Þjóðmál - 01.06.2008, Blaðsíða 89
Þjóðmál SUmAR 2008 87
móti.er.myndin.af.Margréti.sem.konu,.sem.
persónu,.ekki.ýkja.skýr.og.þar.ráða.auðvitað.
heimildirnar.miklu ..Mér.er.t .d ..ekki.alveg.
ljóst.í.hverju.„femínistinn“.í.Margréti.fólst.
eða. hvaðan. hann. var. kominn .. Það. hefði.
þurft. að. vinna. úr. skrifum. hennar,. taka.
saman. hverjar. skoðanir. hennar. á. stöðu.
kvenna. voru. og. hvers. vegna. hún. hafði.
þessar.skoðanir .
Ég. hef. fátt. við. bókina. að. athuga. hvað.
varðar. málfar. og. stafsetningu,. villur.
fann. ég. nánast. engar .. Brot. bókarinnar.
er. þægilegt. og. útlit. smekklegt,. ekki. síst.
hlífðarkápa. bókarinnar. sem. myndskreytt.
er. af. dóttur. höfundar,. myndlistakonunni.
Sossu. (Margréti. Soffíu) .. Nokkrar. ágætar.
myndir. prýða. bókina. og. myndatextar.
upplýsandi. og. skemmtilegir. —. stundum.
átta. menn. sig. ekki. á. mikilvægi. mynda.
og. myndatexta .. Tilvísananúmer. eru.
hlaupandi.gegnum.alla.bókina,.en.í.fyrstu.
köflum.hafa.númerin.ruglast.og.byrja.upp.
á.nýtt ..Tilvísananúmer.ná.alveg.upp.í.191.
og.af.þeim.eru.hátt.í.80.þannig.í.skránni:.
„Minningar.M .J .B .“,.ekkert.nánara.um.það,.
en.heimildaskrá.sýnir.að.minningarnar.eru.
úr.óprentuðum.heimildum.á.handritadeild.
Landsbókasafns ..Ef.til.vill.eru.þær.þannig.
úr. garði. gerðar. að. ekki. er. hægt. að. vísa. í.
blaðsíðutal. eða. staðsetja. umfjöllun. eða.
tilvísanir. nánar .. En. það. hefði. verið. hægt.
að.fækka.tilvísunum.heilmikið,.því.maður.
spyr.sig.hvaða.tilgangi.það.þjónar.að.vera.
með.20.slíkar.færslur.í.röð ..Til.að.mynda.
hefði.mátt. vísa. í. þessa.heimild.þegar.um.
beina. tilvitnun. var. að. ræða,. en. láta. það.
annars. nægja. t .d .. í. lok. kafla. þegar. um.
óbeinan. texta. var. að. ræða,. eða. sleppa.
öllum. tilvísunum. —. nema. þar. sem. um.
beinar. tilvitnanir. er. að. ræða. —. og. hafa.
einungis. heimildaskrá .. Fræðimennirnir.
sem.lásu.bókina.yfir.fyrir.höfundinn.hefðu.
getað.bent.á.þetta ..
Í. bókinni. eru. mjög. langir. kaflar. beint.
upp.úr.efni.Margrétar ..Stundum.er.svolítið.
óljóst. fyrir. lesandann. hvar. Margréti.
sleppir.og.Björn. tekur.við ..Mér.finnst.að.
Björn. hefði. getað. unnið. meira. úr. efninu.
frá. Margréti,. sagt. sjálfur. frá,. tengt. og.
túlkað ..Sumt.af.því. sem.þarna.birtist.eru.
þjóðsögur. eða. þjóðlegur. fróðleikur. sem.
Margrét.hefur. safnað ..Snemma. í.bókinni.
eru.fjórir.kaflar.í.röð.af.slíkum.frásögnum,.
ein. af. vatnanykri,. ein. af. útburði. og. svo.
Mývatns-Skotta.og.fleira ..Mér.finnst.alveg.
óþarfi.að.birta.þessar.frásagnir.í.heild.sinni ..
Það.hefði.e .t .v ..mátt.nýta.eitthvað.úr.þeim.
í. aðra.umfjöllun.um.Margréti. ef.höfundi.
hefði. þótt. ástæða. til .. Sumir. kaflarnir. eru.
jafnvel. styttri. en. ein. blaðsíða. og. ég. velti.
fyrir.mér.ástæðunni ..Frásögn.af.föðurmissi.
er. líklega. einn. stysti.kaflinn,. en.hefði. vel.
getað.verið.með.kaflanum.á.undan ..
En.það.er.samt.alls.ekki.svo.að.höfundur.
geri. enga. tilraun. til. að. skilja.Margréti.og.
kryfja. ástæður. fyrir. ýmsum. atburðum. í.
lífi. hennar .. Hann. segir. til. dæmis. frá. vist.
hennar.á.Bakka.í.Húnavatnssýslu.árið.1882.
sem.var.harðindaár ..Og.hvernig.þessi.tími,.
1881–1882,. mótar. unglinginn. og. hefur.
áhrif. á. þá. ákvörðun. hennar. að. flytja. úr.
landi ..Margrét.þráði.menntun.eins.og.svo.
margir.aðrir.og.taldi.að.stúlkur.ættu.meiri.
möguleika.í.Vesturheimi ..Ekki.rættust.alltaf.
óskir.vesturfaranna.og.Margréti.tókst.ekki.
að. afla. sér. mikillar. menntunar. er. vestur.
kom ..Tveimur. árum. eftir. að. vestur. kom.
giftist.hún.Sigfúsi.Benedictssyni.og.átti.tvö.
börn. með. honum .. Hún. varð. aldrei. nein.
efnakona.og.líf.hennar.í.hjónabandinu.og.
eftir.skilnaðinn.var.hálfgert.fátæktarbasl ..En.
Sigfús.var.jafn.hlynntur.jafnrétti.kynjanna.
og.hún.og. saman.börðust.þau. fyrir.þeim.
málstað. með. útgáfu. kvennablaðsins.
Freyju ..Margrét.gætti.fremur.bús.og.barna.
en. eiginmaðurinn,. jafnréttisbarátta.þeirra.
tíma.náði.ekki.svo.langt.að.karlinn.færi.að.
sinna. slíkum. „kvennastörfum“ .. Fyrst. og.