Skírnir - 01.12.1918, Blaðsíða 16

286
Byggingamálið
[Skírnir'
Komið gæti það til tals á minstu býlunura, að hafa*
eldstóna inni í baðstofunni. Er það algengt erlendis og,
jafnvel í nýtízkuhúsum. Til þessa eru notaðar sérstakar
eldstór og eru einskonar skápar yfir þeim, sem taka við
matargufu og veita henni út í sérstaka gufupípu. Voru.
Kaiserslauternverksmiðjunni þýzku veitt verðlaun fyrir
slíkan ofn fyrir all-löngu. Eg veit til þess, að Danir hafa
smíðað fleiri tegundir og sá eina á sýningunni í Arósum
(Dansk Husmandsovn minnir mig að ofninn væri kallað-
ur). Um ofna þessa þyrftum vér að fá betri þekkingu
og reyna þá, því víða gætu þeir komið að notum, ef þeir
reyndust vel.
6. Hús úr torfi, eða torfi og grjóti, hafa flestir
orðið að sætta sig við hér á landi og e k ki ó 1 í k 1 e g t,
að þau hverfi aldrei til fulls. Efnið er að
mestu lieimafengið og vinnuna getur iðjusamur maður
lagt að miklu leyti til. A þessum algengu torfbyggingum
eru bersýnilegir gallar, sem eflaust mætti bæta á ýmsan
hátt Sjálfsagt væri það hyggilegt, að fylla grjóti undir
torfveggi niður fyrir frost, svo þeir snarist ekki, enda ráð-
lagt i Atla, að taka svo djúpt fyrir undirstöðum veggja.
Sig á veggjum má minka með því að berja þá vel saman.
Að ofan má verja vatni að ganga í vegginn með því, að
láta vatnshelt þak taka vel út fyrir hann. Að utan má
ef til vill bika veggina með soðinni koltjöru, kasta í hana
heita þurrum sandi og kalklita síðan vegginn, er tjaran
væri hörðnuð. Guðmundur Bárðarson hefir sýnt, að slétta
má torfveggi að innan með sandi og sementi. Loðirhúð-
in föst eins og á múr, hvort sem það endist lengi eða
ekki. Þessi fáu dæmi nægja til þess að sýna það, að
nauðsyn ber til þess að rannsaka vandlega,
hversu hentast myndi að byggjaúrtorfi.
Erfitt mun það verða, að fá torfveggina allskostar góða
steinsteypu. Það hlýtur að hitna mikið, ef vel keitt er í eldhúsinu, og
hlýja haðstofuua til muna.