Morgunblaðið - 28.09.1962, Blaðsíða 10

10
MOPCTHVPrsntn
Föstudagur 28. sept. 1962
Fréttaritari
blaSsins, Ás-
laug Ottesen
fór fyrir
nokkru til
Sauðárkróks og
aflaði upplýs-
inga um það
sem þar er að
gerast. Hér fer
á eftir grein
hennar um
heimsóknina.
EITT það fyrsta, sem blasir við
áugum ferðalangs, sem ber að
garði að Sauðárkróki, er ný-
byggt og nýtízkulegt sjúkrahús
og heil gata með tugum nýrra
íbúðarhúsa, sem ungt og atorku-
Yfirlitsmynd frá Sauðárkróki. Á myndinni sézt fjöidi nýrra húsa í smíðuni.
Malbikun gatna hafin.
Rögnvaldur sagði, að ein helzta
framkvæmd, sem unnið hefði
verið að í sumar, væri malbikun
SkagfirðingabraUtar, og hefði %
kílómetri hennar þegar verið
malbikaður. Nú væri unnið að
undirbúningi malbikunar Kirkju
torgs, og einnig væri ætlunin í
haust að maibika hluta Aðalgötu.
— Hvenær hófst malbikunin?
— Hún hófst 13. ágúst síðastlið
inn, og voru notaðar við hana
vélar, sem keyptar voru frá
Þýzkalandi og Samband íslenzkra
sveitarfélaga á. Verkið skipu-
lögðu þeir Leifur Hannesson verk
fræðingur og Jón Nikódemusson
yerkstjóri fiá Reykjavík, og
Unnið að malbikun Skagfirðingabrautar.
SAUDARKROKUB
— vaxandi athafnabœr
ófullkomin og aðalorkan hefur
hingað til farið í það eitt að halda
henni opinni og moka upp úr
henni sandj, sem sífellt hleðzt
hér að. Hefur og þurft að nota
til þess fé, sem ella hefði verið
varið til áframhaldandi hafnar-
framkvæmda. Nú er fyrirhugað
að grafa hófnina enn allverulega
upp með tækjum frá Vitamála-
skrifstofunni, og eru þau vænt-
anleg hingað fyrir næstu mánaða
mót.
Nýlega höfum við fengið við-
bótarskipulag fyrir höfnina, hélt
Rögnvaldur áfram og er ætlunin
að vinna að því í áföngum á
næstu árum. Skipulag þetta bygg
ist að nokkru leyti á athugunum
danskra sérfræðinga, sem hér
voru fyrir nokkru, og er von-
andi, að það bæti mjög núver-
andi aðstæður.
— Hvað ei að segja um al-
menna afkomu manna hér?
— Hún verður að teljast mjög
góð og hefur farið batnandi hin
síðari ár, og fólki fer hér stöðugt
fjölgandi í samræmi við það,
sagði bæjarstjóri að lokum.
Rögnvaldur Finnbogason
bæjarstjóri.
Útgerð og fiskverkun
Eitt af umsvifamestu fyrir-
tækjum á Sauðárkróki er Fiski-
ver h.f. Er það sameign Sauðár-
króksbæjar og Verzlunarfélags
Skagfirðinga og var reist á árun-
um 1956 — 1960. Gengum við á
fund Halldórs Jónssonar fram-
kvæmdastjóra Verzlunarfélags-
ins og Fiskivers og leituðum hjá
honum frétta af útgerðarmálum
staðarins og ýmsu fleiru. Hall-
dór sagði, að handfæraafli hefði
ekki verið mikill í sumar, en
nú væru hafnar línuveiðar, og
bótarskipulag á íbúðarhverfi nú
fyrir skömmu og er nú langt
komið að byggja eftir því. Á ein-
um byggingarnefndarfundi síðast
liðið vor úthlutuðum við t. d. 18
lóðum við nýja götu, sem heitir
Hólmagrund. og nú mumi vera
hér nærri 30 hús í smíðum.
— Eru það ekki aðallega íbúð-
arhús?
— Jú, og flest eru þau einbýlis
hús.
— Er þá ekki skortur á iðnað-
armönnum?
