Tíminn - 12.06.1945, Page 2

2
TÍMEVN, þriðjndaglnn 12. jiíní 1945
43. blað
ERLENT YFIRLIT
Þjóðir, sem ekkí fá frelsi
L a n d helgismálin
íslendingar hafa að því leyti
betri aðstööu til sjósóknar en
aSrar þjóSir, að nálægt landinu
liggja auðug fiskimið, sem hægt
er að sækja á smæfri skip-
um. Aflanum verður því fljót-
lega komið á land og verkun
hans getur því orðið miklu betri
en ella. Hins vegar hafa íslend-
ingar^litlu eða engu betri að-
stöðu en aðrar þjóðir til fisk-
veiða á stórum skipum, sem
sjálf flytja aflann til markaðs-
staðanna. Slik skip annarra
þjóða geta sótt á sömu mið og
haft svipaða vegalengd að fara
og íslenzku skipin. Þrátt fyrir
það, er samt ekki rétt af íslend-
ingum að leggja útgerð slikra
skipa á hilluna, því að gott er
að eiga allmörg skip, er geta
veitt á djúpmiðum. En slík út-
gerð má hins vegar ekki skyggja
á þá staðreynd, að yfirburðir
íslands sem útgerðarlands,
byggjast á hinum óvenjulega
góðu skilyrðum fyrir smáútgerð
og þess vegna ber að leggja aiit
kapp á að hagnýta þau.
Eitt fyrsta verkefnið til að
vernda og hagnýta þessi sérstöku
útgerðarskilyrði, er góð land-
helgisgæzla. Styrjöldinni er
lokið og aðrar þjóðir hefja senn
fiskveiðar af ýtrasta kappi.
Fjöldi erlendra fiskiskipa mun
leita hingað tíl lands og jafn-
framt má búast við aukinni á-
sókn hinna stærri íslenzku
veiðiskipa. Þess vegna er það
eitt þýðingarmesta mál smáút-
gerðarinnar, að þegar verði
gerðar ráðstafanir til stórauk-
innar landhelgisgæzlu. Ríkið
þarf að eignast allmarga hrað-
skreiða og vel vopnaða varð-
báta, er geta haldið uppi dag-
legri gæzlu á helztu fiskimiðun-
um. Jafnframt þarf að taka til
athugunar, hvort ekki muni
hægt að láta flugvélar veita að-
stoð við landhelgisgæzluna.
Á seinasta Alþingi var veitt
nokkurt framlag til nýs varð-
báts. Þótt ekki væri gert ráð
fyrir meiri auknihgu varðbáta-
flotans, sem vitanlega er alltof
Util, hefir enn orðið lítið úr
framkvæmdum hjá ríkisstjórn-
inni, eins og á fleiri sviðum. Er
heldur ekki mikils að vænta
þaðan, þar sem stjórnarfor-
maðurinn er einn aðalforkólfur
togaraútgerðarinnar.
Jafnframt bættri landhelgis-
gæzlu þarf að hefja nýja sókn
á erlendum vettvangi fyrir frið-
un Faxaflóa og jafnvel fleiri
fiskisvæða. Skilningur annarra
þjóða á skaðsemi rányrkjunnar
á fiskimiðunum fer óðum vax-
andi, og þess vegna er líklegt að
meiri árangur geti náðst í þess-
um málum nú en áður, ef vel er
fylgt eftir. Þá mættu íslending-
ar vera hlynntir þeirri stefnu,
sem virðist hafa fylgi Norð-
manna og fleiri fiskveiðaþjóða,
að tekin verði upp takmörkun á
togaraveiðunum. Slíkt væri sér-
stakur ávinningur fyrir þ au
lönd, sem hafa bezt skilyrði til
smáútgerðar, og væri einnig á-
vinningur fyrir alla, þvi að hefji
flestar þjóðar togaraútgerð í
stærri stíl, myndi slík rányrkja
fljótlega geta leitt til fiskþurrð-
ar. Það er a. m. k. álit margra
fiskifræðinga.
