Tíminn - 27.03.1945, Page 2

2
TÍMIWIV, þriðiudagiim 27. marz 1945
24. blað
Þnðjudagur 27. murz
„PróSsteínnmti"
Haustið 1939 reis upp ágrein-
ingur í Sameiningarflokki al-
þýðu — Sósíalistaflokknum, en
svo hafa kommúnistar nefnt
flokk sinn hin síðari ár. í
flokknum var þá ungur hag-
fræðingur, Benjamín Eiríksson.
Hann taldi vináttusamn. Rússa
og Þjóðv. og skiptingu Póllands
brjóta í bág við hugsjónir sósí-
alismans og fór ódult með það.
Kvað svo mikið að þessari gagn-
rýni hans, að formaðurinn „inn
á við“, Brynjólfur Bjarnason,
taldi sér skylt að svara honum
opinberlega, og birtist sú grein
hans í Þjóðviljanum 22. nóv.
1939.
í greln slnni segir Brynjólfur,
að „vonir verkalýðsins um sigur
sósíalismans í þeim átökum, sem
nú fara fram í heiminum, séu
tengdar við það, að til sé sósí-
alistiskt stórveldi, sem ræður
yfir sjötta hlutanum af þur-
lendi jarðar“. Verði þetta stór-
veldi fyrir óhöppum eða álits-
hnekki, segir Brynjólfur enn-
fremur, veikir það trúna á sós-
íalismann og jafnvel kollvarp-
ar henni alveg. Allar árásir á
þetta stórveldi séu því raun-
verulega árásir á sósíalismann.
Tii frekari áherzlu segir svo
Brynjólfur:
„í því sambandi er gott að
minnast þessara orða Dimi-
trofs:
Prófsteinninn (feitletrun
Brynjólfs) á einlægni og
heiðarleik hvers starfsmanns
verkalýðshreyfingarinnar,
hvers verkalýðsflokks, verka-
lýðssamtaka og hvers lýð-
ræðissinna, er afstaða (letur-
breyting Brynjólfs) hans til
hins mikla lands sósíalism-
ans“.
í þessum ummælum Dimi-
trofs, sem Brynjólfur gerir hér
að sínum eigin ummælum,
speglast meginstefna hvers
rétttrúaðs kommúnista. Að
dómi þeirra skipta hagsmunir
og álit Rússa meginmáli fyrir
framgang sósíalismans í heim-
inum. Þess vegna er afstaðan
til Rússlands alltaf nr. 1 hjá
hinum rétttrúaða kommún-
ista hverrar þjóðar, sem hann
er. Hún er prófsteinninn á ein-
lægni hpms og heiðarleik. Af-
staðan tll eigin lands og þjóðar
kemur ekki fyrr en í annari röð.
Þ«tta er skýringin á þeirri
þjóðskaðlegu afstöðu til styrj-
aldarmálanna, ef miðað er við
íslenzka hagsmuni, sem íslenzku
kommúnistaforsprakkarnir hafa
alltaf fylgt og rakin var með
tilvitnunum í Þjóðviljann'í sein-
asta blaði Tímans. Þetta er
skýrjngin á baráttu þeirra gegn
setuliðsvinnunni, siglingum til
Énglands og herverndarsátt-
málanum á þeim tíma, þegar
vináttusáttmáli Rússa og Þjóð-
verja var enn í gildi.
Framkoma kommúnistaforkólf-
anna í stríðsyfirlýsingamálinu
er gleggsta sönnun þess, að
afstaða þeirra er ófereytt í þess-
um eínum. Þeir vildu ólmir, að
íslenzka þjóðin gerðist striðs-
aðili, þótt það gæti aldrei orðið
henni til annars en tjóns og
skammar. Ástæðurnar voru
vissulega engar aðrar en þær, að
Rússar áttu frumkvæðið að því,
að þetta skilyrði var sett, og að
stríðsþátttaka íslendinga gat
skapað Rússum aukna mögu-
leika til að fá hernaðarbæki-
stöðvar hér. En það hefir jafn-
an verið draumur kommúnista-
forsprakkanna, eins og sést bezt
á baráttu þeirra fyrir því, að
Rússar taki ábyrgð á sjálfstæði
íslands. Rússar gætu vitanlega
ekki fullnægt slíkri ábyrgð,
nema þeir fengju hernaðarbæki-
stöðvar hér.
