Morgunblaðið - 13.08.1965, Blaðsíða 15
Fðstudagur 13. ágúst 1965
MORGUNBLADIO
15
Of fáir kaupendur til að hægt sé að gefa
dt dagblðð í Færeyjum
Rætt við Eiden IUúller ritstjora Dimmalætting
í FÆBEYJUM eru engin
dagblöð gefin út. Hér koma
blöðin út einu sinni eða tvisv-
ar í viku. Þessi blöð eru sex að
tölu og styðja öll hina ýmsu
stjómmálaflokka að einu und
anskildu. Stærsta og útbreidd-
asta blað í Færeyjum er
Dimmalætting. Það er gefið
út í 1500 eintökum, en það er
hlutfallslega mjög stórt upp-
lag. Að því er Sten Eiden
Muller, meðritstjóri Dimma-
lætting, tjáði blaðamanni
Morgunblaðsins eru kaupend
ur að blöðum i Færeyjum of
fáir til þess að unnt sé að gefa
blað út daglega.
Við DÍTmruailætting eiru tveir
ritstjórar, og er þá allit starfs-
lið blaðisins á ritstj órninini
talið. Eidien Múller hefur starf
a’ð að Waðamieonsikju í 27 áx
og eir einn reyndiasti blaða-
maður í Færeyýum. Menintun
sína hlaut hann í Kauipmanna
höfn, en á yngri árum starf-
aði h arnn setm blaða m aðuir við
Politiken. Hanm er nú for-
maður blaðiamainnafélags Fær-
eyja.
— Ég átti dagstund á heim-
ili Muilers, og sagði hann mér
þá sitthvað um blaðaútgáfu-
starfsemi í Færeyjnm,
— öll blöðin áð einu undan-
skildiu eru giefin út í Þórshöfn,
þaiu eru Dimimalætting, sem
styður Saimbandsflokkinin og
þar með náin tengsl miili Fær
eyjia og Danmerkur, Dagblað-
ið, sena styður „Fóikaflokk-
urin“, en að þeim flokki
standa radikalar, sem vilja
sjálfsstjórn. Þá er 14. septem
ber, sem styður Þjóðveldis-
flotokinn. Það er vinstri simm
að blað og styður hireyfingu
fyrir Færeysku lýðveldi. Þessi
blöð eru gefin út tvisvar í
viku.
BXöð, sem koma út eirau
sinini í viku eru Tingaikrossur,
sem styður Sj álfstæðisflokk-
iran og vill haldia áfram því
samtoandi við Dani, sem nú
er, og Sasiatluriran, sem styð-
ur Sosialdlemokirata, en það er
stærsti stjórnmálaflokkur í
Færeyjum. Öll þessi blöð eru
gefin út í Þórshöfn, en 1
Klakkvík gefa skipaeigendur
út biaðið Norðlysið, og er það
eina blalðið í Færeyjum, sem
ekki styður ákveðiran stjórn-
málafXakik.
Öll blöðim utan Dimmalætt
iing eru skrifuð eingöngu á
færeyskiu, en Dkramalættmg
er skrifað bæði á dönsku og
færeysku. Aðspurður hvorf
stefrat mundi verða að því að
gera Diimmalættirag að fær-
eystou bXalði eingöngu, sagði
*
Hér er Dimmalætting til húsa — ristjórnarskrifstofur og
prentsmiðja.
Eidien Miiller, að haran taldi
engar líkur á því, meðara eins
væri ástatt í pólitískum efn-
um og nú er.
— Þetta er gömud hefð,
sagði hann og á rætur að
rekja tM þess tíma, þegar
diaraska var ritmál í Færeyj-
um, en Dimmalætting er elzta
blaðið hér. Það hefur komið
út síðam 1878.
Þess má geta, að árið 1864
gatf færeyski málfræ'ðingur-
inn V. U. Hamimershaimb, út
fyrsbu færeysku miálfræðina,
en hanm hafði lagt drög að
færeysku ritmáli nokkrum ár
um áður. Fyrsba málfræðibók
in til notkunar í skólum kom
út 1908, og fyrsta færeysk-
danska orðasafnið var giefið
út 1928.
— Við höfum í rauninni tvö
tungumál, hélt Eiden Mull<er
áfra-m. Hér geta svo til allir
Xesið og talað dönsku, og því
finnst mér persónulega ekik-
ert því tid fyrirstöðú aö
Dimmalætting haldi áfnam að
vena skrifað að nokkiru lieyti
á döinsku.
Blöðin í Færeyjum eru til-
tölulega mjög ódýr, í laiusa-
sölu heimingi ódýrari en ís-
lenzk dagblöð til dæmis..
Ársáskrift kostar 25 krónur,
en verðgildi daraskra og fær-
eyskra kiróna er hið sama.
Segja má, að Dimmalætting
komi inn á hvert heimi'li, en
það er algengt, að þrjár eða
fjórair fjölskyldur kaupi blað
ið í sameigingu. Dreifing er
engium vandkvæðum bundin
nú or'ðið, þar sem góðar báta-
samgöngur eru milli eyjanna,
en erfiðara var um vik áður
fyrr.