Þegar vöruflutningar með
flugvélum hefjast í stórum stíl,
geta hin góðu skilyrði fyrir smá-
útgerð á íslandi orðið þjóðinni
til enn meira hags en nú. Þá
verður sennilega hægt að flytja
fiskinn á erlendan markað sama
daginn og hann kemur á land.
En til þess að þessir og aðrir
draumar um vaxandi gengi smá-
útgerðarinnar geti rætzt, er það
eitt undirstöðuatriði að gæta
vel landhelginnar.
Afstaða Svía
Að undanförnu hefir margt
verið fallega sagt um hina vask-
legu frelsisbaráttu, sem Danir
og Norðmenn hafa háð á styrj-
aldarárunum. Ekkert af þessu
mun þó vera ofmælt. Báðar þess-
ar þjóðir sýndu frelsisást, þraut-
seigju og hugrekki, sem jafnan
mun verða minnst með viður-
„Sigurför" Gísla Jónssonar.
Mbl. segir 8. þ. m., að Gísli
Jónsson hafi farið glæsilega sig-
urför á fundunum, sem Her-
mann Jónasson og Eystein Jóns-
son héldu nýlega í Barðastrand*
arsýslu og á Snæfellsnesi. Þessu
til frekari áréttingar, er birt við-
tal við Gísla, sem nær yfir heila
síðu, og er Gísli þar látinn rekja
málflutning sinn á fundunum.
Til enn frekari áherzlu er það
haft eftir Gísla, að Eysteinn
Jónsson sé góður fundarmaður.
Minnir þetta talsvert á alþekkt-
an grobbara, sem sagði einu
sinni: Helv .... er hann N. N.
sterkur, en ég lagði hann nú
samt!
Þegar Mbl. hefir þannig lýst
„sigurför“ Gísla og látið hann
keppast við að rekja ræðuhöld
sín, bætir það við frá 'eigin
brjósti: Eins og hér er rakið,
hefir ekkert nýtt komið fram á
þessum fundum, enda var það
haft á orði, að alveg eins hefði
mátt senda vestur nokkur ein-
tök af ísafold!
Satt að segja hlýtur jafnvel
andstæðingunum að finnast
þetta allt helzt til grálegur leik-
ur hjá Mbl., fyrst að lýsa ferða-
lagi Gísla sem sigurför, er mun
hljóma sem naprasta skop i eyr-
um flestra, og síðan að telja
hann engu betri erindreka en
nokkur eintök af ísafold! Hvað,
sem annars má um framkomu
Gísla segja, verður það ekki af
honum skafið, að hann þorði þó
að koma á fundina og reyna að
verja Sjálfstæðisflokkinn. Það
er meira en hægt er að segja
um þá, sem allt í einu höfðu svo
annríkt, þegar þeir heyrðu fund-
arboðin, að þeir áttu ekki heim-
angengt.
Annars mun þessari „sigurför"
Gisla bezt lýst með atviki,
er kom fyrir á fundinum á Fá-
skrúðarbakka. Jón Sigurðsson
bóndi í Hofgörðum flutti þar
ræðu og þakkaði aðkomumönn-
um fyrir komuna, og Gíaia þó
sérstaklega fyrir það, hve vel
hann hefði styrkt málstað Ey-
steins Jónssonar!
Fundirnir á Vesturlandi
og Snæfellsnesi.
Fundir þeir, sem Hermann
Jónasson og Eysteinn Jónsson
hafa haldið á Vesturlandi og
Snæfellsnesi, hafa sýnt mjög
kenningu og talið til fyrirmynd-
ar.
En þótt þannig séu gildar á-
stæður til að minnast baráttu
Norðmanna og Dana á stríðsár-
unum, er jafnvel engu síður á-
stæða til að minnast framkomu
Svía á stríðsárunum, þótt hún
hafi mótazt af öðrum aðstæð-
um.