Stríðsyfirlýsingámálið ætti
vissulega að opna augu manna
enn betur fyrir því en áður, að
það er undirlægjuhátturinn og
þjónustan við Rússa, sem
stjórnar meira gerðum kom-
múnistaforingjanna en íslenzkir
hagsmunir o^-sjónarmið. Það er
þeirra trú, að þp^inig þjóni þeir
kommúnismanum bezt. Hver ó-
spilltur íslendingur ætti hins
vegar að geta gert sér þess greln,
hvort það muni leiðln til að
ERLENT YFIRLIT;
Yerður Noregur síðasta Yígið ?
lega, að styrjöldin yrði ekki unn-
in fyrr en í sumar. Af þessum
ástæðum var samningsaðstaðan
því sízt hagstæðari nú en þá, en
í^lenzkum atvinnurekstri, t. d.
frystihúsunum, var óhagstætt
að fá ekki vitneskju um samn-
ingsniðurstöðuna fyrr. -
Slysni Jóns á Akri.
Jón á Akri skrifar nýlega eina
af sínum mörgu skammagrein-
um um Framsóknarflokkinn.
Lofar hann Jónas Jónsson þar á
hvert reipi og skal það síður en
svo lastað. Jafnframt telur hann
upp nokkra menn, sem gengið
hafi úr Framsóknarflokknum
fyrr á árum vegna þess, að þeir
áttu ekki samleið með Jónasi og
máttu sín minna í flokknum.
í’elur Jón það hið versta verk,
að menn þessir skyldu þurfa að
hrekjast úr flokknum. Hefði því
verið skemmtilegra fyrir Jón að
vera ekki að rifja þetta upp í
sömu greininni, þar sem hann
er að hæla Jónasi. En það á ekki
úr að aka með slysnina hjá
Jóni.
Ógeðslegar dylgjur.
Þegar Mbl. getur ekki svarað
beint, beitir það ógeðslegum
dylgjum. í forustugrein blaðs-
ins 22. þ. m. er t. d. dylgjað um
það, að Vilhjálmur Þór muni
„eiga drjúgan þátt í þeirri verð-
hækkun á olíu, sem nú er fram
komin“. Þannig hyggst það víst
að breiða yfir þá staðreynd, að
Vilhjálmur Þór afstýrði verð-
hækkuninni, er raunverulega
var skollin á’í stjórnartíð Ólafs
1942. Tíminn skorar á Mbl. að
láta heimildarmann sinn, sem
er vafalaust Ólafur sannsögli,
segja því við hvað hann á. Þá
mun það vissulega sjást einu
sinni enn, hve áreiðanlegur Ól-
afur er, og ef til vill mun það
jafnframt upplýsast, að hefði
Vilhjálms notið við áfram,
myndi aldrei nein olíuverðhækk-
un hafa orðið.
Furðuleg ummæli.
í forustugreín Alþýðublaðsins
23. þ. m. er samþykkt Búnaðar-
þings í verðlagsmálunum gerð
að umtalsefni á næsta óviður-
kvæmilegan hátt. Segir þar í
tilefni af því, að Búnaðarþing
vill halda sér við samkomulag
(Framhald, á 8. síðu)
Sá þáttur styrjaldarinnar, sem
margir hafa spáð að yrði einn
hinn sögulegásti og örlagarík-
asti, er nú í þann veginn að
hefjast. Hann er sókn Banda-
manna austur yfir Rín.
Það má heita, að Bandamenn
hafi nú allt Þýzkaland vestan
Rínar á valdi sínu. Einnig hafa
1. og 3. ameríski herinn náð
talsverðum landspildum austan
fljótsins, en þó ekki á þeim
slóðum, þar sem búizt hefir
verið við meginsókn Banda-
manna. Því hefir jafnan verið
spáð, að þeir myndu fara yfir
Rín á svæðinu milli Njimegen til
Kölnar. Þar er austan fljótsins
auðugustu námu- og iðnaðar-
hérað Þýzkalands, Ruhr og það-
an er eftir sléttlendi að sækja
um mestallt Norður-Þýzkáland.
