Eimreiðin - 01.10.1959, Blaðsíða 14
252
EIMREIÐIN
svo einstaklega laginn. En undir niðri í'annst mér leynast ein-
liver grunur þess efnis, að liann þakkaði álfunum, ásamt fleiru,
gengi sitt og giftu.
II.
Þetta kemur mér fyrst í hug, þegar minnást skal sextugs-
almælis Einars Ólafs Sveinssonar. Af sínum mörgu vinum á
íslandi Iiygg ég, að Duilearga meti Einar einna mest. Þeir eru
jafnaldrar og eiga margt sameiginlegt: ljúfmennsku, dreng-
lund og liugarlieiði. Báðir tóku snemma tryggð við huldufólk
og landvættir — og hlutu ríkuleg laun fyrir, liggur mér við að
segja, Einar Ólafur ekkert síður. Ungur að aldri varð liann
„lærðasti maður og afkastamestur ritliöfundur um íslenzka
þjóðsagnafræði, þeirra sem nú eru uppi."1) Síðan er eins og
honum hali lánast svo dæmalaust vel allt, senr hann hefur
tekið sér fyrir hendur. Þegar þjóðsagnafræðunum sleppti, hóf
hann að rannsaka og rita unr Sturlungaöld. Fyrir þá bók mun
hann vera víðfrægastur, því að hún hefur verið þýdd á kín-
versku. Veit éar eigi um aðrar bækur íslenzkar, sem snúið hef-
ur verið á það mál, nema Passíusálma séra Ilallgríms.2) Aðal-
viðfangsefni Einars fram undir þennaxr tínra hefur þó verið
Brennu-Njáls saga. Rannsóknir hans á þessu mesta meistara-
verki íslenzkrar tungu eru þær víðtækustu, sem gerðar lrafa
verið. Má hiklaust telja Einar Ólaf lróðasta mann heimsins
um Njálu og að hann hafi á henni fádæma djúpan skilning-
Þetta þrennt: þjóðsagnafræðin, bókin um Sturlungaöld og
Njálurannsóknirnar eru þá hátindar verka hans til þessa.
Hugur Einars beindist snemma að vísindum, einkum á þjóð'
legu sviði og þá sérstaklega bókmenntum. Fyrir þrjátíu árun)
skiifaði hann athyglisverða grein um íslenzka menningu fyrl
og síðar. Eftir að liafa lýst afrekunr íslendinga í löggjöf, stjörnu-
list, málvísindum, sagnfræði og skáldskap á þjóðveldisöld, far'
ast lronum m. a. orð á þessa leið:
„Allar þær fræðigreinar, sem hefðu átt að verða til á ls'
1) Steingrínnir J. Þoriteinsson í MorgunblaSinu 1. des. 1949.
2) Eftir aS þetta var ritað, sannfærðist cg um, að Brúðarkjóll Klist
manns Guðmundssonar Iiefði einnig verið þýddur á kínversku.