Þeir hafa verið ýmsir, er kast-
að hafa steini að Svíum fyrir
hlutleysisstefnuna og stund-
um hefir þeim verið ámælt fyrir
að veita ekki bræðraþjóðunum
vopnaða aðstoð. Svíum hefir
verið láð, að þeir skyldu ekki
veita Finnum aðstoð, þegar þeir
urðu fyrir árás Rússa, og þó
enn frekar fyrir að hjálpa ekki
Norðmönnum, þegar Þjóðverjar
réðust á þá. Reynslan hefir nú
staðfest, að þessar ásakanir
hafa ekki verið á rökum reistar,
því að sýnt er orðið, áð sú stefna,
sem Svíar hafa fylgt, hefir gagn-
að bræðraþjóðunum bezt, er til
lengdar lét. Vopnahjálp Svía í
Finnlandsstyrjöldinni eða Nor-
egsstyrjöldinni 1940 hefði engu
breytt um úrslit, en hins vegar
myndi Svíþjóð þá hafa orðið
undirokuð líkt og hin Norður-
löndin. Svíþjóð hefði J)á ekki
getað orðið hinn ómetanlegi
griðastaður fyrir norska eða
danska flóttamenn, og Svíar
ekki getað veitt freLsisbaráttu
þessara þjóða þá miklu og
margvíslegu hjálp, sem nú er
orðið kunnugt um.
Sú stefna, sem Svíar hafa
fylgt á stríðsárunum, hefir
vissulega kostað áræði, þraut-
seigju og drengskap, þótt ýms-
um sjáist yfir það í fljótu bragði.
Það þurfti djörfung til að neita
mörgum kröfum Þjóðverjá, er
fóru í bága við hlutleysið, þegar
herskarar nazista umkringdu
greinilega vaxan<Ji áhuga fyrir
stefnu og baráttu Framsóknar-
floksins. Allir hafa fundirnir
verið vel sóttir og undirtektir
hinar beztu. Fundirnir á þeim
stöðum, þar sem ekki var von á
málsvara frá andstæðingunum,
voru engu verr sóttir en kapp-
ræðufundirnir. Þannig var það
t. d. með fundina, er Hermann
Jónasson hélt í Vestur-ísafjarð-
arsýslu. Væntanlegar kappræð-
ur örfa þó oftast fundarsókn-
ina og má marka á þessu áhug-
ann fyrir að kynnast stefnu og
starfi Framsóknarflokksins.
Fundirnir í kauptúnunum voru
engu siður vel sóttir en sveita-
fundirnir, þótt fylgi Framsókn-
arflokksins hafi verið þar
minna til þessa. Báru fundirnir
í kauptúnunum þess glöggt
merki, bæði á þennan og annan
hátt, að fólkinu þar verður
stöðugt ljósara, að Framsókn er
höfuðvígið gegn þeirri stefnu
stjórnarflokkanna að draga allt
valdið og fjármagnið til höfuð-
staðarins, eins og sjá má á kröf-
um kommúnista í byggingamál-
unum.
Þetta er stjórnarliðinu líka
vel ljóst. Þess vegna reyndi Mbl.
fyrst að stimpla fundina sem
sundrungarstarfsemi'. Þegar það
tókst ekki, var sá háttur upp-
tekinn að segja þá Hermann
Jónasson og Eystein Jónsson
hafa farið verstu fýluför og
dregin upp mynd af Gísla Jóns-
syni, sem hinum mikla „sigur-
fara“! Sú blekkingaviðleitni
mun reynast enn báglegar en sú
fyrri! En fólkið, sem sótti þessa
fundi, mun verða fróðara eftir
en áður um áróðurstarfsemi
Sjálfstæðisflokksins, og það
mun gera sitt gagn.
Gjaldþrotsyfirlýsing
íhaldsforkólfanna.
Ein helzta afsökun Sjálfstæð-
ismanna fyrir samstarfinu við
kommúnista er sú, að ekki sé
hægt að hafa vinnufrið og halda
uppi stjórn í landinu, án sam-
vinnu við kommúnista. Hér
myndi allt hafa logað í verkföll-
um og óeirðum, ef ekki hefði
verið tekin upp stjórnarsam-
vinna við þá.
Það er áreiðanlega ekki hægt
að hugsa sér lélegri afsökun en
þessa.
