Læknablaðið - 15.10.1998, Page 62

768
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
skuli eigi teljast persónugrein-
anlegur ef persónugreining
getur einungis átt sér stað með
notkun greiningarlykils. Hér
er því notuð hliðstæð aðferð
við skilgreiningu og í fyrr-
greindri samþykkt Evrópu-
ráðsins. Það sem skiptir mestu
máli í þessu sambandi er að
persónuverndin sé nægilega
tryggð. Með því að beita bestu
aðferðunt við dulkóðun og
vörslu og að greiningarlykill
sé í höndum Tölvunefndar tel-
ur ráðuneytið að svo sé. Að
öðru leyti vísast til svars við
3. spurningu.
5. Er það réttur skilningur
LI að þrátt fyrir að sjúklingur
hafi rétt á að hafna því að
upplýsingar um hann verði
settar inn í gagnagrunninn,
þá séu allar upplýsingar um
hann settar inn í grunninn án
kennitölu?
Það er ekki réttur skilning-
ur. Eins og fram kemur í 2.
mgr. 8. gr. frumvarpsins tekur
undanþága frá því að verða
skuli við beiðni sjúklings um
að upplýsingar um hann verði
ekki fluttar í gagnagrunn á
heilbrigðissviði aðeins „til
upplýsinga sem nauðsynlegar
eru vegna gerðar heilbrigðis-
skýrslna og annarrar tölfræði-
legar skráningar á vegum heil-
brigðisyfirvalda." Ráðuneytið
telur eðlilegt að við mat á því
hvaða upplýsingar séu nauð-
synlegar í fyrrgreindum til-
gangi verði stuðst við ráð-
leggingar landlæknis.
6. Hver er réttarstaða barna,
afkomenda og látinna vegna
upplýsingasöfnunar?
Engin ákvæði eru í frum-
varpinu um hver taki ákvörð-
un f.h. barna um flutning upp-
lýsinga í gagnagrunninn. Um
það gilda því almennar reglur
um hver tekur ákvörðun fyrir
þeirra hönd, þ.e.a.s. foreldrar
eða sá sem fer með forræði.
Gert er ráð fyrir að farið verði
með upplýsingar úr sjúkra-
skrám látinna með sama hætti
og upplýsingar úr sjúkraskrám
lifandi einstaklinga sem ekki
hafa hafnað því að upplýsing-
ar um þá verði fluttar í gagna-
grunn á heilbrigðissviði.
Frumvarpið gerir ekki ráð
fyrir því að börn geti hafnað
því að upplýsingar um for-
eldra þeirra séu færðar í
gagnagrunninn.
7. Hver er nauðsyn frá-
hvarfs frá nýlega markaðri
stefnu stjórnvalda um dreifða
gagnagrunna í heilbrigðis-
keifinu?
Frumvarpið felur ekki í sér
fráhvarf frá stefnu um dreifða
gagnagrunna í heilbrigðis-
kerfinu. Sú stefna tekur til
persónutengdra gagnagrunna
til notkunar vegna þjónustu
við einstaklinga. Frumvarpið
fjallar hins vegar um miðlæg-
an gagnagrunn með dulkóðuð
gögn sem ekki má nýta til
þess að kalla fram upplýsingar
um einstaklinga, heldur ein-
ungis um hópa.
8. Hafa stjórnvöld látið
gera kostnaðargreiningu fyrir
gerð og rekstur miðlœgs
gagnagrunns annars vegar og
gerð dreifðs gagnagrunna-
kerfis hins vegar?
Vinnuhópur um gagna-
grunn á heilbrigðissviði hefur
lagt mat á tölur sem komið
hafa fram um kostnað við
uppbyggingu gagngrunns.
Ráðuneytið er að láta vinna
nákvæmari kostnaðargrein-
ingu.
9. Liggur fyrir áhœttumat á
því hvað felst í svo umfangs-
mikilli söfnun heilbrigðisupp-
lýsinga um heila þjóð á einn
stað? Ef svo er hvernig er
áhœttan skilgreind?
Ráðuneytið telur að með
þeim ráðstöfunum sem gert er
ráð fyrir til að tryggja öryggi
upplýsinganna verði áhættan
ekki meiri en í dreifðum per-
sónutengdum gagnagrunnum.
Nákvæmt mat á áhættu getur
hins vegar ekki farið fram fyrr
en búið er að útfæra nánar
dulkóðun og aðrar öryggis-
ráðstafanir í samræmi við
kröfur Tölvunefndar.
10. Er eðlilegt að tvenn lög
gildi um vísindarannsóknir,
ein fyrir rekstrarleyfishafa
gagnagrunns og önnur fyrir
aðra vísindamenn?
Almenn ákvæði um vís-
indarannsóknir er að finna í
lögum um réttindi sjúklinga
og eru þar m.a. ákvæði um að-
gang að upplýsingum úr
sjúkraskrám. Þau ákvæði eru
sett til að vernda persónuupp-
lýsingar og til að vemda sjúk-
linga sem taka beinan þátt í
vísindarannsókn. I frumvarpi
til laga um gagnagrunn á heil-
brigðissviði er gert ráð fyrir
því að sérreglur verði settar
um aðgang rekstrarleyfishafa
að upplýsingum úr sjúkra-
skrám og vinnslu í gagna-
grunni. Rökin fyrir því eru
þau að búið verður að dulkóða
upplýsingarnar áður en þær
fara til rekstrarleyfishafa og
hann hefur ekki aðgang að
greiningarlykli Ákvæði 1. og
2. málsl. 10. gr. laga um rétt-
indi sjúklinga um þátttöku í
vísindarannsókn gilda um alla
sem gera vísindarannsókn
sem krefst þátttöku sjúklings.
Á sama hátt eru í frumvarpi
um gagnagrunn ákvæði um
aðgang annarra vísindamanna
að upplýsingum í gagna-