Dagblaðið Vísir - DV - 12.12.1981, Síða 14

14
DV — HELGARBLAÐIÐ — LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 1981.
■
Menning Menning Menning Menning Menj
NeyðarkaH LúHa.
Höfundur: E. W. HBdick.
Þýðandi: ÁWhaiður Kjartanadóttir.
Myndskreyting: Irfs Schweftzar.
Képutaikning: Brian Pilkington.
Ifluim 1981.
Það er ekki hægt að vera jafnfær t
starfinu og Lúlli án þess að vekja at-
hygli fólks. Það er ekki hægt að
vekja athygli annars fóiks án þess að
Bókmenntir
Valdís Óskarsdóttir
eignast óvini. Og það er ekki hægt að
eignast óvini án þess að einhver
þeirra reyni einn góðan veðurdag að
bregða fyrir mann fæti.
Og þess vegna hlaut að koma að
því að einhver brygði fæti fyrir Lúlla
— hann Lúðvík Lay — því hann er
ekki einungis besti mjólkurpósturinn
í bænum. Hann er besti mjólkur-
pósturinn á öllu landinu. Hann er:
sá fljótasti;
sá öruggasti;
sá áhugasamasti;
sá hreinlegasti;
sá kurteisasti (hann tekur alltaf út úr
sé sígarettuna þegar hann talar við
konur yfir fertugt);
sá slyngasti; og
sá laglegasti (kannski ekki alveg sá
laglegasti til þess brosir hann ekki
nóguoft).
En Lúlli er ekki eingöngu í mjólkur-
dreifingunni, onei, hann sér um ýmis-
legt annað fyrir viðskiptavini sína.
Hann:
týnir og afhendir sveppi;
fer með skó í viðgerð og skilar þeim
aftur;
sömuleiðis úr og klukkur;
og regnhlífar;
og útvarpstæki;
að ógleymdum brúðum;
og gerfitönnum;
afhendir sérrí og önnur vín og
brennda drykki til feiminna, gamalla
kvenna;
afhendir getraunaseðla frá
veðreiðunum;
kartöflur og annað grænmeti;
blóm, nýskorin;
og vekur fólk samkvæmt beiðni.
í mjólkurdreifingunni með Lúlla
eru tveir strákar, Timmi og Smitti.
Þeir voru valdir með nákvæmni og
þrautþjálfaðir af Lúlla sjálfum og
þjálfun hjá Lúlla er álitin jafn góð og
námskeið hjá Flugbjörgunarsveitinni
og eitt ár í Jesússkólanum í Cam-
bridge.
Meðal strákanna sem eitt sinn voru i'
mjólkurdreifingunni hjá Lúlla, má
finna:
bankastjóra;
lögmann;
borgarstjóra (í alvöru — ekkert plat);
tvo blaðamenn;
alþjóðlega fótboltastjörnu (sem
hætti reyndar eftir annan leik, enda
hefðu þeir aldrei átt að setja hann á
kantinn);
leynilögregluforingja;
liðsforingja í hernum;
lyfjafræðing;
dýralækni;
rafeindafræðing;
þrjá kennara;
frægan leikara;
prest; og
rithöfund (ekki frægur ennþá, en á
uppleið með hraði).
Kvartanir
Einn góðan veðurdag þegar Lúlli,
Smitti og Timmi eru í svitabaði yfir
mjólkurdreifingunni, sker hemla-
ískur innan eyrun og út úr bilnum
vippar sér Peters, fulltrúi forstjóra
Nýja mjólkurbúsins.
Hann er ekki kominn til að bjóða
þeim: miða á úrslitaleikinn í bæjar-
keppninni í fótbolta; vikufrí á fullu
kaupi;
verðlaun fyrir bestu mjólkurdreifing-
una (risavaxin flaska i mjólkurlit með
gylltri áletrun.
Onei.
Það hefur borist kvörtun til
mjólkurbúsins og Lúlla er ekki eins
illa við neitt og kvartanir. Það er
hræðilegt að gleyma að afhenda
aukahálfpott og til háborinnar
skammar að skilja eftir ranga tegund
af mjólk. En þessi kvörtun var ekki
þess eðlis. Þessi kvörtun var slæm.
Hún var verri. Eiginlega verst. — Frú
BeUamy hafði fundið dauðan gullfisk
í mjólkurflöskunni sinni.
