Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1934, Page 131

IÐUNN
Bækur.
125
«r hann, að sumar vísnanna, sem að vísu bera pað með sér,
•að þær gætu ekki verið ortar af Agli við þau tækifæri, sem
sagan greinir, gætu samt vel verið ortar af honum síðar í
sambandi við frásagnir hans sjálfs af æfi sinni á efri ár-
ium. Hyggur hann, að hin runhenda vísa Skallagr. sé svo
•undir komin: ort af Agli í orðastað föður síns.
Næsta stigið er samanburður á sögunni og heimildum
hennar, kvæðum Egils og vísum. Nordal kemst að peirri
niðurstöðu, að yfirleitt hafi höf. sögunnar notað vísurnar
með næmum skilningi. Þó bregður út af því á tveim stöð-
um. Magnus Olsen hefir leitt sterk rök að því (Edda 1916),
að tvær vísur Egils um Eirík og Gunnhildi (28. og 29.
vísa) muni raunar hafa verið galdraformáli sá, er Egill reist
•á níðstöngina, er átti að flæma þau Gunnhildi úr landi. Sé
þetta rétt, hafa munnmælin verið búin að gleyma hinu
rétta samhengi, þótt bæði myndu þau niðstöngina og vís-
urnar. Hinn staðurinn er hin margumrædda koma Egils á
fund Eiríks konungs í Jórvík og tilorðning Höfuðlausnar.
Það, sem sagan segir um skipbrot Egils og nauðsyn hans
að fara á konungsfund af því að hann mætti ekki leynast
fyrir mönnum hans, er sýnilega hégómi frá sannfræðilegu
sjónarmiði. En það er hin sögulegasta skýring, sem verða
mátti, á því, sem vísur og kvæði bera fram ótvírætt, að
Egill fór á fund Eiríks í Jórvík og flutti honum þar kvæði
til þess að komast í sátt við hann. Eins og sagan lýsir sök-
um Egils við Eirík (Egill hafði drepið son Eiríks), er nær
úhugsandi, að Egill þyrði að ganga sjálfviljugur á hönd Ei-
ríki. Nordal getur þess til, að vináttan við Arinbjörn og
löngunin til að sjá hann hafi valdið mestu um það. Guðm.
Finnbogason hyggur, að Egill hafi fengið samvizkubit af gerð-
um sinum gegn Eiríki, sem þó var vinur Arinbjarnar og sem
slíkur átti að vera vinur hans.
En það er mála sannast, að úr þessu verður varla leyst
með þeim forsendum, sem sagan og vísurnar láta í té,
nema menn vilji efa frásöguna um það, að Egill dræpi son
Eiríks.
í þriðju grein ber Nordal Egilssögu saman við aðrar
heimildir. Tekur hann þar strax til meðferðar liinn fræga
kafla um Hálogaland og Finnferð Þórólfs, sem, eins og
lengi hefir verið kunnugt, á nánustu hliðstæðu sina: í frá-