Tímarit Máls og menningar - 01.05.1986, Page 59

Miguel Angel Asturias
Spegillinn hennar Lídu Sal
1.
Þegar líður á veturinn hætta fljótin að geta andað. I staðinn íyrir
léttan leik strauma í vatninu kemur þurr þögn. Hún er þögn þorst-
ans, þögn þurkanna, þögn kyrra læma á milli sandeyra, þögnin í
trjánum sem hiti og vindur sumarsins baka svo blöðin á þeim svitna;
og þetta er þögn akranna þar sem naktir bændur dotta draumlaust.
Engar flugur. Svækja. Sólskinið er nístandi skært og jörðin eins og
ofn sem bakar múrstein. Hálfhorfallnir nautgripir fæla hitann frá sér
með halanum, í leit að forsælu undir avokatotrjánum. Þyrstar kanín-
ur þjóta í sviðnu og strjálu grasi, óðar eiturslöngur leita að vatni og
fuglarnir hefja sig vart til flugs.
Auðvitað er óþarft að geta þess hvernig augun þjást við að horfa á
rennislétta jörðina. Sjónin flýgur óðar að sjónbaug, að fjórum áttum
fjarlægðarinnar. Ef vandlega er gáð sést grilla í nokkra trjálundi,
plægða akra og þá tegund stíga sem fætur á sömu leið hafa lagt með
sífelldum erli. Stígarnir liggja einmitt í átt til býla þar sem lifandi
mennskur eldur brennur og konur eru og synir og stíur þar sem lífið
kroppar gleði daganna, líkt og óseðjandi hæna.
Frú Petroníla Angela, eins og sumir kölluðu hana en aðrir nefndu
Petrangelu, hún er eiginkona herra Felípe Alvísúres og móðir
piltkorns og komin nokkra mánuði á leið. Þessi kona hélt nú
heimleiðis á þrúgandi dagsstund, stund hitans og hins kæfandi lofts.
Frú Petroníla Angela lætur sem hún inni engin störf af hendi, svo
hún fái ekki snuprur hjá manninum sínum fyrir að strita, eins og
núna er ástatt fyrir henni. En þótt hún geri ekki handarvik heldur
hún uppi reglu á heimilinu og hlutunum í röð: hreint er í öllum
rúmum, herbergin eru hrein og garðar og gangar eru snyrtilegir, og
hún hefur auga með eldhúsinu, hönd í bagga með saumaskapnum,
bakstrinum; og fætur hennar eru á sífelldum erli um hænsnakofann,
herbergin þar sem maís og kakó er malað, og um geymsluna með
185