Morgunn - 01.12.1980, Síða 33

HINN STÓRKOSTLEGI MÖGULEIKI
127
ingu; og svo eru að lokum þeir, sem eru steinhættir að brjóta
heilann um þetta, en kjósa heldur að njóta bara líðandi stundar.
Vér sem höfum alist upp við kristna lífsskoðun eigum eigin
skýringu á lífinu og þjáningum þess, og hún er þessi: maður-
inn hefur sál og hún er ódauðleg; þjáningin er prófraun sem
drottinn leggur fyrir oss, og himnaríki eða helviti fela i sér
þá umbun eða refsingu, sem bíður vor eftir því hvernig vér
höfum brugðist við vandamálum þessa lífs. Þeir sem eru þess-
arar skoðunar hafa ekki þessa trú sökum þess að vér höfum
fengið sannanir fyrir gildi hennar, heldur vegna hins að oss
hefur verið kennt þetta i krafti þess valds, sem foreldrar og
klerkar hafa. Og þessir aðilar hafa með sama hætti lært þetta
íif sínum foreldrum og prestum; og þannig má rekja þetta
afturábak þangað til vér komum að bók sem kölluð er Biblían
og manni sem er nefndur Jesús.
Flestir geta verið sammála um það að þessi bók sé mjög
merkileg, og að Jesús — hvort sem hann var venjulegur mað-
ur eða guðssonur — hafi verið frábær persóna. En síðan á
endurreisnartímanum hafa vestrænir menn í vaxandi mæli
tekið að efast um trúarkenningar, sem haldið er fram í nafni
valds, hvort sem þar á í hlut bók eða persóna; þeir hafa haft
vaxandi vantrú á öllum trúarbrögðum, sem ekki er hægt að
sanna með vísindalegum aðferðum, að fari með rétt mál.
Ptolemeus (frægur stjörnu- og stærðfræðingur, uppi á 2.
öld e. Kr.) sagði — og kirkjan féllst á kenningu hans og
kenndi hana — að sólin snerist kring um jörðina. Engu að
siður sýndu verkfærin, sem Kopernikus fann upp og notaði,
að það var þvert á móti jörðin, sem snerist um sólina. Kirkjan
féllst fullkomlega á sálfræði og visindi Aristótelesar, en hann
hélt þvi fram, að væru tveir mismunandi þungir hlutir látnir
detta, þá mundi þyngri hluturinn koma fyrr til jarðar. Þó
sýndi Galileo fram á það með einfaldri tilraun ofan úr skakka
turninum í Pisa, að tveir hlutir, sem hafa sama umfang en
mismunandi þunga koma á sömu stundu til jarðar, þegar þeir
eru látnir detta. Ýmsar setningar í biblíunni gáfu í skyn að
jörðin væri flöt. Engu að siður kollvörpuðu þeir Kólumbus,