í fyrsta lagi er hér farið með
hrein ósannindi. Verkfallsbrölt
landið á alla vegu. Það þurfti
einnig djörfung til að halda allt-
af fána lýðræðis.og frelsis jafn-
hátt á lofti og Svíar gerðu, þeg-
ar næstum hver einasta þjóð á
meginlandinu var orðin einræð-
inu að bráð. Það þurfti þraut-
seigju og dugnað til að sigrast
á öllum erfiðleikum, sem hlut-
ust af styrjaldarástandinu, og
halda uppi svo öflugum land-
vörnum, að nazistum þótti of
fyrirhafnarmikið að ráðast í að
brjóta þær niður. Það þurfti
líka drengskap til þess að nota
sér aldrei tækifærið til að reyna
að hagnast á tvíræðri vináttu
við þá, sem meira mátti sín,
eins og henti nokkur ríki á sein-
ustu stundu stríðsins og frægt
er orðið.
Meðal Bandamanna, sem í
fyrstu tortryggðu afstöðu Svía,
fer nú líka sívaxandi viðurkenn-
ing á afstöðu og framkomu
þeirra á stríðsárunum. Þeir
dómar hafa ekki ósjaldan
heyrzt, að Svíar hafi sannað
það með framkomu sinni á
stríðsárunum, að smáþjóðirnar
séu engu síður þeim vanda
vaxnar en stórþjóðirnaraðhalda
vel á málum sínum og sigrast
á erfiðum viðfangsefnum.
Fyrir íslendinga má það vera
ánægjulegt, þegar aftur hefst
samstarfið við hinar norrænu
bræðraþjóðir, að þær hafa allar
vaxið af . framkomu sinni á
stríðsárunum, þótt sitt með
hvorum hætti sé. Það er ánægju-
legt að mega vera þátttakandi
í samstarfi slíkra þjóða. Sá
andi frelsis og samhjálpar, sem
hefir einkennt starf þeirra á
stríðsárunum, gefur gildar á-
stæður til að vona, að þetta
samstarf verði stöðugt nánara
og gifturíkara.
kommúnista var að enda með
fullum ósigri, er stjórnarsam-
vinnan kom til sögunnar. Þeir
höfðu tapað Iðjuverkfallinu og
önnur verkföll vóru að leysast
upp. Verkafólkið var fráhverft
verkfallsbröltinu og andúð þess
gegn því fór sívaxandi. Komm-
únistar voru hér komnir í al-
gerar ógöngur, sem þeim tókst
að bjarga sér úr með stjórnar-
samvinnunni.
í öðru lagi er þetta hrein
gjaldþrotsyfirlýsing fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn. Er vissulega erf-
itt að sjá til hvers foringjar
háns eru að halda honum uppi
sem sérstökum flokki, þar sem
þeir telja að ekkert sé hægt að
gera og ekki sé hægt að stjórna,
án samvinnu við kommúnista,
en slíkt þýðir vitanlega sama og
láta kommúnista ráða.
Þessi gjaldþrotsyfirlýsing
mætti vissulega vera lærdóms-
rík fyrir þá Sjálfstæðismenn,
sem ekki vilja beygja sig undir
ok kommúnista. Þeim mætti
vissulega verða ljóst af þessu, að
núverandi forkólfum Sjálfstæð-
isflokksins verður ekki treyst til
að veita kommúnistum nauð-
synlegt viðnám. Þessir Sjálf-
stæðismenn verða vissulega að
gera annað tveggja að leita að
nýjum heimkynnum eða velja
sér nýja forustu, ef þeir ætla
ekki að gerast meðþátttakendur
í uppgjöfinni fyrir kommúnist-
um og stuðla þannig að yfir-
drottnun kommúnismans á ís-
landi.
ly
„Málmamyndarframboðið“
í Bandaríkjunum.
Mbl. er stöðugt að klifa á því,
áð þeir menn, sem ekki styðja
stjórnina og nær það vitanlega
jafnt til Framsóknarmanna og
,fimmmenninganna“ svonefndu,
séu sundrungarpostular og
landráðamenn, sem eigi hvergi
sina líka, því að nú séu þjóð-
stjórnir í flestum eða öllum
löndum.
