Eining - 01.11.1944, Blaðsíða 1

EINING
Hann berst með hugsjón: að hækka,
með hæð sinni aðra aö lækka.
En enginn annar má stækka,
því annars vill munurinn smækka.
2. árgangur.
Reykjavík, nóvember 1944
10.—11. blað.
Haukadalsskóli t
I Ilaukadal í Biskupstungum var til
forna víðfrægt lærdómssetur. Þar bjó
á seinni hluta 11. aldar Ilallur Þórar-
insson hinn mildi e 'a spaki. Ilann hafði
í æsku farið milli landa og haft félag
við Ólaf konung helga og fengið af því
uppreisn mikla. Ilallur var stórvitur
maður og svo minnugur, að hann
mundi þegar Þangbrandur slcírði hann
þrevetran, vetri fyrr en kristnin var í
lög leidd. Ilann fóstraði Teit, son Is-
leifs biskups, og tók hann seinna við
búi í Haukadal og hélt þar skóla. I
þeim skóla var lærður Ari fróði Þor-
gilsson, er fyrstur hóf að rita sögur á
íslenzka tungu, og er því réttnefndur
faðir íslenzkrar sagnaritunar.
Svo hermir saga Islendinga.
En Ilaukadalsskóli lagðist niður og
var ekki rekinn í margar aldir. Skál-
holtsstaöur var yfirgefinn, og Biskups-
tungur áttu ekki lengur menntasetur
eða lærdóms. Þær mættu muna fífil
sinn fegri.
I Haukadal er nú haldinn skóli á ný.
Á þeim náfntogaða menntastað reisti
ungur Ilaukdælingur skólahús árið 1927
og hóf kennslu í almennum námsgrem-
um, en íþróttanám skyldi vera aðalfag.
Þessi ungi og efnilegi maður var Sig-
urður Greipsson, skólastjóri. Hann er
fæddur í Haukadal 22. ágúst 1897, og
hefur fengið rnenntun sína í Flensborg-
arskóla, búnaðarskólanum á Hólum,
lýðháskólanum í Voss í Noregi og í'
íþróttaskóla Niels Bukh í Ollerup. Ilann
hefur starfað mikið í ungmennafél. og
ferðast víða um land á vegum U. M. F.
I. og I. S. I. og veitt fræðslu um íþrótt-
ir og bindindismál. Hann er mikill í-
þróttamaður og var glímukóngur Is-
lands árin 1922—1927.
Að loknu námi í Ollerup ákvað Sig-
urður að ráðast í skólastofnun í Hauka-
dal upp á eigin spýtur, en tómar voru
hendur fjár. Víst var við marga erfið-
leika að etja, vegleysur, símaleysi og
svo féleysiö. En Sigurður treysti á sig-
ur góðs málefnis og hjálpfýsi góðra
manna. Sá maðurinn, sem mest og bezt
Sigurður Greipsson, skólastjóri
lagði lið við byrjunarátökin, var Jó-
hannes Reykdal í Hafnarfirði. Hann
lánaði Sigurði allan efniviö til hins
fyrsta húss, telgdi til grindina í þaö
og sendi austur góðan smið til aðstoðar
við bygginguna. „Enginn hefur sýnt
mér meiri rausn“, segir Sigurður skóla-
stjóri. llaustið 1927 var byggingin til-
búin og sundlaug skammt frá húsinu,
hlaðin úr torfi. Hveravatni af hvera-
svæðinu við Geysi var veitt heim og
notað eftir þörfum.
Þann 1. nóvember um haustiö kornu
Iþróttaskólinn að Geysi 1937
12 skólapiltar og þar með var skólinn
stofnaður.
Skólatíminn er 3*/o mán., eða frá 1.
nóv. til 15. febr. ár hvert. Auk skóla-i
stjórans er þar jafnan starfandi einn
kennari, og eru kenndar þessar náms-
greinar: Iþróttir, íþróttasaga, heilsu-
fræði stærðfræði, íslenzka, danska, á-
grip af þjóðfélagsfræði og fræðsla urn
bindindismál. Einkum er lögð áherzla
á stærðfræði og íslenzku.
En skólinn óx frá tólf nemendum
og litlum húsakosti, og nú er nemenda-
fjöldinn um 25 árlega, húsakynni aukin,
og bætt og sundlaugin steypt. Ahs
hafa, þegar þetta er ritað, sótt skólann
um 400 piltar, og eru þeir úr flestum
sýslum landsins, en þó einkum úr Ár-
nessýslu og Rangárvallasýslu. Margir
þessara pilta hafa þegar getið sér orð-
stír sem íþróttamenn, og sumir eru
orðnir íþróttakennarar. Skólinn nýtur
ofurlítils styi’ks frá ríkinu.
Víst er það, að Sigurður Greipsson
hefur unnið þarft og gott brautryðj-
Framh. á bls. 5
Sundlaugin
Iþróttaskólinn að Geysi í Haukadal