— Nei, ástandið í þeim efnum
má teljast mjög gott. Hér munu
vera milli 70 og 80 faglærðir
iðnaðarmenn, sem er afar mikið
miðað við íbúatölu. Þeir starf-
rækja hér nokkur trésmíðaverk-
stæði, járnsmíðaverkstæði, renni
smiðju, bifvéiaverkstæði, og þá
mætti telja til tíðinda, að hér er
verið að smiða nærri 20 tonna
stálbát.
— Þið hafið auk rafmagns
einnig hitaveitu?
— Já, hér hefur verið hita-
veita síðan ' febrúar 1952. Hefur
hún bæði verið okkur ódýr og
reynzt sérlega vel. Rafmagnið fá
um við úr Gönguskarðsárvirkj-
uninni, sem er ein hinna svo-
kölluðu ríkishéraðsrafveitna. Á
síðastliðnu ár; var sett upp Diesel
rafstöð, sem hjálpar- eða viðbót-
arstöð fyrir hana. Dreifingu raf-
magnsins hér í bænum annast
síðan Rafveita Sauðárkróks.
Erfið hafnarskilyrði
— Hvernig eru hafnarskilyrði
hér á staðnum?
— Hér er fyrst og fremst smá-
bátalægi, en einnig geta stærri
bátar og skip lagzt að bryggju.
Engu að sióur er höfnin mjög
samt fólk hefur að undanförnu
reist. Má telja þetta dæmigert
fyrir uppbyggingu á þessum at-
hafnasama stað, sem hefur á síð-
ari árum orðið sífellt þýðingar-
meiri þjónustu- og viðskiptamið-
stöð fyrir hið sögufræga og fagra
byggðarlag, Skagafjörð.
SauðárkróKur varð löggiltur
verzlunarstaður árið 1857, tveim-
ur árum eftir að verzlun var
gefin frjáls á íslandi. Upp frá
því tók að myndast þar byggð,
einnig kom Stefán Guðnason
verkstjóri þaðan, og hafði hann
umsjón með malbikuninni.
— Er ekki góð aðstaða hér til
gatnagerðar?
— Jú, hún er verulega góð,
þar sem bærinn stendur hér á
malarkambi. Þó mun kostnaður
við þessa malbikun nokkru hærri
en í fyrstu var gert ráð fyrir,
vegna þess að skipta þurfti um
jarðveg á yfir 200 metra vegar-
kafla, en okkur var ekki alveg
Togarinn Skagfirðingur liggur við bryggju í heimahöfn sinni,
Sauðárkróki.
sem hefur stækkað með árunum,
og búa nú á staðnum um 1250
manns. Á síðari tímum hefur
fjölbreytni 1 atvinnulífi farið
vaxandi og er þar nú veruleg út-
gerð og iðnaður auk ýmissa þjón-
ustu- og verzlunarfyrirtækja.
Verzlunin er sérþáttur í at-
vinnulífinu, og bjóða þau fyrir-
tæki, sem hana annast, upp á
mikla fjölbreytni og má þar fá
flest þaö, sem til þarf eða hug-
ann girnist. Á staðnum eru ekki
færri en 15 sö. .úðir. Auk nokk-
imra fyrirtækja, sem verzla með
nýlendu- heimilis- og vefnaðar-
vörur, er þar einnig að finna
brauðgerð, lyfjabúð, hannyrða-
verzlun, bókaverzlanir og
fornbókaverziun, svo eitthvað sé
nefnt.
Til þess að afla okkur frekari
upplýsinga um uppbyggingu og
gang mála á staðnum gengum við
á fund bæjarstjórans, Rögnvalds
Finnbogasonar.
ljóst áður, hvað það svæði yrði
stórt.
Þá er eimng ætlunin að gera
í sumar tilraunir með olíubundið
slitlag, og skilzt okkur, að slíkar
tilraunir hafi gefið mjög góða
raun, þar sem þær hafa verið
reyndar eriendis. Ætlunin er að
olíubinda um 200 metra vegar-
kafla á Freyjugötu, og mun Sauð-
árkrókur vera fyrsta bæjarfélagið
utan Reykjavíkur, er þetta reyn-
ir.
