Eimreiðin - 01.05.1967, Síða 54

142
EIMREIÐIN
eftirladte Boe ere betalte, skal Hans Diderichen Wichmann, som jeg
for min gode Sl Mands skyld antager mig, nytle, foruden det af mig
forhen bekomme, endnu i allt 100 Rdr. . . .“ (leturbr. mín).
Hver er nú þessi „gode salige Mand,“ sem lrúin á að hafa haft í
huga? Er það fyrri maður hennar, þá dáinn fyrir meir en 20 árum, eða
gæti það verið Á. M. sjálfur, — þá ný(?)skilinn við — og hafi þannig átt
að efna einhver fyrirmæli hans eða vilja í þessa átt? Mér þótti, sem
hvoru tveggja skýringin gæti komið til greina, en þó livorug viss, og leidtli
því atriðið hjá mér í hinni upphaflegu grein um erfðaskrána. Hins
vegar hefur dr. Jón Þorkelsson vikið að þessu í greinargerð um ísl.
handrit í erl. söfnum (1908). Þar segir m. a.:
„ . , Það bætir og heldur ekki um, að í sjálfu testamentisbréfinu, sem
nafn Árna Magnússonar stenclur undir ásamt nafni konu hans, talar
kona Árna um hann sem dáinn, þegar testamentið er gert, svo að ætla
mætti að það væri samið eftir andlát hans.“
Þegar nú slíkur fræðimaður sem dr. J. Þ. skildi erfðaskrárákvæðið
á þennan veg, hlaut mér að vera vítalaust sem leikmanni að varpa
þessu fram sem spurningu, og þess vegna óþarft og óvarlegt af prófessorn-
um, að nota svo sterk orð, sem hann gerir. En hvernig tekst honum svo
sjálfum að sanna að þetta sé rangt, og að átt muni vera við fyrri mann-
inn, sem „den gode salige Mand?“
Honum verður svo sem ekki skotaskuld úr því. Hann gerir sér Htið
fyrir og lætur Diderichsen þennan Wichmann, — (sem peningana á að
fá samkv. erfðaskránni), — vera bróðurson fyrri manns frúarinnar,
Wichmanns, sem þá hafi hlotið að vera hinn „góði sálugi maður“. Á
þann hátt vill próf. tengja peningagreiðsluna við þennan fyrri mann
frúarinnar, og þar með bægja frá öðrum óþægilegri grunsemdum um
erfðaskrána. En hvað hefur höf. svo fyrir sér í þessari ættfærslu? í raun-
inni alls ekkert. Að vísu getur ættarnafnið komið heim, en þó ekki nema
að nokkru leyti, og gæti enda verið tilviljun. Höf. kemur síðan með
ættarskrá Wichmanns söðlasmiðs, sem sýnir að systkinin voru sex, inn-
an iðngreinarinnar, öll greind með nöfnum. En ekkert nafnanna j)ass-
ar hér. En þá kemur þessi frábæra aths. jDrófessorsins: „Der kan ltave
været flere börn, og det er sáledes rimeligt at forestille sig, að de seks
söskende har haft endnu en broder: Diderich Wichmand, der har haft
sönnen Hans Diderichsen Wichmand, der er betænkt i Mette og Arni
Magnussons testamente“. Það eru létt rekin tryjjjain þetta, verð ég að
segja. Það er vitaskukl „rimeligt“, að maður sem á sex börn eigi þá
einn son til viðbótar, og sá hafi þá einnig átt son, o. s. frv. Það er eins
og með j^restinn áðan, föður Mettu, sem átti tvær dætur í hjónabandi,
og þess vegna ekki nema „rimeligt", að hann ætti þá eina fram hjá.
En liitt er svo kannski í djarfara lagi, að gefa sér nölnin á þessu fólki,