Þegar Ruhr héraðið hefir verið
tekið, má telja líklegt, að Banda-
mönnum verði greiðfær leiðin
til Berlínar. Hins vegar er erf-
iðara um sókn á þeim stöðvum,
þar sem Bandaríkjamenn hafa
farið yfir Rín ofan Kölnar, m. a.
vegna fjalllendis.
Hinar miklu loftárásir, er
gerðar hafa verið á borgir bg
: herstöðvar í Ruhrhéraði und-
anfarin dægur, hafa bent ein-
dregið til þess, að þar ætli
Bandamenn að fara yfir Rín,
enda herma seinustu þýzkar
fréttir, þegar þetta er ritað,
að þessi sókn sé þá þegar
hafin. Þjóðverjar hafa líka jafn-
an búizt við aðalsókninni á þess-
um slóðum. Þar eru og varnir
þeirra vafalaust beztar. Það eru
brezkir kanadiskir og amerískir
herir undir stjórn Montgomerys
marskálks, sem þarna eru til
sóknar, en Montgomery hefir
—jafnan verið falin herstjórn
þar, sem vandinn er talinn
mestur.
Sóknin yfir Rín er talin mikl-
um örðugleikum bundin, a. m.
k. fyrst í stað. Fljótið er frá
300—500 m. breitt. Beggja vegna
er víðast míkið flæðiland á
svæðinu frá Njimgen til Köln-
eðga eða allt frá 3-6 mílna breitt.
Flóð verða oft í fljótinu á þess-
i um árstíma. Getur það valdið
! miklum erfiðleikum,ef flóð verð-
ur um það leyti eða rétt eftir að
sóknin hefst og t. d. allt flæði-
landið fer undir vatn. Sums stað
ar eru þó bakkarnir það háir,
að ekki flæðir yfir þá, en á slík-
um stöðum má líka búast við
fflDDIR HA6RAHNMNA.
Launalögin og framkvæmd
stjórnarsáttmálans.
Sigurður Bjarnason alþm.
skrifar nýlega grein um nýju
launalögin í Vesturland. Hann
segir þar, að þegar upphaflega
hafi verið samið um þau milli
stjórnarflokkanna hafi ekki ver-
ið gert ráð fyrir, að þau kostuðu
meira en 3y2 milj. kr. aukin út-
gjöld fyrir ríkissjóð árlega, en
samningur þessi hafi verið svo
þverbrotinn í þinginu, að þau
muni kosta rúmar 7 milj. kr.
Jafnframt segir hann, að samið
hafi verið um, að lögin yrðu til
að samræma launakjörin, en
niðurstaðan hafi orðið sú, að
mörgum opinberum stofnunum
hafi verið sleppt úr frv. og þann-
ig muni því ósamræmið halda
áfram, auk þess sem lögin sjálf
„úi og grúi af skringilegustu
dæmum um furðulega ringul-
reið og ósamræmi í launa-
greiðslum".
Sigurður varpar síðan fram
þeirri spurningu, hver beri
ábyrgð á þessari afgreiðslu.
Svarar hann því þannig, að for-
sætisráðherrann hafi sagt i
þinginu, að þótt lögin væru
komin út fyrir þann ramma,
sem flokkarnir hefðu samið um,
yrði samt að samþykkja þau,
vegna stjórnarsamvinnunnar.
Sérhver‘ábyrgur maður í for-
sætisráðherrasæti hefði vitan-
lega gert það að ófrávíkjanlegu
skilyrði, að stjórnarsamningur-
inn um launalögin yrði hald-
inn. Ólafur gerir sér hins vegar
að góðu, að útgjöldin séu tvö-
földuð frá því, sem gert hafði
verið ráð fyrir. Á þessu geta
menn bezt séð, hversu lítil er
mótstaða hans gegn eyðslukröf-
um samstarfsflokkanna og hve
fullkomlega þeir geta haft hann
á valdi sínu, ef þeir ógna með
bvi að svipta hann ráðherra-
lómnum.
