Fréttir - Eyjafréttir - 19.03.2009, Blaðsíða 15
Fréttir / Fimmtudagur 19. mars 2009
15
EYRÚN, Jón Ben, Hrafn og Halldór heimsóttu Stórhöfða. Myndina tók Jón Ingi Björnsson.
á að markmið þeirra sé ekki að
selja ftsk í gámum á erlenda mark-
aði, heldur réðu markaðsaðstæður
og verð hverju sinni hvort frskur
væri sendur í gámum eða ekki.
„Það er augljóst að ekki er tækt að
leggjast í stórar framkvæmdir við
að endurnýja bolfiskvinnslulínur á
meðan markaðir og verð eru ekki
hagstæðari á erlendri grundu,“
segja þau en spyrja sig hvemig
fiskvinnslufyrirtækin verði í stakk
búin að mæta því ef að höft verða
sett á gámafisk og þau þurfa að fara
að vinna meiri fisk? „Vonandi
verður það ekki stórt vandamál.“
Uppsjávarvinnsla fyrir-
ferðarmikil
Þeim fannst athyglisvert að sjá
hversu stór hluti húsnæðis stærri
fyrirtækjanna fer undir uppsjávar-
vinnslu þar sem unnið er einungis
lítinn hluta úr ári, jafnvel bara í
nokkra daga eins og við vinnslu
loðnuhrogna. Nemendum þótti
jafnframt fróðlegt að bera saman
vinnsluferla við uppsjávarvinnslu í
tveimur stóm frystihúsunum.
„Annað er með nútímalega og
tæknivædda vinnslu og hitt með
gamaldags mannaflsfreka vinnslu-
línu.
Greinilegt var að aflabrestur í
uppsjávarafla kemur frekar hart
niður á Eyjamönnum, þar sem
mestur hluti tekna einstakra
fyrirtækja kemur frá þessum
veiðum.“
Það er mat nemanna að Eyja-
menn haft verið duglegir við að
laga sig að breyttum aðstæðum.
Nefna þeir frumkvöðlastarf í veið-
um á gulldeplu, gulllaxi, makrfl og
skötusel. Ahugavert var að sjá
drifkraft sjávarútvegsfyrirtækja í
Eyjum í átt að frekari þróun og
hönnun vinnslu og veiði.
Áhugi á rannsóknum og
þróun
„Gaman var að sjá áhuga Eyja-
manna á rannsóknum og þróunar-
vinnu, t.d. vinnslu makríls um borð
í frystiskipum og rannsóknum á
útbreiðslu hans. Hefur Huginn hf.
nýverið fjárfest í reknetum sem
leggja á í sumar við frekari rann-
sóknir á makríl. Einnig er vert að
minnast á stórt rannsóknarverkefni
um humar sem Vinnslustöðin er
þátttakandi í.
Aðlögunarhæfni sjávarútvegs-
fyrirtækja í Eyjum er mikilvægur
kostur því af fenginni reynslu getur
verið hættulegt að setja öll eggin í
sömu körfuna. Þetta óeigingjama
fmmkvöðlastarf hefur einnig mikið
rannsóknargildi fyrir sjávarútveginn
í heild," segja þau.
Þau spyrja sig hvort sjávarútvegs-
fyrirtæki í Vestmannaeyjum ættu
ekki að huga betur að samstarfi sín
á milli vegna landfræðilegrar sér-
stöðu. „Aherslur einstakra fyrir-
tækja em eðlilega mismunandi en í
flestum tilvikum keppa íslensk
fyrirtæki á sameiginlegum mörk-
uðum í samkeppni við erlend sjáv-
arútvegsfyrirtæki," benda þau á.
Stærstir og bestir?
Þau segja að oft viljum við íslend-
ingar hreykja okkur af því að vera
stærstir og bestir á okkar sviði. ,.Á
heimsvísu eru íslenskar sjávaraf-
urðir með frekar litla markaðshlut-
deild, þó með einstaka undan-
tekningum eins og í vinnslu loðnu-
hrogna og veiðum á gulldeplu.
Samvinna í formi markaðssetn-
ingar/þróunar og eða endurbóta
vinnsluferla er klárlega lykilatriði
við hagræðingu í greininni,“ er
þeirra mat.
„Gaman verður að sjá hvort
Þekkingarsetrið, sem nýverið hóf
störf í Eyjum, geti skapað samstöðu
í rannsóknum milli fyrirtækja í
Eyjum. Nú þegar hafa sameigin-
legar rannsóknir á mjöli og humar-
vinnslu hafist. í Þekkingarsetrinu
eru samankomnar stofnanir og sér-
fræðingar af hinum ýmsu sviðum
sem eflaust eiga eftir að efla
frekara samstarf milli fyrirtækja.
Þá mun Þekkingarsetrið skapa
tækifæri fyrir námfúsa eyjaskeggja
til að leggja sitt af mörkum í að
auka þekkingu og rannsóknir í
sjávarútvegi og þar af leiðandi
skapa aukin verðmæti í greininni.“
Þau kynntu skólann og fannst
gaman að sjá hversu margir komu á
fyrirlesturinn í Framhaldsskólanum.
