Skírnir - 01.12.1918, Blaðsíða 67

‘Skirnir]
Frá Frakklandi. 1916 — 1917
363
-dauðans, og kenni börnum sínum trylta landsdyrkun undir gœlu-
nafninu föðurlandsást, þeir eru að reka naglana í líkkistur landa
sinna. »Mór er fjandans sama« er eðlileg afleiðing þriggja ára
■stríðs og miklu betra en hi'n leiðitama örvænting, sem svo margir
iþyzkir hermenn hafa endað /. Vór vorum / Lyon þegar fréttist
um rússnesku stjórnarbyltinguna og undanhald Þjóðverja frá Ra
■paume. Borgin og járnbrautarstöðin voru fullar af hermönnum.
iÞar var enginn guðmóður, engin æsing, ekkert annað en hin venju-
lega þreyta og kalda ró. Og macni varð hugsað til þess, hvernig
»loðinkinninn« getur verið, hugsað til miðdagsverðarborðsins um jól
in á spítalanum undir grænum blómfestum og rósrauðum Kína-
ljóskerum. Þar mátti heyra klið og mas og hlátur þessara frjálsu
•og óþviuguðu manna í rauðu spítala-sloppunum sínum. Frakkar
• eru svo glaðværir, svo miklir æringjar. Hið ömurlega heljarfarg
þessa stríðs virðist voðalega grimmilegt, þegar það kemur niður á
slíkri þjóð, og háleitur er sá hetjuandi, sem þeir hafa borið ósegj-
anlegar hörmungar þess með. Uti í litla, afskekta þorpinu okkar,
sem á sinni tíð var rómverskt þorp og enn á sér leifar af róm-
verskum múrum og borgum, átti hvert heimili sína feður, bræður,
syni, fallna, stríðandi, hertekna, eða særða. Mæöurnar voru aðdá-
anlegar. Gömul hjón ein, < pjátrarabúö; höfðu mist eldri son sinn,
en yngri sonurinn var á v/gstöðvuuum. Reyndu þau jafnan að
stilla sig um að minnast á str/Sið, en þó fór svo ætíð að lokum /
þau skifti, sem vór komum til þeirra, að þar kom tal þeirra niður,
og að vörmu spori fór móðirin að gráta og þögnlt tár fóll niður
um kinu hins aldurhnigna föður. Þá benti hann á landabréfið og
sagði: »En 1/tið þér á, hvar þeir eru, Þjóðverjarnir! Getum vór
staðnæm8t þar? Það er ómögulegt. Vór veröum að halda áfram
unz vór höfum rekið þá burt. Það er óttalegt, en hvað á að gera?
Æ, haun sonur okkar — hann var svo efnilegur!« Og móðirin,
sem sat grátandi við að búa sem bezt um tinstengurnar, tautaði
gegnum tárin: »11 faut que §a finisse; mais la
France — il ne faut pas q\re la France — Nos
chers fils auraient ótó tuós pour r i e n!« (Þetta
verður að taka enda; en Frakkland — ekki má Frakkland — Elsku
synirnir okkar hefðu þá verið drepnir til einskÍB). Vesalings hjón-
in! Eg mau eftir öðrum hjónum uppi í brekkunni. Gamla konan,
t/guleg eins og hertogafrú — ef hertogafrúr eru tígulegar — bað
okkur endilega að koma inn og setja okkur niður, svo að hún gæti
fþv/ betur skrafað við okkur um syni sína: einn var fallinn, annar
23