Musica - 01.12.1949, Blaðsíða 25
Bréf frá Fnjóskadal
Fnjóskdælskar hindberja-
tungur
Söngurinn er dásemd mannanna. Hljóðfæra-
leikurinn sömuleiðis. En gáfan til að semja tón-
verk er eins og eilífa lífið í Paradís, dásemd
allra dásemdanna, hindber meðal lífsins þyrna.
Tónmenntun er mjög efld orðin hér á þessu
litla- stóra norræna eylandi, íslandinu. Mörg tón-
skáld hefir þjóðin á þessu landi átt, í tiltölu við
aðrar stærri þjóðir, nú síðast Björgvin Guð-
mundsson, sem átti fallega grein, með kærleiks-
ríkum og fögrum hugsunum um tónmenntir út-
varpsins, í síðasta blaði þessa tímarits.
En það leynast líka margir hljóðfæraleikarar
og tónskáld meðal alþýðunnar, sem ekki eru
kunn út fyrir sveitartakmörk, en þó salt jarðar
og ættu opinbert lof skilið.
hafði legið í þurkun í hundrað ár, og var lagt
gulli og rúbínum. Fæturnir voru úr ekta fílabeini,
og mikið útskornir, og petalarnir voru úr ekta
platinu. Furstinn lagði allt efni til, en vinnulaun-
in voru 140.000.00 krónur, og þrír þýzkir píanó-
leikarar fylgdu með píanóinu til að leika á það.
Ekki getur sagan um hve gott píanóið var.
Að
til að spara útgjöld til stemmingar, hefir verið
búið til píanó (auðvitað í Bandaríkjunum) þar
sem stemmugaflar eru í stað strengja.
Að
fyrsta sjálfspilandi píanóið var fundið upp ár-
ið 1839, en nýjasta útgáfan er þannig, að nóturn-
ar eru gagnsæjar, og þar sem á að slá, kviknar ljós.
Sömuleiðis eru til margir óþektir söngmenn
meðal fólksins. Þeir eru líka salt jarðar, hindber
meðal þyrna. Ekki hefir hinn fagri skógardalur,
Fnjóskadalur í Suður-Þingeyjarsýslu, farið var-
hluta af góðum söngmönnum. Ómar þeirra hafa
bergmálað um allar klettaborgirnar, og undir-
leikurinn frá kirkjuorgelinu og fiðlunni í Sellandi,
líka.
Það er sanngirniskrafa að geta þeirra manna,
sem þess eru verðir, og þakka þeim. Þannig þökk-
um vér nú í dag, bróðir vorum í söngnum, Ólafi
Pálssyni hreppsnefndarmanni á Sörlastöðum, og
bróður vorum í synfóníunni Hallgrími Sigfússyni
á Hellustöðum. Báðir hafa lyft undir kirkjusöng-
inn í dalnum, og hinn síðarnefndi einnig töfrað
marga áheyrendur með leik sínum.
Þar sem einangrun er mikil í íslenzkum fjall-
dölum, er mikils virði að eiga slíka menn í félags-
lífinu. jafnvell þótt vegir þjóðbrautanna séu byrj-
aðir að teygja sig þangað og fólkið geti teygað
menninguna gegnum viðskifti og ferðalög. Og
andans áhrif, gegnum blöð, bækur og tímarit, að
ógleymdu útvarpinu og vindrafstöðvunum.
Þess vegna þökkum við í dag Ólafi Pálssyni og
Hallgrími Sigfússyni margfaldlega fyrir það gildi,
bæði manngildi og tóngildi, sem þeir hafa með
lífi sínu veitt meðbræðrum sínum og systrum í
Fnjóskadal, þar sem laufin hvísla í blænum, með-
an þrestirnir syngja á fögrum sumarnóttum, ell-
legar á dimmum skammdögum.
Tungutak þeirra Ólafs og Hallgríms hefir hafið
sig yfir geyjun hversdagsraddanna, jafnvel hásar
tófurnar í hlíðunum þagna, þegar söngur kórsins,
þeirra hljómar. Er mér sérstaklega, í þessu sam-
bandi, í minni samkoma í Vaglaskógi, þar sem
kórinn söng, og hrossin komu labbandi í hægðum
sínum, staðnæmdust álengdar og reistu eyrun í
sælli eftirtekt. Náttúrubörnin þekkja sönnustu
raddirnar.
Svo mikið sem samfélögin í heild geta átt slík-
um mönnum, að þakka, á þó einstaklingurinn oft
enn meira að þakka. Og svo þakka ég að endingu
fyrir mig. Mér hefir verið sönn unun að hlusta á
sönginn, þótt ég gæti aldrei hermt neitt eftir þeim.
Stundum fór ég afsíðis þegar heim kom og reyndi
að gaula. Það hefir ekki verið frásagnar vert. En
þess meiri vinur varð ég snillinganna, sem ég var
sjálfur ósnjallari.
Sigurður Draumland.
MUSICA 25