Launalögin munu því vissu-
lega ekki verða síðasta ákvæði
stjórnarsáttmálans, er fram-
kvæmt verður á þennan hátt.
Tálbeitan.
Sjómenn sem víða fara er-
lendis, þekkja það fyrirbæri í
hafnarbæjum, að lítt útgengi-
styrkja sjálfstæði og framfarir
íslands, að efla flokk undir for-
ustu manna, • sem þannig eru
í beinni þjónustu erlends stór-
veldis. Þetta er og ekki sízt um-
hugsunarvert fyrir þá, sem
hingað til hafa fylgt kommún-
istaforingjunum vegna glamurs
þeirra um umbætur og nýsköp-
un hér innanlands. Þeim mönn-
um mætti vissulega verða Ijóst,
að það er ekki vísasti vegurinn
til að koma á betri sambúðar-
háttum og bæta landið, að
hlaða undir menn, er telja af-
stöðuna til erlends stórveldis
prófsteininn á einlægni sína og
heiðarleik.
Skólabækur
Það er nú orðið auðsætt, hver
var tilgangur kommúnista, þeg-
ar þeir lögðu áherzlu á að fá
fræðslumálastjórnina í sínar
hendur, er ríkisstjórnin var
mynduð síðastl. haust.
Fyrir nokkru síðan fyrirskip-
aði kennslumálaráðherrann að
felldar skyldu niður hömlur þær
gegn pólitískri starfsemi skóla-
nemenda, er Sigurður Guð-
mundsson skólameistari hafði
fengið settar við menntaskólann
á Akureyri 1930. Ekki hafði neitt
komið fram, sem benti til, að
nemendur yndu þessum reglum
illa. Þvert á móti virtust allir
una þeim vel. Með því að af-
nema þessar reglur með mikl-
um hávaða og gauragangi, var
vissulega verið að bjóða heim
æsinga- og áróðursstarfsemi í
skólunum, er vart getur orðið til
annars en að spilla fyrir góðri
sambúð ^jemenda og tefja þá frá
námi.
Annar tilgangur bjó og að baki
þessu atferli kennslumálaráð-
herrans. Með því að ráðast með
offorsi og auglýsingaskrumi að
hinum aldna skólafrömuði, Sig-
urði skólapeistara, í þessu máli,
gerðu, kommúnistar sér vonir
legar gamlar kvensur hafa í
fylgd með sér snoppufríðar,
viljalitlar yngri stúlkur. — Með
því að hafa þessa tálbeltu kom-
ast þær gömlu í kallfæri við
karlmenn. Hæla þær þá tálbeitu
sinni á hvert reipi fyrir fegurð
og sakleysi.
Pétur Magnússon virðist nú
gegna svipuðu hlutverki hjá Ól-
afi Thors. Sjálfstæðisblöðin
hafa orðið vit á því að segja
aldrei, að óhætt sé að treysta eða
trúa, þessu eða hinu vegna þess,
að Ólafur sé í stjórn eða Ólafur
segi það. Em Sjálfstæðisblöðin
segja: Það er þó alltaf óhætt
að treysta honum, Pétri, — þess-
um landskunna sómamanni,-
Hvað hefir Pétur unnið?
Vegna þess að Mbl. er alltaf
að vitna til þess, hvað -Pétur
Magnússon hafi unnið fyrir al-
menning og hve óhætt sé, að
bera traust til hans, væri fróð-
legt að fá að heyra eitthvað um
þessi verk. Tímin'n er svo ófróð-
ur og allir þeir, sem hann hefir
náð til, að hann þekkir ekki þessi
afrek Péturs. Að vísu vann hann
í bridgekeppni nú fyrir nokkr-
um dögum, og einu sinni tók
hann þátt í „mjólkurvérkfalli“.
