Ráðunautafundur - 15.02.2002, Blaðsíða 271

269
RAÐUNRUTRFUNDUR 2002
Ræktun ætihvannar
Gunnfríður Hreiðarsdóttir og Ásdís Helga Bjamadóttir
Landbúnaðarháskólanum á Hvanneyri, Lífrœn miðstöð
Sumarið 2001 var farið af stað með tilraun um ræktun á ætihvönn við Landbúnaðarháskólann
á Hvanneyri. Verkefnið var styrkt af Nýsköpunarsjóði námsmanna og markmið þess var að
öðlast grunnupplýsingar um hvemig heppilegt væri að haga ræktim á ætihvönn, en þá jurt er
verið að rannsaka með tilliti til náttúmefita sem i henni fmnast.
LÝSING Á TILRAUNINNI
Með tilrauninni var prófuð bæði sáning og útplöntun. Fræi hafði verið sáð í bakka í gróður-
húsi fyrr um vorið og voru þær plöntur nú tilbúnar til útplöntunar. Plöntumar komu frá tveim
stöðum. Annars vegar Hvalseyjum á Faxaflóa og hins vegar frá Engi í Biskupstungum. Fræin
komu einnig frá þessum tveimur stöðum og var reynt að sá þeim bæði hreinsuðum og
óhreinsuðum (með eða án aldins). Tilraunareitnum var skipt í þrjá 18x18 m reiti sem fengu
mismunandi áburð; sauðatað 2 kg/m2, hrossaskít 2 kg/m2 og moltu 1 kg/m2 (jarðgerður heim-
ilisúrgangur).
Plantað var út þann 12. júní. Bil milli plantna var haft 1 m, en bil milli raða 50 cm.
Plantað var tveim röðum af hvorum erfðahópi undir plast og tveim röðum af blönduðum
plöntum var plantað beint út. Plantað var eins í alla áburðarreitina. Til að fylgjast með fram-
vindu plantnanna sem plantað var út voru blöð talin og lengd stærsta blaðs mæld yfir
sumartimann. Talin voru öll blöð með sýnilegan blaðstilk og lengsta blað mælt frá mótum
blaðs og stönguls að ystu brún blaðsins. Mælt var fyrst 2 dögum eftir útplöntun og síðan með
mánaðar millibili.
Þann 13. júní var sáð með handknúinni sáðvél sem fengin var að láni frá Búvélasafninu á
Hvanneyri. Bil milli raða var 50 cm. Siðan var fylgst með akrinum og þegar farið var að
koma upp gerðar talningar til að hægt væri að áætla spírunarprósentu.
Hluti af verkefninu var einnig sýnataka á villtum plöntum, til þess að hægt væri með
efhagreiningum að fá hugmynd um heppilegastan uppskerutíma á blöðum og fræi með tilliti
til efnainnihalds. Sýni voru tekin af merktum plöntum á tímabilinu 14. júlí til 8. september og
voru tekin alls 7 sýni. Þau voru síðan send í greiningu til Raunvísindastofiiunar Háskóla ís-
lands.
NIÐURSTÖÐUR
Alls voru gerðar þtjár mælingar á plöntunum sem plantað var út þann 12. júní. Milli fyrstu og
annarrar mælingar virtust plöntumar eiga erfitt uppdráttar og mikill hluti þeirra blaða sem
voru til staðar við útplöntun visnuðu og dóu. Ný blöð mynduðust, en í heildina litið varð
fækkun talsverð. Eftir útplöntun rigndi ekki í hálfan mánuð á eftir, sem hafði nokkur áhrif á
vöxt plantnanna. Milli annarrar og þriðju mælingar réttu plöntumar úr kútnum og blöðunum
fjölgaði, kemur hér í ljós munur á milli erfðahópanna tveggja annars vegar og svo munur á
milli þess hvort plantað var í gegnum plast eða beint út.