Einna lengst mun þó hafa
verið gengið i þessum áróðri af
hálfu Sjálfstæðisflokksins, þeg-
ar Gísli Jónsson skýrði frá þVí
á Stykkishólmsfundinum á dög-
(Framhald. á 7. síðu)
Smáþjóðirnar, sem voru und- !
irokaðar af Þjóðverjum á stríðs-
árunum, fagna nú allar fengnu
frelsi, að þremur undanskildum.
Þessar þjóðir eru Estlendingar,
Lettar og Litháar.
Þótt á margan hátt megi
gagnrýna friðarsamingana, sem
voru gerðir eftir seinustu heims-
styrjöld, verður því ekki neitað,
að aldfei hefir verið gerð stór-
felldari tilraun til að veita und-
irokuðum þjóðum frelsi og sjálf-
ræði. Þessi stefna bar yfirleitt
góðan árangur, því að þjóðir
þessar tóku stórstígum fram-
förum þann stutta tíma milli
styrjaldanna, sem þær nutu
frelsis, og sönnuðu þannig rétt
sinn til sjálfstæðis. Má þar
nefna Tékka, Finna og þó einna
helzt baltisku smáþjóðirnar,
sem áður eru nefndar.
Allar þessar þjóðir, Estlend-
ingar, Lettar og Litháar, höfðu
búið við erlenda yfirdrottnun
um margra alda skeið. Estland
laut Dönum um alllangt skeið,
en síðan Svíum, unz það komst
undir umráð Rússa 1710. Lett-
land (áður Lifland og Kúrland)
var lengstum undir þýzkri
stjórn, unz það komst undir um-
ráð Rússa nokkrum árum seinna
en Estland. Litháen, sem eitt
sinn var stórveld, laut lengi
pólskri yfirstjórn og komst ekki
undir rússnesk yfirráð fyrr en
um aldamótin 1800. Þrátt fyrir
þessa langvarandi erlendu yfir-
drottnun, varðveittu þessar
þjóðir vel þjóðerni sín og sjálf-
stæðiskennd. Þær tala allar sér-
stakt tungumál og eru lettneska
og litháska talin elztu tungu-
mál í Evrópu. Ein meginástæð-
an til þess, hve vel þessar þjóðir
varðveittu þjóðerni og móður-
málið, er vafalaust sú, að þær
eru fyrst og fremst landbúnað-
arþjóðir.
í lok heimsstyrjaldarinnar
1918 kom hið mikla tækifæri
þessara þjóða til að láta frelsis-
draum sinn rætast. Rússar
reyndust þess ekki lengur megn-
ugir að halda kúguninni áfram
og önnur stórveldi viðurkenndu
frelsi smáþjóðanna. Estland
varð lýðveldi með 1.2 milj. ibúa,
Lettland lýðveldi með tæpum 2
milj. íbúa og Litháen lýðveldi
mPÐ/R HAiRAHNANNA.

Á Siglufirði gerðust þau tíðindi/ í
sambandi við fulltrúakosninguna í
Kaupfélagi Siglfirðinga, að Sjálfstæð-
ismenn veittu verulega aðstoð við að
hnekkja hinni kommúnistísku einræð-
isstjórn. í Siglfirðingi, blaði Sjálfstæð-
ismanna á Siglufirði, birtist 2. þ. m.
svargrein frá Jóni Jóhannessyni til
Þórodds Guðmundssonar. Segir þar
á þessa leið:
„Nei, Þóroddur Guðmundsson.
Siglfirðingur ber ekki illan hug til
Kaupfélags Siglfirðinga. Allir góð-
ir Siglfirðingar vilja styðja að þró-
un þess og þroska á heilbrigðum
grundvelli. Það viljið þið komipún-
istar ekki. Þið viljið gera það að
pólitískum skeinisklút ykkar, nota
það til framdráttar pólitískum mál-
um ykkar, nota það sem atvinnu-
fyrirtæki handa flokksmönnum
ykkar, án tillits til hæfni og þæfi-
leika. Þið viljið nota það til fram-
dráttar f jölskyldusjónarmiðum
ykkar og 1 eigin hagsmunaskyni.
