Skírnir - 01.01.1931, Page 152

146
íslendingar og dýrin.
|Skirnir
Vaskur er flestum fremri
og fylgir þeim hundasið
að lifa eins og hundur og halda
hundaættinni við.
Tófan hefir nokkrum sinnum orðið íslendingum yrkis--
efni oftar en þegar kraftaskáldin hafa reynt andríki sitt á-
henni. Frá 15. öld er »Skaufhalabálkur« Svarts Þórðarsonar
á Hofstöðum. Þar er lýst samtali gamalla grenjahjóna. Tófa
rekur bónda sinn, gamlan og slitinn, af stað til að leita að-
björg. Hann finnur feitan sauð, en verður að yfirgefa feng
sinn, ofsóttur af hundi og manni, og kemur lemstraður
heim til kellu sinnar, telur upp afreksverk sín að sið forn-
hetjanna, spáir að eftir sig muni koma annar skæðari ref'
ur — og lætur svo líf sitt. Kvæðinu er allvel í stíl haldið,
þótt það hafi ekki hinn brosmilda mjúkleik, sem er í kvæð-
isbroti Jónasar Hallgrímssonar: »Grenið«. í vörn sinni fyrir
tófuna hefir Sigurður Breiðfjörð í kvæðinu »Torfi og tófa<c
hafið sig á hærri sjónarhól en flestum auðnast:
Á skaparans ég skepnum sé,
sem skyn og krafta bera,
hvert mun annars eyðslufé
ætlað til að vera.
Kvæðin »Tófan svanga« eftir Jakob Thorarensen og
»Fjallarefurinn« eftir Davíð Stefánsson sýna, að einnig yngrí
skáldunum eru hugstæð örlög þessa útlaga.
Nokkur skáld hafa raulað vísur við kisu, en ekki er
neitt af því háfleygt.
Sigurður Breiðfjörð hefir kveðið ljómandi kvæði um
flugu, sem varð honum sönnun fyrir upprisu holdsins.
Loks komum vér þá að fuglunum. Þeir hafa að von'
um verið eitt kærasta yrkisefni skáldanna. Þar hafa þeir
Steingrímur Thorsteinsson og Þorsteinn Erlingsson ort flest
kvæðin. Mörg af kvæðunum um fugla eru sprottin af lif'
andi meðaumkun með þeim, þegar þeir eiga bágt, eða eru
ofsóttir af mönnunum. Til þess flokks teljast »Móðuræður'
in« eftir Sigurð Breiðfjörð«, »Heylóarkvæði« og »Óhræsið<c