Ekkert blað í Færeyjum hef
ur fleiri en tvo blaðamenn o>g
sennilegt er, að Blaðamararaa-
félag Færeyja, sem telur 13
félagsmenn, sé minnsta blaðia
mannafélag í heimL
Færeysku þjóðbúningamlr eru litríkir og fallegir.
Skák
BENT liARSEN tapaði úrslita-
skákinni! Þannig hljóðuðu marg
ar af fyrirsögnum dönsku blað-
anna eftir 10. skákina í einvígi
þeirra TALS og LARSENS.
Það má hiklaust fullyrða að
TAL hafi teflt gallalausa skák í
þeirri merkingu sem skákmenn
nota það orð. TAL hóf snemma
sókn að kóngi LARSENS með
riddarafléttu í stöðumatsstíl.
Þessi flétta var meistaralegt
mat á þeim sóknarfærum sem
sköpuðust. Hér kemur svo lð.
skákin.
Hvítt: TAL
Svart: LARSEN
SIKILEYJ ARVÖRN
1. e4, c5
2. Rf3, Rc6
3. d4, cxd4
4. Rxd4, e6
5. Rc3, d£
ó. Be.t, Rf6 21. HxBe7, Re5
7. f4, Be7 22. De4, Df8
8. Df3, 0—0 23. fxReS, Hf4
9. 0—0—0, Dc7 24. De3, Hf3
10. Rdb5, Db8 25. De2, DxHe7
11. g4!, a6 26. DxHf3, dxe5
12. Rd4, RxRd4 Öllu betra var 26
13. BxRd4, b5 27. Hel, Hd8
14. g5, Rd7 28. Hxe5, Dd6
15. Bd3, b4 29. Df4, Hf8
16. Rd5!!, exRd5 30. De4, b3
Larsen vérður fyrr eða 31. axb3, Hflf
síðar að drepa á d5. 32. Kd2, Db4t
17. exd5, f5 33. c3, Dd6
Hvítur hótaði eftir l.d. 17. 34. Bc5!, DxBc5
— Rc5 18. Bxh7t! Kxlh7 35. He8t, Hf8
19. Dh5f, Kg8 20. Bxg7!, 36. De6t, Kh8
Kxg7 21. Dh6f, Kg8 22. g6 37. Df7!, gefið.
fxgö 23. Dg6f, Kh8 24.
Dh6f, Kg8 25. Hhglf, Kf7
26. Dg6 mát.
18. Hdel, Hfl
19. h4, Bbl
LARSEN hugsaði sig mjög
lengi um þennan leik.
Annar möguleiki er 19. —
Rf8 og svara h5 með g6
20. Bxf5,
Einraig var h5 ásamt g€
mjög sterlct.
20. —, HxBfS
IRJóh.
Genf, 11. ágúst (NTB).
TSARAPKIN, fulltrúi Rússa
afvopnunarráðstefnunni í Gei
lysti því yfir í dag, að kínvers
kommúnistastjórnin og fransl
stjórnin myndu vafalaust endu
skoða afstöðu sína varðandi t
raunir með kjarnorkuvopn,
samningurinn um bann við slí
utn tílraúnum yrði einnig látii
ná til neðanjarðartilrauna.
Ljjótar veiðiað-
ferðir í Blöndu
AKRANESI, 12. ágúst. — Það
var stórlega til þéss tekið og
þótti ófagurt, er það vitnaðist að
næturhrafnar hefðu hér um ár-
ið drepið laxa í tugatali í foss-
inum í Brynjudalsá i Brynju-
dal með dínamítsprengingu. í
fyrra dag barst mér sú frétt, að
veiðiaðferðir laxveiðimanna í
ánni Blöndu væru ómannúðieg-
ar og ósamboðnar laxveiðimönn-
um, sem völ eiga á að afla sér
fullkomnustu laxveiðitækja nú-
tírnans. Maður einn veiddi tvo
laxa í Blöndu í sumar, og voru
báðir rifnir og annarr laxinn með
spún kafkræktan í bakið.
Leyndarmálið er, að sumir lax
veiðimenn við Blöndu, „húkka“
laxinn með spúninum, en bíða
ekki eftir að hann gleypi flugu
eða ánamaðk. Vanur laxveiði-
maður, sem einstöku sinnum hef
ur veitt í Blöndu, sagði mér, að
Norðlendingar hefðu árum sam-
an beitt þessari hroðalegu veiði-
aðferð. Sjálfur sagðist hann
aldrei hafa veitt þar öðru vísi
en á ánamaðk. Kemur þetta
heim við svar þess, sem fyrstur
flutti mér frétt af þesrsum veiði-
brögðum, er ég gat þess, að nú
lægju Akurnesingar laglega I
því. Þeir hafa nefnilega oft feng
ið að veiða í ánni. Sagði hann,
að þeir á Sauðárkróki væru ham
rammir í þessum efnum og marg
ir í sveitunum í nágrenni yið
Blöndu. Maður einn fór í sumar
norður í Blöndu í boði vinar
síns. Renndi hann að gamni sínu
og dró 3 laxa. Það hafði verið
krukkað í þá, þ.e.a.s. hver ein-
asti þeirra var rifinn eftir spú*
eða öngla.
— Oddor