Morgunn - 01.06.1937, Blaðsíða 53
MORGUNN
47
að það sé maður, sem leitar sönnunargagna fyrir því sem
er yfirvenjulegs eðlis með vandvirknislegum, skynsamleg-
um og vísindalegum hætti, maður, sem í rannsóknum sín-
um reynir að útiloka gersamlega tilfinningar og geðshrær-
ingar og nær í sönnunargögn, sem ekki verður um deilt.
Flestir menn, sem ná í sönnunargögn, fást ekki við
málið eftir þessari sannreyndaleið, og þeir fá oft sönnun-
argögn, sem fullnægja þeim sjálfum, þegar þeir eru undir
fargi geðshræringa, sem andlát einhvers ástvinar þeirra
hefir valdið. Þegar sálarrannsóknamaður fer að eiga við
málið, útilokar hann algjörlega geðshræringar, og þetta
fer óhagur fyrir hann að því er til þess kemur, að fá ákveð-
in sönnunargögn fyrir framhaldslífinu.
Kærleikurinn er sterkasta aðdráttaraflið 1 heimin-
um, og það er ekki torskilið, hve miklu auðveldara það er
framliðnum eiginmanni að koma til konu sinnar, sem
hann ann hugástum, og færa henni sannanir fyrir fram-
haldslífi sínu, en að fá slík sönnunargögn þegar geðshrær-
ingar og ástúð er útilokuð.
Af þessu stafar það, að þeir, sem hafa mist þá, er
þeir unnu mest, geta venjulega fengið sönnunargögn fyrir
framhaldslífinu, sem eru afdráttarlaust sannfærandi fyrir
þá sjálfa, sönnunargögn, sem sálarrannsóknamönnum
tekst ekki að ná í. Það er eðlilegt, að þeir menn, sem hafa
þannig fengið þessi sönnunargögn, sjái enga ástæðu til
þeirra vísindalegu aðferða, sem sálarrannsóknamenn beita.
Samt lít eg svo á, að sálræn fyrirbrigði verði menn
að fást við frá þessum tveimur sjónarmiðum, sem eg get
nefnt sjónarmið vísindanna og sjónarmið tilfinninganna.
Eg kannast fúslega við það, að mikið af því sem
nefnt hefir verið sálarrannsóknir á liðnum tímum, hefir
verið ruddalegt og óviturlegt. Um það, sem nefnt er hlut-
ræn fyrirbrigði, er það að segja, að eg hefi aldrei trúað
á það, að binda miðla, né á aðrar sams konar tilraunir til
þess að girða fyrir svik.
í því skyni að girða fyrir svik, hafa sálarrannsókna-