Musica - 01.12.1949, Blaðsíða 14

VAGN KAPPEL:
Saga tónlistarinnar
8. greiti.
Hándel fer til Englands.
ítalarnir báru Hándel á höndum sér, og átti
hann m. a. sæti í hinu fræga ,,akademíi“ Ottobonis
kardínála (akademi = félagsskapur vísinda og
listamanna, er hafði að markmiði að efla og
útbreiða listir og vísindi).
Vinsældir hans jukust en við uppfærslu páska
óratóríums hans „II Ressurrezzione" (upprisann).
í akademíinu kynntist Hándel hinu mikla tón-
skáldi og fiðluleikara Archangelo Corelli, er átti
eftir að hafa mikil áhrif á seinni verk Hándels.
En Hándel „kunni“ hin ítalska stíl svo vel, að
hann langaði til að fara til annarra landa og kynna
sér tónlist þeirra.
í Róm kynntist Hándel Agostino Steffani, ein-
kennilegum manni, hann var tónskáld, predikari
og stjórnmálamaður, en var, er Hándel kynntist
honum hljómsveitarstjóri við hirðina í Hannover,
en hafði ákveðið að draga sig í hlé.
En Hándel „kunni“ hin ítalska stílorðið svo vel,
að hann langaði til að fara til annarra landa og
kynna sér tónlist þeirra.
Áður en hann lagði af stað, heimsótti hann
móður sína í Halle.
Og skömmu síðar kom hann til Lundúna, aðal-
stöðvar heimsverzlunarinnar og miðdepills þjóð-
legrar menningar, og vaxandi trausts á enska
menningu, í London átti Hándel eftir að heyja
margar orustur, og bíða marga ósigrá, en sigra
samt í síðustu orustunni.
Illar tungur hafa haldið því fram, að hinn kjarn-
mikli enski matur, hinn góði bjór og hið ljúffenga
portvín hafi verið það, er batt Hándel svo traust-
um böndum við England.
Ef aðeins er litið á yfirborðið, væri þetta trú-
legt, því að með sömu vinnugleðinni og dugnaðin-
um sem Hándel sýndi við samningu verka sinna,
settist hann að matarborðinu.
En það sem batt Hándel við England átti þó
dypri rætur, og voru þar bæði tónlistarlegar og
verzlunarlegar ástæður er til greina koma — því
Hándel var, eins og Gliick, en ólíkur mörgum
frægum tónskáldum, mikill heimsmaður, og í
Englandi fann hann tilheyrendur — tilheyrendur
sem voru móttækilegir fyrir það er hann hafði að
flytja, og auk þess kynntist hann öllu því er hægt
er að draga saman í eitt orð Purcell.
Henry Purcell (1658—95)
Það er í rauninni lítið sem vitað er um líf
Henry Purcells.
Hann fæddist í London árið 1658 og misti for-
eldra sína mjög ungur og ólst því upp hjá frænda
sínum er var lútsmiður, og hann kom Henry litla
að við „The chappel royal“ sem kórdreng.
Mjög ungur samdi hann „afmælisóð“ fyrir
afmæli konungsins, og skömmu síðar fékk hann
stöðu sem hirðorgelleikari.
Hann var mjög fjölhæft tónskáld, er samdi
kirkjutónlist í mjög formföstum kontrapunktísk-
um stíl, og hinn dramatíski stíll var sérstaklega við
hæfi hans, og er það merkilegt, ef tekið er tillit
til hins einfalda og óþroskaða tónlistarlífs er
blómgvaðist í Englandi um þessar mundir.
14 MUSICA