En það hlýtur að vera miklu
fleira, sem þessi maður hefir
unnið fyrir almenning. Þess
vegna er Morgunblaðið beðið að
upplýsa það næstu daga, hvað
hann Pétur hefir unnið fyrir al-
þjóð, og hvað annað og meira
hafi ráðið núv. frama hans en
að hann hafi þótt manna lík-
legastur til að leika sæmilega
hlutverk Pílatusar í fjármála-
ráðherrastólnum og vera jafn-
hliða tálbeita Ólafs Thors.
Brezku samningarnir.
Mbl. er byrjað á þeim kynlega
rógi, að fisksamningarnir við
Breta sýni, að óheppilegt hefði
verið að semja fyrr, eins og lagt
var til hér í blaðinu. Þetta telur
blaðið stafa af því, að styrjöld-
in hafi dregizt á langinn. Þessi
fullyrðing fellur um sjálfa sig,
þegar þess er gætt, að forráða-
mönnum Bandamanna var strax
orðið það ljóst í októbermánuði
og skýrðu þá frá því opinber-
um að geta flæmt hann frá
skólanum. Eftirmann hans
höfðu þeir líka þegar ákveðið,
Sigfús Sigurhjartarson Þjóð-
vilj aritstj óri er hinn fyrirhugaði
skólameistari og áróðursstjóri
kommúnista við menntaskóla
Norðlendinga.
Þetta var þó ekki nema allra
fyrsta byrjunin. Fám dögum
seinna skipaði kennslumálaráð-
herrann stjórn ríkisútgáfu
skólabóka. Gagnfræða- og hér-
aðsskólakennarar höfðu tilnefnt
Alþýðufl.mann af sinni hálfu í
stjór-nina, en barnakennarar
kommúnista. Kennslumálaráðh.
átti að velja formanninn. Ekki
hefði virzt óeðlilegt, að valinn
hefði verið einhver Sjálfstæðis-
maður, því að Framsóknarmenn
eru taldir „utangarðsmenn“ nú
á dögum. Með því hefði hlut-
leysi útgáfunnar átt að vera
tryggt. En kennslumálaráðherr-
-ann skipar einn gallharðasta
kommúnista landsins í for-
mannssætið.
Tilgangurinn er auðsær.
Kommúnistar vilja fá að ráða
vali bókanna, sem notaðar verða
við kennsluna. Þar mun smátt
og smátt verða framkvæmd
„hreinsun". Bækur eftir „ó-
hreina“ menn, eins og íslands-
saga Jónasar Jónssonar, verða
að víkja. Sagnfræðingur á borð
við Sverri Kristjánsson, verður
látinn skrifa nýja íslandssögu.
Núverandi landafræðibækur
eru vitanlega ónothæfar, því að
þar er ekki nóg um Rússland. Þá
vantar nýja þjóðfélagsfræði.
Þannig verður svo haldið áfram.
Skólabækurnar verða gerðar að
áróðursvopnum kommúnista.
Þetta seinasta verk kommún-
ista í skólamálum ætti vissulega
að geta opnað augu manna fyr-
ir fyrirætlunum þeirra. Allir
frjálshuga menn þurfa að taka
hér höndum saman til að afstýra
því, að kommúnistar fá hneppt
skóla landsins í áróðursfjötra
sína.
í forustugreln Vísis 22. þ. m. er rœtt
um það athæfi Brynjólfs'Bjarnasonar,
ið skipa kommúnistiskan meirahluta
í stjbrn ríkisútgáfu skólabóka. Vísir
segir:
„Þeír, sem stjórna ríkisútgáfu
námsbóka, ráða því að mestu leyti
hvaða bækur eru kenndar í barna-
skólunum. Er þeim lnnan handar
að ráða miklu um það, hvað í
þessum bókum stendur, vegna
þess að það er á valdi þessara
manna, hvaða bækur eru gefnar
út. Geta þeir þvi látið þá menn
semja bækurnar, er þeir telja
heppilegasta til þess að rita þær
á þann hátt, er bezt nær tilgang-
inum, sem stefnt er að.