Mörg hús í smíðum
— Hér er greinilega mikið
byggt.
— Já, hér hafa verið ákaflega
miklar byggingarframkvæmdir
að undanförnu. Við gerðum við-
Landið
okkar
væru allgóðar horfur á þeim
fram undir næstu áramót.
Þá væri á Sauðárkróki gerður
út einn togari, Skagfirðingur.
Væri hanu 250 tonna og einn
hinna austur-þýzku togara, er
hingað komu árið 1959. Hefði tog
arinn verið gerður út á togveiðar
frá júníbyrjun til ágústloka I
sumar og atlað um 1100 lestir,
sem vseri óvenjugott á þessum
tíma árs hér. Aflaverðmæti hefði
verið röska: 3 milljónir króna
og hásetahlutur nærri 80 þúsund
króna. Skipstjóri á Skagfirðingi,
sagði Halldór, að væri Þorsteinn
Auðunsson.
— Siðan vinnið þið úr aflan-
um?
— Já, afli togarans og bátanna
er unninn í Fiskiverinu og
Fiskiðju Sauðárkróks, sem er
eign Kaupfélagsins. í báðum
þessum fiskvinnslustöðvum vinna
nú um 150 manns og hefur verið
stöðug vinn'-i síðan í júníbyrjun.
Aukin velta Verzlunarfélagsins
— Verzluriarfélagið rekur einn
ig sláturhús?
— Já, þegar Verzlunarfélagið
var stofnsett í árslok 1958, hóf
það strax byggingu sláturhúss.
Tók það fyrst fé til slátrunar
árið 1959 og var þar þá slátrað
rúmlega 4 þúsund fjár, og á síð-
astliðnu hausti var slátrað þar
um 10 þúsur;d fjár, en geta má
þess að Sláturhús Kaupfélagsins
slátraði það haust yfir 30 þús-
und fjár. í haust er svo gert ráð
fyrir að slátrað verði að minnsta
kosti 12 þúsund fjár hjá okkur.
Þá hefur félagið allmikla naut-
gripaslátrun á hendi og fer hún
stöðugt vaxandi. Auk þess rekur
Verzlunarfélagið 2 sölubúðir hér
á staðnum og vinna þar og á
skrifstofunni milli 15 og 20
manns.
Að lokum sagði Halldór, að
formaður félagsstjórnar Verzlun-
arfélagsins væri séra Bjartmar
Kristjánsson á Mælifelli. Á síð-
asta aðalfundi félagsins, sem
haldinn var í júlímánuði síðast-
liðnum, var skýrt frá því, að vélta
félagsins hefði aukizt um 6 millj
ónir króna á árinu, sem væri
mjög hagstæður árangur.
Fyrirliuguð bygging
gagnfræðaskóla.
Á Sauðárkróki fer kennsla
barna- og miðskóla fram í barna-
skólahúsinu, sem reist var árið
1948. Björn Daníelsson skóla-
stjóri fræddi okkur á því, að i
barnaskólanum hefðu á síðast-
liðnum vetri stundað nám 165
börn og í miðskólanum hefðu
verið rúmlega 90 nemendur.
Væri nú unnið að því að bæta
við gagnfræðaprófi 4. bekkjar,
en aukin kennsla á staðnum
strandaði f.yrst og fremst á því,
hve barnaskólahúsið væri orðið
þröngt, en auk áðurgreindrar
kennslu væri Iðnskólinn þar
einnig til húsa. Væri nú fyrir-
huguð bygging gagnfræðaskóla
á staðnum og mætti í því sam-
bandi geta þess, að skólinn á
Sauðárkróki væri einnig fyrir
héraðið í kring og kæmi allt að
þriðjungur nemendanna þaðan.
Á Sauðárkróki sagði Björn, að
væri eitt bezta héraðsbókasafn
landsins. Væru í því kringum
9000 bækur og væri safnið í eigin
húsnæði, sem yrði fljótlega
alltof þröngt. Sagði Björn, að
héraðsskjalasafnið væri þar einn-
ig til húsa. Ætti það mikið hand-
Framihald á bls. 15.