Sveitarstjórnarmál - 01.12.1999, Blaðsíða 42

UMHVERFISMÁL
Hlutfall atriða i 1.-5. sæti
Loftmengun
Umferðaröryggi
Flokkun og endurvinnsla
Útivistarsvæði
Umgengni borgarbúa
Verndun strandlengju
Fræðsla umhverfismála
Hljóðmengun
Nýting náttúruauðlinda
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
2. mynd. Forgangsröðun umhverfisatriða. Hlutfall atriða sem oftast voru sett í 1.-5.
sæti. Vikmörk þriggja efstu sætanna er um ±1,7%. Þannig er tölfræðilega marktækur
munur milli efstu tveggja sætanna. Takið eftir að fyrstu þrjú sætin skera sig nokkuð úr.
Einnig skera neðstu þrjú sætin sig úr.
ur, landrými og landnýting ásamt
vemdun lands og lífrikis. Umhverf-
isstefnan var gefin út í vönduðum
bæklingi og er hana að finna á Net-
inu (http://www.rvk.is/umhverfi).
Þessi framtíðarsýn er aðeins byrj-
unin á vinnunni við að uppíylla skil-
yrði Álaborgarsamþykktarinnar frá
árinu 1994. Gerð Staðardagskrár er
rnun lengra ferli og felur í sér nánari
stefnumótun og ffamkvæmdaáætlun.
Gerð Staóardagskrár 21
fyrir Reykjavík
Vinnan við gerð Staðardagskrár
21 fyrir Reykjavík hófst formlega
með stofnun nefhdar um umhverfis-
stefnu borgarinnar sem áður var get-
ið. I mars árið 1998 var höfundur
þessarar greinar ráðinn sem verk-
efnisstjóri. Vinnuferli var hannað
sem unnið skyldi eftir (1. mynd) en
það er byggt á sams konar ferli frá
ICLEI (International Council for
Local Environmental Initiatives)
sem eru alþjóðasamtök sveitarfé-
laga, þ.m.t. borga, um frumkvæði i
umhverfismálum. Samkvæmt
vinnuferlinu var byrjað á því að
fylgja ffamtíðarsýn Reykjavíkur eft-
ir með stöðumati á umhverfismál-
um. Stöðumat er ekki umhverfís-
greining heldur mat á stöðu við-
komandi málaflokks, t.d. fráveitu-
mála. Vinnu við stöðumatið lauk
fyrir nokkru. Áður en myndun
markmiða gat hafíst varð að hafa
íbúa með í ráðum. Þetta er byggt á
þeirri hugmyndaffæði að stefnumót-
un í umhverfismálum skuli vera
byggð á vilja almennings jafnt sem
stjórnmálamanna, sérfræðinga og
embættismanna. Hér er því reynt að
fletja út ferli ákvarðana í stjómsýsl-
unni með þátttökulýðræði. Þetta
skilyrði hugmyndafræði Staðardag-
skrár og 10. grundvallarreglu Ríó-
samþykktarinnar var uppfyllt í
Reykjavík með gerð skoðanakönn-
unar meðal íbúa borgarinnar um
viðhorf þeirra til umhverfismála.
Könnunin var gerð fyrir skömmu.
Samkvæmt vinnuferlinu eru
næstu skref að velja leiðir til að-
gerða, ákveða markmið og gera
framkvæmdaáætlun. Hér má ljúka
við gerð Staðardagskrár en hafa ber
í huga að stefnumótun og fram-
kvæmdir á henni er miklum breyt-
ingum háðar enda em aðstæður við-
komandi sveitarfélags fljótar að
breytast. Því er mikilvægt að endur-
meta og vakta áætlanir. Eins og
áður sagði er stöðumati og þáttum
er lúta að vilja almennings í stefhu-
mótuninni nýlega lokið í Reykjavik.
Ólokið er myndun markmiða, vali á
leiðum til aðgerða og að ákveða
markmið. Mikilvægt er að fram
komi að Reykjavík hefur þegar gert
framkvæmdaáætlanir um stór mikil-
væg mál. Hér má nefha sem dæmi
að á næstu ámm mun ljúka endur-
bótum á fráveitumannvirkjum sem
marka þáttaskil í umhverfismálum
borgarinnar. Einnig eru í fram-
kvæmd áætlanir um aukna endur-
nýtingu og endurvinnslu sorps,
bætta hljóðvist og átakið „Reykja-
vik í sparifötin", svo eitthvað sé
nefnt.
Könnun á vióhorfi Reyk-
víkinga til umhverfismála
Dagana 29.-31. mars 1999 gerði
Félagsvísindastofnun Háskóla Is-
lands viðamikla könnun á viðhorfi
Reykvíkinga til umhverfismála.
Könnunin var gerð að beiðni grein-
arhöfúndar fýrir hönd Reykjavíkur-
borgar. Spumingar vom hannaðar
með það að leiðarljósi að fá ffarn al-
mennt viðhorf borgarbúa til um-
hverfísmála. Yfirmarkmið könnun-
arinnar var að virkja almenning í
ákvarðanatöku í umhverfísmálum
þannig að sjónarmið íbúa borgar-
innar kæmu ffarn í gerð Staðardag-
skrár 21. Stuðst var við slembiúrtak
úr þjóðskrá sem náði til 800 einstakl-
inga á aldrinum 18-76 ára og vom
búsettir í Reykjavík. Viðtöl voru
tekin í síma og alls fengust 573 svör
af þeim 800 sem komu í úrtakið.
Þetta er 72% svarhlutfall. Fullnægj-
andi samræmi var milli skiptingar
úrtaksins og borgarbúa allra eftir
aldri, kyni og búsetu. Því má ætla
að úrtakið endurspegli allvel viðhorf
borgarbúa á aldrinum 18-76 ára.
Spurt var alls 13 spurninga en
lokaspurningin var opin þar sem
fólk var beðið að koma með athuga-
semdir um þá þætti sem betur
mættu fara eða það væri ánægt með.
296