Með þessu hefir skólakennsla
barnanna verið tekin í þjónustu
pólitískrar öfgastefrju, því enginn
skyldí ætla, að kommúnistar hafi
tryggt sér yfirráðin í námsbóka-
útgáfunni af aulaskap eða mis-
skilningi. Þeir ætla sér að ráða
hvað börnunum sé kermt. Þeir
ætla sér að láta alla barnaskóla
landsins smátt og smátt með þessu
verða handbendi sitt og sinnar
pólitísku stefnu. Það á að gera
börnin að kommúnistum með því
að hafa áhrif á þau gegnum
námsbækurnar. — Þeir flokkar,
sem gengu til stjórnarsamstarfs
með kommúnistum hafa verið ger-
samlega blindir fyrir þeirri hættu,
sem fólgin er í því að fá þeim í
hendur alla fræðslustaf-fsemi í
landinu. Ráðherrar sjálfstæðis-
manna og jafnaðarmanna ráða
auðsjáanlega engu um það. hvað
ráðstafanir kommúnistar gera.
Það sannar bezt skipun náms-
bókastjómarinnar og flugmála-
ráðunautarins. Eí hinir borgara-
lega sinnuðu ráðherrar hefðu
nokkru mátt ráða, þá er ótrúlegt,
að þeir hefði nokkru sinni gefið
samþykki sitt til að kommúnistar
væri einráðir um samningu allra
námsbóka skólabarna í landinu.
Þetta er ekki aðeins pólitískt
hneyksli. Þetta er einstakasta lít-
ilsvirðing, sem sýnd hefir verið
tilfinningum allra borgaralega
sinnaðra manna í landinu, sem
eru 9/10 hlutar þjóðarinnar."
Þeir munu vissulega vera margir,
sem taka undir þessi ummæli Vísis.
Þetta ætti og að geta opnað augu
margra fyrir því, hve algerlega komm-
únistar fara sínu fram í ríkisstjórn-
inni, þar sem þeir telja sig hafa öll
ráð forsætisráðherrans í hendi sér.
* * *
í blaði Alþýðuflokksins á Akureyri,
„Alþýðumanninum", er 20. þ. m. rætt
um stríðsyfirlýsingarmálið. M. a. furð-
ar blaðið sig á því, að Mbl. skuli engu
afstöðu hafa tekið til þessa máls, og
segir í því tilefni:
„Margir munu reka augun í það
að Morgunblaðið þegir. En þess
verður að gæta, að Morgunblaðið
er blað utanríkismálaráðherra og
mun því ekki eiga hægt með að
ræða þessi mál meðan ríkisstjórn-
in hefir ekki birt opinberlega frá
gangi þeirra og úrslitum. Einnig
hefir sú saga verið á floti manna á
meðal, að þeir þíngmenn hafi ver-
ið til í Sjálfst.flokknum, sem hafi
viljað taka tillit til vilja „allra
flokka," og hafi ekki verið eins
fastir í hlutleysislínunni og Alþfl.
og Framsókn.
í öðru lagi er það vitað, að for-
maður Sjálfstæðisfl. virðist dingla
v í einhverri sérstakri hengingaról
hjá kommúnistum, sem stundum
vlrðist leiða til hinna furðulegustu
athafna af hálfu Sjálfstæðisflokks-
ins, eins og órjúfandl samvinnu
þessara flokka í verklýðsfélögun-
um í Reykjavík o. fl.“
haröastri vörn Þjóðverja.
Heppnist Bandamönnum að
fara yfir Rín og ná Ruhrhéraði,
þykir líklegast, að þeir stefni
þaðan til Berlínar og mæti þar
Rússum. Þýzkaland yrði þá klof-
ið í tvennt. Því hefir oft verið
spáð, að Þjóðverjar væru að
koma sér upp svo nefndu
„innsta virki“ í Suður-Þýzka11
landi, Tékkóslóvakiu og Austur-
ríki, og ætli sér að verjast þar
meðan auðið verður. Hálent er
þarna víðast og því allgóð skil-
yrði til varna. í Tékkóslóýakíu
hafaÞjóðverjar komið upp mikl-
um hergágnaiðnaði, er enn hefir
sloppið við loftárásir að mestu.