Viflbrögð Lúlla
LúUi dró andann svo djúpt að nýju
sígarettan hans glóði eins og endi á
kveikiþræði. Það var eins og hann
væri allur að iða og sogast og
breytast. Hann stóð grafkyrr og
sýndist allur færast í aukana. Hann
sýndist verða grennri. Hann sýndist
verða hærri. Hárið á honum sýndist
verða svartara. Nefið á honum
sýndist verða bognara. AndUtið fékk
á sig meiri gljáa, það var eins og
hörundið strekktist. Það var eins og
sumir líkamspartar hans stækkuðu
hraðar en aðrir.
Tattóveruðu bláfuglarnir á
handleggnum á honum fóru að svifa
eins og fálkar, steyptu sér og svifu á
ný. Hirtirnir í mynstrinu á peysunni
hans fóru að berjast. Þeir hörfuðu,
stönguðu og læstu saman hornum.
»ST0R1
_ ,„.11111«
billinn
fra PEUGEOT
104 GI1982 er kominn
* Litill en samt rumgóóur 5 manna bill
* 5 dyra
* Framhjoladrifinn
* Sjálfstæd fjöðrun á öllum hjólum
* Mjuk og slaglöng fjöðrun
* Frábær aksturshæfni
* Sérlega sparneytinn
HAFRAFELL
\ atrnhöfða 7
»3211 - »3303
uMhK'íy
HVAÐ
VEIT
ÉG?
Jakobfna Sigurðardóttir
ISAMA KLEFA
Mál og menning 1981.100 bls.
Auðvitað er sagan af Salóme, Sölu
í nýju bók Jakobínu Sigurðardóttur
fullkomlega „raunsæ” frásögn að
efnsiatriðum og rithætti sínum. Þetta
er saga sem auðveldlega „gæti gerst”
og hefur kannski líka skeð i veruleik-
anum, eða önnur slík sem hún. Hvað
veit ég? Auðveldlega mætti hugsa sér
söguna af Salóme sem uppistöðu
hefðbundinnar og reglufastrar, raun-
sæislegrar skáldsögu sem bæði væri
löng og breið og tæki til allrar hennar
ævi, allt frá ævsku og uppvexti aust-
ur á landi fram undir andlát hennar i
Reykjavík í nútimanum. Þar sem hún
situr og saknar sinnar hörðu ævi á
kotinu Hamri fyrir vestan.
Nú hefur Jakobína að vísu ekki
sagt þá sögu, og því þarflaust að spá
nánar í efni hennar. En það er í raun-
inni undravert hve náið við kynnumst
Sölu, Salóme i hinni fáorðu frásögn
sem gefur frásagnarefnið í skyn
miklu frekar en segja það berum orð-
u. Hún kemur ein fram i sögunni. En
svo örskammt að baki hennar birtist
okkur fólkið hennar, alveg ljóslif-
andi, eiginmaður og tengdafólk,
börnin hennar, foreldrar og systkini.
Og ævikjör þeirra á tímum kreppu og
fátæktar. Af því er bara önnur saga
en Jakobína er í raun og veru að
segja.
í sama klefa semur sig að rithættin-
um til aðannars konarraunsæisreglu:
sögukona verður Salóme samskipa
með Esjunni á suðurleið um nótt. Og
um nóttina segir Sala samferðakon-
unni undan og ofan af ævi sinni.
Sögukonan miðlar okkur frásögn
hennar ásamt sínum eigin viðbrögð-
um við henni og frásögn hennar. Ég
rakst að vísu á einn orðalepp í sög-
unni, þesslegan að hann kæmi úr
penna Svarthöfða hér í blaðinu okk-
ar: „fólk í alls ekki fjarlægari grennd
iandslagslega séð”, stendur á bls. 88.
Bókmenntir
Ólafurlónsson
En slík lýti, þó þau væri fleiri, eru hé-
■gómleg í samhengi frásagnar sem
með orðfærinu, samtalsmátanum,
viðbrögðum þeirra sín í milli, sífellt
ítrekar við lesandann veruleikalík-
ingu kvennanna í sögunni.
Það er að vísu langur tími liðinn
frá þessu ferðalagi, meira en þrjátíu
ár þegar sagan er sögð. Allan þann
tíma hefur sögukona ekki getað
gleymt Salóme, minningin um hana
hefur öðrum þræði ásótt hana, segir
hún. Af hverju? Því verður lesandi
að svara i hennar stað: ,,Nú þegar
komið er að bókarlokum er ég engu
nær um það hversvegna hún hefur
ásótt mig svona öll þessi ár. Ætlunin
varð þó að skrifa þessa bók til að
skilja það. Eitthvað hljótum við að
hafa átt sameiginlegt, en hvað? Þú
skilur það ef til vill, en fæ ég nokk-
urntíma að vita það?
I