Eimreiðin - 01.07.1944, Side 41

EIMREIÐIN allt er vænt, sem vel er grænt
18S'
undarlegar verur, þörungar og sveppar í senn. Þeir lifa í félagi og
sigrast þannig á erfiðleikunum við hin óblíðustu kjör. Flétturnar
setjast brátt að í hrauninu, þótt lítið virðist þar að bíta eða
brenna. Eitthvað moldarryk hefur samt borizt þangað með vind-
mum og setzt að í holum og ójöfnum í grjótinu. Þarna taka flétt-
nrnar sér bólfestu, lifa, deyja og rotna, kynslóð eftir kynslóð. Þær
undirbúa jarðveginn fyrir mosa og aðrar jurtir. Grámosinn sezt
b'ka furðu fljótt að í lirauninu og færir út yfirráð sín með tím-
anum, unz allt liraunið er hulið mjúkri mosabreiðu. Gróa hrauir
niisfljótt og fl jótar sunnan lands en norðan; af því að úrkoman er
þar meiri. Mosinn og flétturnar rotna smám saman, og af leifum
þeirra myndast jarðvegur. Þannig skapast skilyrði fyrir blómjurt-
irnar. Þær koma hver af annarri og taka sér bólfestu í mosaþemb-
unni. Burknar koma líka. Þeim h'kar vel lífið í rökum og skjól-
kælum braungjótunum.
Flétturnar og mosarnir eru lág í loftinu og láta ekki
niikið yfir sér. Engu að síður eru þarna á ferðinni liarð-
vítugir brautrvðjendur og bráðnauðsynlegur liður á þróunarbraut
gróðursins. Nýju jurtirnar færa smámsaman út ríki sitt. Þær vaxa
1 jarðveginum, sem frumgróðurinn, flétturnar og mosinn, mvnd-
nðu og njóta þannig ávaxtanna af b'fi þeirra.
Ný gróðurlendi myndast, graslendi, lyngmóar o. s. frv., eftir því,
bvernig skilvrðin eru. Að síðustu verður landið venjulega skógi
vaxið, ef það fær að vera í friði. Skógurinn er lokatakmark gróð-
nrsins. Enginn efi er á því, að meginhluti láglendis á Islandi
mundi aftur verða skógi vaxið, ef maðurinn og sauðkindin sætu
á sér og leyfðu náttúrunni að græða sár sín. Islendingar bafa
^eikið gróður landsins liart öldum saman. Enn er tími til að bæta
ár skák, rétta gróðrinum bjálparbönd og hagnýta bann. Ræktun
verður að koma í stað rányrkju.