Þjóðmál - 01.06.2008, Page 63

Þjóðmál SUmAR 2008 6
Samkvæmt.þessu.getur.ranglæti.þýtt.bæði.
ójöfnuð. og. óréttlæti .. Ójöfnuður. var. til.
forna.rangsleitni.og.ofríki ..Í.Íslendingasög-
unum.er.gjarnan.talað.um.ójafnaðarmenn og.
er.þar.átt.við.ribbalda.og.yfirgangsseggi ..Þá.
er.þar.talað.um.menn.sem.beittu.klækjum.
og.óheiðarleika.til.að.brjóta.á.náunganum ..
Dæmin. eru. fjölmörg. dæmi. og. hér. skulu.
hér.tilfærð.nokkur .
Í.Vatnsdælu.er.talað.um.Þórólf.heljarskinn ..
Hann. var. ójafnaðarmaður. mikill. og. óvin-
sæll ..Hann.gerði.margan.óskunda.og.óspekt.
í.héraðinu ..Hann.var.illa.kenndur.af.mönn-
um. og. er. greint. frá. því. að. Þorsteinn. frá.
Hofi. vildi. losna. við. hann. úr. sveitinni. og.
tókst.það.að.lokum .2
Í.Bárðar sögu Snæfellsáss.er.talað.um.Þorkel.
Rauðfeldsson ..Hann.var.mikill.og.sterkur ..
Hann.var.svartur.á.hár.og.hörund ..En.þegar.
hann.hafði.aldur.til.varð.hann.hinn.mesti.
ójafnaðarmaður .3
Í.Fljótsdælu.er. talað.um.Ölvið.Oddsson ..
Ölviður.var.mikill.maður.vexti,.allra.manna.
málgastur,.ósvinnur.og.óvinsæll,.heimskur.
og.illgjarn,.og.í.öllu.ójafnaðarmaður ..Sagan.
byrjar. á. því. að. hann. rænir. hrossum. af.
Ásbirni.nokkrum.en.hlýtur.dauða.að.lokum.
fyrir.þann.þjófnað .4
Í. Fóstbræðra. sögu. er. talað. um. þá. feðga.
Þorbrand.og.Ingólf ..Þeir.voru.báðir.ójafn-
aðarmenn. miklir,. tóku. jafnan. annarra.
manna. fé. með. kúgan. eða. ránum .. Að.
lokum. var. þeim. boðið. að. skila. stolnu. fé.
en. þeir. sögðust. hafa. unnið. fyrir. því. með.
karlmennsku.og.hraustleik ..Líkt.og.Ölviður.
í.Fljótsdælu.voru.þeir.drepnir.eftir.fjölmarga.
glæpi.sína .5
Í.Egils sögu.sakaði.Atli.hinn.skammi.Egil.
2.http://www .snerpa .is/net/isl/vatnsdae .htm ..Skoðað.
10 .01 .08 .
3.http://www .snerpa .is/net/isl/b-snae .htm ..Skoðað.
10 .01 .08 .
4.http://www .snerpa .is/net/isl/fljotsd .htm ..Skoðað.
10 .01 .08
5..http://www .snerpa .is/net/isl/fostb .htm ..Skoðað.10 .01 .08
Skallagrímsson.um.að.vera.ójafnaðarmaður.
og. gaf. í. skyn. að. Egill. beitti. líkamlegum.
styrk.sínum.til.illvirkja .6.
Eins. og. fyrr. segir. er. gjarnan. talað. um.
óheiðarlega. ribbalda. sem. ójafnaðarrmenn.
í.Íslendingasögunum ..Það.má.því.segja.að.
forn. notkun. orðsins. „ójöfnuður“. vísi. til.
óheiðarlegra. manna. sem. beittu. óréttlæti ..
Ekki.stendur.til.hér.að.gera.tillögu.um.að.
breyta.merkingu.orðsins.enda.engin.ástæða.
til. þess .. Í. íslensku. máli. er. orðið. gott. og.
gilt. eins. og. það. kemur. fyrir. í. Íslendinga-
sögunum .
En. þýðir. það. að. ójöfn. tekjuskipting. sé.
það.sama.og.óréttlæti?.
Stefán. Ólafsson,. prófessor. í. félagsfræði,.hélt. því. fram. í. erindi. sem. hann. hélt.
á. vegum. SFR. (Starfsmannafélags. ríkis-
stofnana). í. október. 2006. að. skattkerfið. á.
Íslandi.ýtti.undir.óréttlæti ..7
Að. sögn. Stefáns. var. óréttlætið. fólgið.
í. því. að. skattbyrði. hinna. lægst. launuðu.
hefði.aukist.á.meðan.skattbyrði.hinna.hæst.
launuðu. hefði. minnkað .. Þá. hefur. hann.
reglulega. haldið. því. fram. í. blaðagreinum,.
viðtölum.og.fyrirlestrum.að.ójöfnuður.hafi.
aukist.hér.á.landi.umfram.önnur.ríki .8
Kristján. Gunnarsson,. formaður. Starfs-
greinasambands. Íslands. sagði. í. viðtali. við.
Morgunblaðið. þann.24 .. ágúst. 2007,. þegar.
byrjað.var. að.undirbúa.kjaraviðræður. sem.
boðaðar. höfðu. verið. seinna. um. haustið,.
að.stórir.hópar.launafólks.hefðu.setið.eftir.
í. launaþróun. og. alvarlegir. brestir. væru. í.
samfélaginu.af.þeim.sökum ..Kristján.sagði.
að. verkalýðsforystan. hefði. mjög. orðið. vör.
við. gremju. fólks,. ,,reyndar.bálreiði. vegnar.
þeirrar. auknu. misskiptingar. sem. hefur.
verið. að. skapast. í. þjóðfélaginu“ .. Kristján.
6.http://www .snerpa .is/net/isl/egils .htm ..Skoðað.10 .01 .08
7..http://www .hi .is/~olafsson/skattar-og-kjor .pps.
8 Fullyrðingar Stefáns hafa verið dregnar í efa og hraktar til. . . . . . . . . . .
baka ..Hér.verður.þó.ekki.farið.nánar.út.í.það .