Það þykir enganveginn ósenni-
legt, aö Þjóðverjar geti varlzt í
þessu„innsta virki“ talsvert lengi
eftir að þeir hafa misst Berlín.
Þýzki herinn, sem einangrast í
Norður-Þýzkalandi, verður hins
vegar ver settur. Er nú farið að
spá því,. að hann muni hörfa
undan til Danmerkur og síðan
til Noregs. Bendir líka margt til
þess, að Þjóðverjar séu að búa
sig undir það að geta varizt
áfram í Noregi, þótt alveg slitni
sambandið við Þýzkaland og
Bandamenn taka meginhluta
þess. Þeir hafa þegar flutt þang-
að mestallan kafbátaflota sinn
og önnur herskip þeirra hafa nú
orðið aðalbækistöð í Kaup-
mannahöfn. Er talað um, að þau
verði flutt til Olsó, ef þörf
krefji. Terboven, landsstjóri
Þjóðverja í Noregi, og Kvisling,
hafa mjög haft það á orði, að
Þjóðverjar muni verjast þar,
þótt Þýzkaland sjálft verði her-
tekið að mestu.
Frá náttúrunnar hendi eru
varnarskilyrði góð í Noregi og
yrði erfitt að sækja Þjóðverja
þangað heim, meðan þeir hafa
næg vopn og vistir. Telja má
líklegt, að þeir hafi þegar kom-
ið þar upp nokkrum birgðum.
Það er því enganveginn ólíklegt,
að þeir geti varizt þar nokkurn
tímá eftir að Þýzkaland hefir að
mestu verið hertekið af Banda-
mönnum og Rússum.
Nokkuð hefir verið um það
rætt, hvort Svíar myndu ekki
blanda sér í leikinn, ef stór
hluti þýzka hersins reyndi að
komast undan um Danmörku-til
Noregs. Slíkar fyrirætlanir Þjóð-
verja myndi fljótlega gera Dan-
(Framhald á 8. slðu)
Vissulega er það ekki of mælt hjá
Alþýðumanninum, að Ólafur vlrðist
dingla í eins konar hengingaról hjá
kommúnistum.
* * *
í Degi 15. þ. m. er rætt um þá
kenningu Jóns Pálmasonar, að menn
eigi að skiptast í tvo flokka eftir þvi,
hvort þeir séu með eða móti þjóðnýt-
ingu. Dagur segir um' þetta:
„Málið er ekki alveg eins ein- '
falt og hann i fljótfærni sinni
heldur. Velt ekki J. P., að þjóð-
nýtlng eða ríkisrekstur er fyrir
löngu á kominn í ýmsum mikil-
vægum greinum þjóðlífsins og
, orðinn rótfastur? Má þar tilnefna
póst og síma, skóla- og mennta-
mál að mestu leyti, samgöngumál
að nokkru, útvarp, verksmiðju-
rekstur, bankamál o. fl. Sannleik-
’urinn er, að allir stjórnmálaflokk-
ar á íslandi eru riðnir við þjóð-
nýtingu í stórum stil, og engar lík-
ur fyrir, að nokkur þeirra hverfi
frá því ráði, og ekki er flokkur sá,
er Jón Pálmason fylgir, nelnn
eftirbátur þar, þvi að hann, eða
foringjar hans, gera ráð fyrir stór-
um þjóðnýtingaráformum í mál-
efnasáttmálanum fræga, sem þeir
segjast ætla að framkvæma ásamt
kommúnistum og jafnaðarmönn-
um. Flokksbræður J. P. og hann
sjálfur eru því í hraðri uppsiglingu
sem þjóðnýtingarsinnar og meira
að segjan ámæla Framsóknarmönn-
um harðlega fyrir að vilja ekki
vera með í þeirri hraðsiglingu."
Það er alltaf sama sagan hjá Jóni.
Þegar hann ætlar að deila á aðra,
hittir hann sjálfan sig fyrir. Svo vel
sannast á þessum þjóni stórgróða-
valdsins hin fornu ummæli, að slysln
er þrælaþjóðin.