1936, Blaðsíða 55
MENNTAMÁI.
53
til aðstoðar. Hún hafði bjargfasta trú á verkefni sínu,
enda þurfti mikils við til að sigrast á erfiðleikunum.
Einkum var fyrsti liálfui mánuðurinn fram úr öllu hófi
erfiður. Nemendurnir liöfðu áður búið við strangan aga
og stöðuga gæzlu og sumir taldir óviðráðanlegir sakir
geðofsa, sviksemi og stelvísi. Nú fengu þessir aumingjar
svo fullkomið sjálfræði í öllum greinum, sem framast
var unnt. Þarf því engan að undra, þótt róstusamt gerð-
ist í félagslífi þeirra fyrstu dagana. En smátt og smátt
lærðu þeir að heygja sig fyrir nauðsyn hins daglega lífs.
„Sérhver liefir sitt hlutverk að vinna og rækir það
vel og stundvíslega“, segir ungfrú Francia. „Sumir þvo,
sumir vinna eldhússtörfin, aðrir búa um rúmin, taka
upp garðávexti og grænmeti, eða fara í sendiferðir á
pósthúsið. Enn aðrir gæta yngstu barnanna og loks eru
sumir að afrita húreikninga mina. Og öllum þössum
störfum gegndu unglingar, sem að gáfnafari líktust 5—6
ára barni.
Þér spyrjið mig, livaða ráðum ég hafi beitt? Engri
þvingun, engum refsingum, engum reglum. Frá upp-
hafi lét ég nemendur mína búa við frelsi og ábyrgð á
gerðum sinum“.
Ungfrú Francía talaði fátt. Hún starfaði þvi meira.
Hún áleit ekki prédikanir réttu leiðina til að móta sið-
gæðislíf barnanna. Þvert á móti var liún sannfærð um,
að hin siðferðilega íliugun yrði að spretta upp af reynslu
athafnanna svo fremi að hún eigi að hafa nokkurt gildi.
Ungfrú Francia dregur loks þær álylctanir af tilraunum
sínum, að siðgæðisuppeldi heri livorki að byggja á þving-
un né þekkingunni einni saman og heldur ekki á ytri
eftirlikingu. Aðalviðfangsefnið telur hún fólgið í því að
þroska persónuleika livers einstaklings á þann liátt að
sveigja liinar duldu hneigðir sálarlífsins í réttar áttir, og
með því að beina vaxtar- og atliafnaorkunni að nyt-
sömum viðfangsefnum og markmiðum.