Ægir - 01.03.1999, Qupperneq 51

SAMLEIÐ MEÐ ÍSLENSKUM SJÁVARÚTVEGI
Rafknúin skipsskrúfa
(Diesel-Electric)
afknúin skipsskríífa er þekktur
framdrifsbúnaður skipa hér á
landi. Rannsóknaskipið Bjami Sœ-
mundsson kom með slíkum búnaði
fyrir hartnær 30 ámm og er enn í
rekstri. Hið nýja rannskóknaskip
Hafrannsóknastofnunar, sem er í
smíðutn í Chile, verður með svipuð-
um búnaði. Forsendur fyrir vali á
rafknúinni skrúfu í ranttsóknaskip
eru sérstakar þar sem kröfur um lág-
niarks titring, hávaða og samanburð-
arhœfni einstakra rannsóknaskipa
eru hafðar í hávegum.
Yfirvofandi samþykktir í umhverfis-
málum um losun gróðurhúsaloftteg-
unda út í andrúmsloftið og hugsanleg-
ir útblásturskvótar, ásamt óvissu um
olíuverð á næstu öld, eru eitt stærsta
viðfangsefni skipaútgerða á næstunni.
ímynd skipafélaganna og velþóknun
samborgaranna er mest þegar sam-
borgararnir eru fullvissaðir um að
tæknin sem notuð er um borð í skip-
unum sé í samræmi við ítrustu um-
hverfiskröfur samfélagsins og helst
betri. Þannig ættu kröfur samfélagsins
um góða eldsneytisnýtingu og lág-
marksútblástur að falla vel að þörfum
skipafélaganna þegar litið er til rekstr-
arafkomu þeirra til lengri tíma.
Hefðbundin flutningaskip og fiski-
skip með einni aðalvél, tengdri skrúfu-
ás og skrúfu, er ekki heppilegasti bún-
aður sem völ er á með tilliti til öryggis
áhafnar og skips.
Skip í strandsiglingum er alltaf í
hættu ef vél þess stöðvast. Enn er í
fersku minni strand þýska skipsins
Vikartinds við suðurströndina í árs-
byrjun 1997. Hér við land hefur það
verið næsta árviss viðburður að skip
strandi eða að yfirvofandi hætta sé á
að skip strandi vegna vélabilunar eða
aðgæsluleysis. Auk hættunnar á skips-

Guðbergur Rúnarsson
verkfræðingur V'l
hjá Fiskifélagi íslands
skrifar i
Nv ^
Tæknideild Fiskifélags Islands
og mannskaða fylgir skipsströndum
alltaf hætta á mengunarslysum, vegna
olíuleka eða farms sem inniheldur
spilliefni.
Tækni
Ný tækni til stýringar á riðstraumi
gerir það að verkum að mögulegt er að
stýra hraða og snúningsvægi rið-
straumsmótora. Afriðilstæknin er vel
þekktur búnaður til að stýra hraða lít-
illa riðstraumsmótora. Flestir þekkja
eða eiga borvél sem er hraðastýrð og
kannast við að með slíkri vél má bora
löturhægt á meðan borinn er að grípa
og svo er hægt að auka hraðann eftir
að borinn hefur gripið. Afriðilstæknin
Fyrirkonwlag búnaðar í vélarúmi skips sem búið er rafskrííþt. Þetta eru helstu tœkin sem
koma við sögu.
51