Þetta viljum við ekki og það er
þess vegna, að þessum málum hefur
verið hreyft hér í blaðinu. Það er
þess vegna, sem Siglfirðingur nú
skorar á alla kaupfélagsmenn með
frjálsri hugsun að taka höndum
saman og reka ykkur kommúnist-
ana frá völdum í Kaupfélagi Sigl-
firðinga áður en þið gerið þar
meira illt af ykkur. Stjórn ykkar
á félaginu þetta síðasta ár, hefir
verið með þeim endemum, að full
ástæða er til að svifta ykkur því
umboðí, sem ykkur var nú ekki
einu sinni falið af meirihluta fé-
lagsmanna, en sem þið hrifsuðuð
til ykkar með offorsi og rangind-
um. — Fyrirkomulagið á stjórn
kaupfélagslns veröur að komast
í það horf, að því sé stjórnað í
anda fullkomins lýðræðis. Enginn
pólitískur flokkur á nokkru sinni
að fá þar eða geta fengið riazist-
iskt einræðisvald."
Hefðu Sjálfstæðismenn hér í Rvík
sýnt svipaðan skilning á starfsháttum
kommúnista, myndu þeir aldrei hafa
komizt til valda í KRON. Þvert á móti
veittu Sjálfstæöisforkólfarnir komm-
únistmn fyllstu aðstoð í KRON-kosn-
ingunum og er tvímælalaust, að hún
réði úrslitunum. SJálfstæðismennmunu
eiga eftir að sjá að það var sízt hyggi-
legra en þegar þeir hjálpuðu kommún-
istum á sínum tíma til að fá meiri-
hluta í Dagsbrún og Alþýðusamband-
inu.
* * *
Þjóðviljinn hefir ekki enn blrt á-
lyktunina, sem listamannaþingið gerði
um víg Guðmundar Kambans. í tilefni
af því segir Alþýðublaðið í iorustu-
grein 7. þ. m.:
„En sú ráðstöfun Þjóðviljans
að stinga ályktun listamannaþings-
ins varðandi víg Guðm. Kambans
undir stól, er góð spegilmynd af
sálarlífi íslenzkra kommúnista.-'Þeir
gera sér að sjálfsögðu grein fyrir
því, að öll þjóðin fordæmir skrif
Þjóðviljans varðandi þetta mál og
telur þau blett á sóma sínum. En
kommúnistum kemur ekki til hugar
að játa, að um hafi verið að ræða
glópsku og frumhlaup af þeirra
hálfu. Þess í .stað grípa þeir til þess
ráðs, að þegja yfir ályktun lista-
mannaþingsins. Lesendur Þjóð-
viljans mega ekki um það vita, að
íslenzkir listamenn hafi látið í ljós
harm sinn yfir vigl Kambans og
vottað list hans og minningu virð-
ingu. Þeir eiga að lifa í þeirri trú,
að lístamennirnir hafi á þingi sínu
þagað um vígið — og þannig óbein-
línis dæmt hið fallna skáld sekt að
hætti Þjóðviljans. Slík er sannleiks-
ást íslenzkra kommúnista. Það væri
synd að segja, að þeir kynnu að
skammast sín.
Þjóðviljanum hefði verið sæmst
að játa fyrir löngu glópsku sína og
frumhlaup varðandi vlg Guðmund-
ar Kamban. En í stað þess að gera
það forherðist hann og stingur á-
lyktun listamannaþingsins um mál
þetta undir stól. Það sannar bezt,
hvaða mann skriffinnar Þjóðvilj-
með 2.3 milj. íbúa. Landamæri
þeirra voru yfirleitt þannig
mörkuð, að litlir þjóðernislegir
minnihlutar voru innan landa-
mæranna.
Næstu tuttugu árin voru
blómatíð þessara þjóða. At-
vinnuvegir þeirra tóku stakka-
skiptum, því að nú voru þeir
ekki lengur mergsognir af er-
lendri yfirstétt. Skólar voru
reistir í stórum stíl og menning
alþýðunnar tók stakkaskiptum.
