Tímarit lögfræðinga - 01.07.1975, Page 21

umdæmum, né munar á drykkjuháttum manna á þessum stöðum, að
dreifingu sýna eftir alkóhólþéttni var líkt farið. Einungis í þeim flokki
sýna, þar sem þéttni alkóhóls var 2,00%o og meiri, mátti greina umtals-
verðan mun milli embætta. Hér kemur þó til, að um það bil helmingur
þessara sýna (samtals voru í þessum flokki 496 sýni eða tæplega fjórð-
ungur allra sýna í safninu) var úr Reykjavík, svo sem búast mátti við.
Munur á hundraðstölum milli annarra embætta er því reistur á til-
tölulega fáum sýnum og þannig vafasamt, hvort marka megi. Rétt er
þó að benda á í þessu sambandi, að í þessum flokki voru eigi færri en
33 af 119 sýnum úr Kópavogi og 30 af 97 sýnum úr Árnessýslu, (tafla
1 og texti).
Fjöldi sýna, er tekin voru úr ökumönnum og farþegum, var mjög
breytilegur eftir mánuðum, svo sem sjá má á mynd 5. Erfitt er að átta
sig á, hvort eða að hve miklu leyti þessar sveiflur standa í sambandi
við sveiflur í sölu benzíns, áfengis eða annað. Höfundar þessarar grein-
ar telja hins vegar, að fæð sýna þrjá fyrstu mánuði ársins 1974 megi
öðru fremur setja í samband við verkfall þjóna, er þá stóð yfir.
I 25. gr. umferðarlága er ráð fyrir því gert, að taka megi þvag frá
mönnum, sem grunaðir eru um brot á ákvæðum laganna. Vera má, að
tæknilegir örðugleikar við töku þvagsýna valdi því, að lögregluyfir-
völd senda ekki þvagsýni úr mönnum til ákvörðunar á alkóhóli. Hitt
er þó staðreynd, að ákvörðun alkóhóls í þvagi og blóði samtímis getur
á stundum veitt veigamiklar upplýsingar, er eigi má fá með því að
ákvarða alkóhól annaðhvort í blóði eða í þvagi. Ekki á þetta síst við,
þegar magn alkóhóls í þvagi er verulega meira en í blóði.
Við athugun á magni alkóhóls í blóði og þvagi úr ákveðnum fjölda
réttarefnafræðilegra dauðsfalla á árinu 1974 (blóð: 45 tilfelli; þvag:
43 tilfelli) kom í ljós, að hlutfallið þvag/blóð var að meðaltali 1,31. Var
þéttni alkóhóls í þvagi meiri í 37 tilfellum en minni í 6 tilfellum. 1 engu
fyrrgreindra tilfella virtist hafa verið um að ræða töku annarra lyfja
eða efna en alkóhóls. Athyglisverður munur á þéttni alkóhóls í blóði
og þvagi var í nokkrum tilfellum. I einu tilfelli var þéttni í blóði 0,32%o
og í þvagi 1,10%0, en í öðru tilfelli var magn alkóhóls í blóði 0%o og
l,50%o í þvagi. Er því augljóst, að ákvörðun á alkóhóli í þvagi veitir í
slíkum tilvikum ómetanlegar upplýsingar um það magn etanóls, er ver-
ið hafði í blóði nokkrum klukkustundum áður en sýni voru tekin. Þykir
höfundum þessarar greinar þannig miður farið, að lögregluyfirvöld
virðast gleyma þvagsýnum með öllu, þegar um brot á umferðarlögum
er að ræða.
Yfirleitt er talið, að þéttni etanóls sé sem næst þriðjungi meiri í
15