SunnudagsMogginn - 17.10.2010, Blaðsíða 9

17. október 2010 9
Á föstudaginn hófst hin níu
daga langa Navratri-hátíð í
Jammu á Indlandi. Hinn heilagi
Mahant Kailash Giri er grafinn í
jörðu gyðjunni Durga til dýrð-
ar, en í trúarbrögðum hindúa
táknar hún orku og sigur hins
góða á hinu illa. Myndir af
henni sýna konu með tíu
handleggi sem heldur á blómi í
einni hendi en mundar vopn
með hinum og ríður um á ljóni
eða tígrisdýri.
Veröldin
Gyðjan
tignuð
Reuters
G
allabuxur eins og við
þekkjum þær í dag
eru uppfinning Levi
Strauss og Jacob Davis
og eru sagðar „upp fundnar“ árið
1873. Fyrstu áratugina var flíkin
mest notuð af verkafólki við
vinnu sína en í dag er galla-
buxnaframleiðsla milljarðaiðn-
aður.
Strauss er maðurinn sem flestir
þekkja sem föður gallabuxnanna,
enda er fyrirtækið sem hann
stofnaði án efa eitt það þekktasta
í gallabransanum í dag. Strauss
fæddist í Þýskalandi en fluttist 18
ára gamall til Bandaríkjanna
ásamt móður sinni og systrum en
bræður hans höfðu farið á undan
og stofnað heildverslun í New
York. Þegar þeir tóku ákvörðun
um að auka við veldi sitt var Levi
sendur til Kaliforníu til að selja
námuverkamönnum ýmsar
nauðsynjavörur. Meðal þeirra
voru endingargóðar buxur úr
gallaefni sem komu sér vel við
vinnuna í námunum.
Jacob Davis keypti gallaefni hjá
Strauss og seldi síðan viðskipta-
vinum sínum sem oftar en ekki
vantaði klæðisbút til að bæta
buxurnar sínar. Davis datt þá í
hug að sniðugt gæti verið að nota
koparhnappa þar sem álagið var
mest á efninu, t.d. sín hvorum
megin við vasaopin. Hann hafði
þó ekki efni á einkaleyfi á hug-
myndinni sem kostaði sitt á
þessum tíma og leitaði til Strauss
um aðstoð. Félagarnir ákváðu að
sameina krafta sína og sóttu um
leyfið 20. maí 1873.
Sniðið á gallabuxunum var
fyrstu áratugina mjög vítt, oft
voru þær í formi smekkbuxna en
sniðin voru snemma aðgreind
fyrir kynin, buxurnar fyrir karl-
ana voru renndar að framan en
buxur kvenna á hliðinni. Galla-
buxur voru eitt sinn hluti af ein-
kennisbúningi bandarískra sjó-
liða og jafnframt sem neðri
partur fangabúninga. Þær urðu
þó ekki tískuvara fyrr en James
Dean sást skarta þeim í kvik-
myndinni Rebel Without a Cause
og urðu þær í kjölfarið hluti af
einkennisbúningi hins mótþróa-
fulla ungmennis. Í kringum 1960
voru gallabuxur orðnar hvers-
dagsklæðnaður meðaljónsins og
hafa ekki farið úr tísku síðan,
þrátt fyrir að hafa birst í afar fjöl-
breyttum gerðum og litum í
gegnum tíðina. Það eru aðeins
hátíðlegir leikhúsgestir og tvídd-
glaðir golfarar sem enn streitast á
móti.
Gallabuxur
Morgunblaðið/Eggert
Saga hlutanna
Óbreytt verð á leikhúskortum þriðja árið í röð!
Fjórir leikhúsmiðar sem þú ræður hvernig þú nýtir á leikárinu.
AÐ VERA EÐA EKKI VERA
MEÐ LEIKHÚSKORT ... það er enginn efi
FiNNSKi
HESTURiNN
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
eftir Sirkku Peltola
Leikstjórn: María Reyndal
„Ekki þar fyrir, hrossabjúgu eru ágæt. Finnar hafa bara alltaf
haft svo náið samband við hestana sína. Vináttusamband.
Það étur enginn vini sína.“
Tryggðu þér miða í síma 551 1200 eða smelltu þér á leikhusid.is
Lau 16/10 kl. 20.00 U
Fös 22/10 kl. 20.00 Ö
Lau 23/10 kl. 20.00 Ö
Lau 30/10 kl. 20.00 U
Sun 31/10 kl. 20.00 Ö
Fös 5/11 kl. 20.00 U
Lau 6/11 kl. 20.00 Ö
Fim 11/11 kl. 20.00 Ö
Fös 12/11 kl. 20.00 Ö
Fös 19/11 kl. 20.00 Ö
BRÁÐFYNDIÐ OG SNARGEGGJAÐ!
Tryggðu þér miða!