Þegar Evrópustyrjöldin hófst,
var þessari blómatíð lokið. Rúss-
ar komu fyrst til þeirra með
vinmælum og buðust til að veita
þeim „vernd“ sína. Það var strax
ljóst, að vinmælum þessi fylgdi
alvara, sem var grá fyrir járn-
um. Sá kostur var því tekinn
að fallast á „verndina“ og reyna
að hafa vinsamlega sambúð við
Rússa. Rússum voru því veittar
hernaðarlegar bækistöðvar í
löndum þessum. En fljótt kom í
ljós að þeir höfðu ætlað sér
meira og einn góöan veðurdag
var tilkynnt í Moskvu, að stjórn-
ir þessara landa hefðu ekki
haldið umrædda samninga og
Rússar yrðu því að neyðast til
að víkja þeim frá og láta fara
fram kosningar, svo að „þjóðar-
viljinn“ gæti notið sín. „Kosn-
ingar“ þessar fóru síðan fram,
kommúnistar, sem áður höfðu
verið fylgisvana, fengu megin-
þorra atkvæðanna, og mynduðu
stjórn. Fyrsta verk þeirra var að
biðja um „innlimun“ í Sovétrík-
in, er var fúslega veitt. Síðan
hófst hin stórkostlegasta „hrein-
gerning“. Allir sem' þóttu líklegir
til andstöðu við kommúnista og
Rússa, voru fangelsaðir og flutt-
ir til fjarlægra héraða Rússa-
veldis. Slíkir brottflutningar
námu mörgum tugum þúsunda.
Rúmu ári eftir þessa atburði
hófst innrás Þjóðverja í Rúss-
land. Baltisku löndin komust
bráðlega undir yfirráð Þjóð-
verja. Nazistar beittu kommún-
ista og aðra þá, sem voru
Þjóðverjum andvígir, svipaðri
kúgun og Rússar höfðu áður
beitt andstæðinga sína í þessum
löndum. Vegna styrjaldarinnar,
sem var háð í þessum löndum
fyrst 1941 og síðan 1944, hafa
(Framhald á 7. slðul
ans hafa að geyma.“
Vissulega ætti þessi framkoma Þjóð-
viljans að vera þjóðlnni ein sönnun
enn fyrir óþjóðhollustu kommúnista
og skriðdýrshætti þeirra fyrir erlendu
váldi.
* * *
í íslendingi 25. f. m. segir svo um
þann áróður kommúnista, að stimpla
andstæðinga sína fasista:
„Kommúnistablöðin íslenzku hafa
nú á nýjan leik tekið til að kyrja
söng, sem algengur var í dálkum
þeirra fyrir stríð. Hann er með
þeim hætti, að vart getur talizt
siðuðum mönnum samboðið. Allir,
þeir, sem voga sér á einn eða ann-
an hátt, að andmæla því, sem
kommúnistar i svipinn telja hið
eina rétta, eru undantekningarlaust
kallaðir hinum verstu nöfnum. ís-
lenzkum stjórnmálamönnum, sem
ekkert hafa til saka unnið annað
en það, að viija bægja hinni rauðu
hættu frá íslendingum, er hiklaust
jafnað til þeirra hrottalegustu stór-
glæpamanna, sem heimurinn hefir
nokkurn tima þekkt. Nazista- og
fasistanöfn hljóta menn, sem vitað
er að aldrél hafa aðhyllzt nokkurn
snefil þeirra kenninga, sem stefnur
þessar boðuðu, menn sem komm-
únistar vita sjálfir fullvel, að eru
miklu trúrri málefnum íslendlnga,
heldur en kommúnistar sjálfir eru
nú dg hafa nokkurn tíma verið.
Hvað á þessi gauragangur komm-
únista að þýða? Eru þeir þegar
farnir að búa sig undir að blekkja
„háttvirta kjósendur" með því að
útbásúna ímyndaðar fasistiskar til-
hneigingar andstæðinga sinna, og
reyna með því að koma í veg fyrir,
að eWæðishneigð þeirra sjálfra
verði of áberandi? Eru þeir að
reyna að notfæra sér óttann við
nazismann til þess að skapa annað,
en áþekkt skelfingarástand, einræði
komnfúnismans ? “
Ætli að seinasta tílgáta íslendings
sé ekki nokkuð nálægt því, sem rétt
er?