„Þar kynntum við námið okkar við
Háskólann á Akureyri og félagslff í
skólanum. Mikilvægi sjávarútvegs í
Vestmannaeyjum sást glögglega í
lauslegri könnun sem gerð var á
meðal nemenda í Framhalds-
skólanum.
Rúmlega helmingur þeirra átti
móður eða föður sem starfar í
greininni. Gaman verður að sjá
hvort raunin verður sú að þessir
krakkar hafi jafn mikinn áhuga á
sjávarútvegi, sem skiptir Vest-
mannaeyjar svo miklu máli, og
foreldrar þeirra. Það er allavega
alveg klárt að við myndum taka vel
á móti öllum sem hefðu metnað og
áhuga á að nema sjávarútvegsfræði.
Ferðin var ákaflega áhugaverð og
ljóst að margt er að gerast í sjávar-
útvegi í Vestmannaeyjum. Okkur
var alls staðar tekið opnum örmum
hvar sem við komum og kunnum
vel að meta gestrisnina.
Viljum við koma fram þakklæti
okkar til eftirfarandi fyrirtækja og
skóla í þeirri röð sem við heimsótt-
um þau. Þau eru Bergur-Huginn,
Grímur kokkur, Framhaldsskólinn,
Þórunn Sveinsdóttir VE, Godthaab
í Nöf, Glófaxi VE, Huginn hf„ Net
netagerð, ísfélag Vestmannaeyja,
Vinnslustöðin og Þekkingarsetur
Vestmannaeyja.
Eftirtalin fyrirtæki styrktu að hluta
ferðakostnað: Bergur-Huginn ehf„
Glófaxi, ísfélagið og Vinnslustöðin.
Eyrún, Jón Ben, Hrafn og
Halldór
Það er mat nemanna að Eyjamenn hafi verið duglegir við að laga
sig að breyttum aðstæðum. Nefna þeir frumkvöðlastarf í veiðum á
gulldeplu, gulllaxi, makríl og skötusel. Áhugavert var að sjá drifkraft
sjávarútvegsfyrirtækja í Eyjum í átt að frekari þróun og hönnun
vinnslu og veiði.
Utskrifaðir sjávarútvegsfræðingar sem
tengjast Vestmannaeyjum
Bjöm Brimar Hákonarson, framleiðslustjóri Isfélagsins
Haraldur Bergvinsson, Eyjatölvum
Hlynur Herjólfsson, Icelandair cargo, Keflavík
Hörður Sævaldsson, kennir við Háskólann á Akureyri
Jóhann Þórhallsson, aðstoðarfjármálastjóri Vinnslustöðvarinnar
Jón Þór Klemensson, Icelandic, Grimsby, UK,
Jónas Rúnar Viðarsson, Matís, Reykjavík.
Ragnheiður Sveinþórsdóttir, Matís, Vestmannaeyjum.
Magnús Sigurðsson, framkvæmdastjóri byggingarfyrirtæksins Steina og Olla
Sigmundur Andrésson, Samherja, Þýskalandi
Sigurjón Gísli Jónsson, framleiðslustjóri Vinnslustöðvarinnar
Sindri Viðarsson, stjómar þróun og rannsóknum hjá Vinnslustöðinni.
Sverrir Haraldsson, útgerðarstjóri Odda, Patreksfirði
Öm Eyfjörð Jónsson, hjá Atlanticfresh, Hull, UK
Hvað er sjávarútvegsfræði?
Sjávarútvegsfræði er hluti af
fjölbreyttri flóru náms sem er í
boði við Háskólann á Akureyri.
Hægt er að stunda námið bæði
í staðarnámi og f jarnámi.
Sjávarútvegsfræði hefur verið
kennd frá haustinu 1990. Fjöldi
útskrifaðra sjávarútvegsfræð-
inga er um 150 nemendur og
telst það ekki mikið ef miðað er
við margar aðrar greinar.
Starfsmöguleikar eftir nám
eru mjög góðir hvort sem við-
komandi hefur hug á að starfa
innanlands eða úti í hinum stóra
heimi. Nemendur, útskrifaðir úr
sjávarútvegsfræði, starfa til að
mynda í Ástralíu, Frakklandi,
Bretlandi, Japan og Banda-
ríkjunum.
Sjávarútvegsfræðingar eru
oftar en ekki ráðnir í stjórn-
unarstöður eða aðrar mikilvæg-
ar stöður.
Samantekt á störfum sjávarút-
vegsfrœðinga
lnnan við helmingur vinnur við
sjávarútveg, stjórnunarstörf í
fiskvinnslu og útgerð víðs vegar
um heiminn hjá stóru sölusam-
tökunum.
Rúmlega helmingur er í öðrum
störfum, hjá fjármálafyrirtækj-
um, tölvufyrirtækjum og
matvælafyrirtækjum.