Skagfirðingabók - 01.01.1996, Page 194
ATHUGASEMDIR OG LEIÐRÉTTINGAR
Ritstjórn hafa borizt eftirfarandi leiðréttingar og athugasemdir frá
Gísla Jónssyni fyrrv. menntaskólakennara á Akureyri:
í Skagfirðingabók (23) kom eftir mig grein um nafnið Nýbjörg og þær
konur sem það báru. Reynt var að sýna fram á tengsl milli þeirra, enda
oft vandalítið. Taldist höfundi að tólf væru Nýbjargirnar fæddar hér-
lendis og ein í Vesturheimi.
Lengi er von á einum. í ættfræðirannsóknum sínum hefur nú Aðal-
björg Sigmarsdóttir, héraðsskjalavörður á Akureyri, fundið eina Nýbjörgu
í viðbót, þá sem að vísu varð mjög skammlíf. Verður hún Nýbjörg sjötta.
Árið 1882 fóru með heldur vondu skipi, Camoens, til Kanada hjónin
Rósa Sigurðardóttir 55 ára og Guðni Guðmundsson 47 ára. Þau fóru frá
Stafnsholti í Reykjadal. Þar áttu þá heima Nýbjörg fyrsta og Nýbjörg
fjórða.
Guðni var Mývetningur, en Rósa Eyfirðingur. Þau höfðu víða verið
um Þingeyjar- og Eyjafjarðarsýslur, alla tíð fátæk og stopula staðfestu
hlotið. Árin 1857-1864 áttu þau heima í Grímsey. Þar fæddist þeim
dóttir (þriðja barn þeirra) 1861, og fékk hún nafnið Nýbjörg. Hún lifði
aðeins tíu daga.
Ekki verður fullyrt neitt um ástæður nafnsins, en Rósa Sigurðardóttir
var af Nýbjargarsvæðinu f Eyjafirði og þær Nýbjargir, sem voru þar, að
góðu kunnar. Eins og fyrr segir, verður Nýbjörg sú, sem í Grímsey fædd-
ist, hin sjötta, og færast hinar yngri þá auðvitað hver um sig sem því
svarar.
Aldrei framar skal ég segja að kona hafi ekki verið við karlmann
kennd. f Nýbjargarritgerð minni áðurnefndri standa þessi ógætilegu
orð: „Litlar sögur ganga af þessari prúðu stúlku (Nýbjörgu fmmtu) og í
heimildum er hún ekki kennd við karla.”
En það var heldur en ekki skakkt. Kristján Sigfússon á Ytra-Hóli og
Aðalbjörg Sigmarsdóttir héraðsskjalavörður hafa kennt mér, með öruggri
vísan í frumheimildir, það sem hér fer á eftir:
192