Tíminn - 29.06.1945, Qupperneq 7
48. blað
TtMlTVN, föstadaginm 39. juní 1945
7
Aðaliundur Búnaðarsam-
bands Dala- og Snæíellsness
Ályktanlr um mörg lielztu stórmál land-
búnaðarlns
TILKYMMNG
Viðskiptaráðlð hefir ákveðið ef tirfarandi hámarksverð á grœn-
meti á eftirlitssvæði Reykjavíknr:
Aðalfundur Búnaðarsambands
Dala- og Snæfellsnesssýslu
var haldinn í Stykkishólmi
í fyrra mánuði. Mættu þar 17
fulltrúar, auk stjórnar sam-
bandsins og Steingríms Stein-
þórssonar búnaðarmálastjóra.
Mörg mál voru rædd á fund-
inum og margar tillögur sam-
þykktar. Nokkrar þeirra fara
hér á eftir:
Verðlágsmálin:
„Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness, telur að
Búnaðarþing hafi verið á réttri
leið í afurðasölumálunum á s. 1.
hausti, en mótmælir harðlega
þeirri aðferð Alþingis að hækka
laun embættismanna, eftir að
samþykkt hafði verið að fella
niðurjhluta af verðgreiðslum til
bænda, og lýsir vanþóknun sinni
á hinum sífelldu kauphækkun-
arkröfum verkalýðsins og starfs-
manna ríkisins, eftir að bændur
höfðu sýnt mikinn skilning og
þegnskap í meðferð afurðasölu-
málanna“.
Jarðræktarlagafrv.
„Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness skorar á
næsta Alþingi .að samþykkja
frumvarp það, sem lá fyrir síð-
asta Alþingi um breytingu á
jarðræktarlögunum um ‘hækkun
jarðræktarstyrks, eins og það
upphaflega var lagt fyrir þing-
ið“.
Áburðarverksmiðjumálið:
„Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness, telur að
stórfelldar ræktunarfram-
kvæmdir takmarkist um of,
meðal annars vegna skorts á
tilbúnum áburði, og telur að
bezt væri bætt úr áburðarþörf
landbúnaðarins með byggingu
áburðarverksmiðju í landinu.
Skorar því fundurinn á ríkis-
stjórn og Alþingi að samþykkja
á næsta þingi byggingu verk-
smiðjunnar, og hefja að því
loknu þegar í stað framkvæmd-
ir“.
Raforkumálið:
' „Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness, telur
landsrafveitur stórvægilegt spor
til að bæta og jafna lífskjör
þjóðarinnar og leggur brýna á-
herzlu á, að frumvarp milli-
þinganefndar í raforkumálum
Prestastefnan.
(Framhald af 4. síðuj
manns Sveinssonar, er lá fyrir
síðasta Alþingi, þó með því skil-
yrði, að tryggt yrði, að eigna- og
umráðaréttur safnaða yfir kirkj-
um sínum væri ekki skertur.
2. Prestastefnan taldi æskilegt
að sendir yrðu utan 3 prestar til
að kynna sér kirkjulegt starf
erlendis.
3. Skorað var á ríkisstjórnina
að veita nú þegar hið nýstofn-
aða dósentsembætti í guðfræði
við Háskólann.
4. Skorað var á ríkisstjórnina
að koma upp og reka vinnuskóla
fyrir vangæf börn.
5. Samþykkt var áskorun um
að reisa skyldi nýja kirkju í
Skálholti, helzt í sama stíl og
hin gamla dómkirkja Brynjólfs
biskupsSveinssonar og mælt með
því að mentaskóli fyrir sveitirn-
ar yrði settur á staðnum. Enn
fremur önnur ályktun um það
að kirkjuráð og kirkjumála-
nefnd, er skipuð var á síðustu
prestastefnu, skuli gera áætlun
um framkvæmdir þær í Skál
holti, er miða að því að varð-
veita sögulegar og kirkjulegar
minningar staðarins.
Skýrsla var gefin á presta-
stefnunni um Barnaheimilissjóð
Þjóðkirkju íslands, og nemur
nú sjóðurinn um 24 þús. kr. Er
honum aðallega aflað tekna með
merkjasölu á fermingardögum
og námu tekjur hans á síðasta
ári um 8600 kr.
Fundum prestastefnunnar var
lokið um kl. 7 síðdegis þ. 22. þ. m.
með guðræknisstund í kapellu
Háskólans. Var þá í fyrsta sinn
sunginn sálmur úr hinni nýju
sálmabók þjóðkirkjunnar, sem
verði í aðalatriðum samþykkt á
næsta Alþingi“.
Búnaðarmálasjóður:
„Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness, telur
óeðlilega og beinlínis rangláta
þá ákvörðun Alþingis, að úthlut-
un fjár úr búnaðarmálasjóðnum
sé bundin samþykki landbúnað-
armálaráðherra. Fé þetta er
beint framlag bænda og það er
óumdeilanlega þeirra réttur að
ráðstafa sínu eigin fé án ihlut-
unar annarra. Skorar fundurinn
á Alþingi- að lagfæra þetta strax
á næsta þingi“.
Tillagan var samþ. í einu hlj.
Smjörverðið:
„Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness lítur svo
á, að hið skráða smjörverð sé
og hafi verið langt of lágt í sam-
bandi við framleiðslukostnað
þeirrar vöru og gildandi mjólk-
urverð. Skorar því fundurinn á
Búnaðarfélag íslands að hlut-
ast til um, að smjörverð verði
nú þegar hækkað til samræmis
við mjólkurverð og að mjólkur-
sölusvæðið verði rýmkað þannig,
að mjólkurframleiðendum á
sambandssvæði Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness verði leyft
að selja mjólk á I. verðlags-
svæði“.
Fóðurmjöl:
„Aðalfundur Búnaðarsamb.
Dala- og Snæfellsness skorar á
ríkisstjórnina að hlutast til um
að nægar birgðir af fóðurmjöli
innlendu og erlendu, t. d. síld-
armjöli, fiskimjöli og maís,
verði til á næsta hausti. Inn-
lenda fóðurmjölið verði flokkað
mjög glögglega og bændum að-
eins selt I. fl. mjöl, þar sem svo
hefir virzt, að skepnur hafi
veikzt mjög alvarlega af
skemmdu síldarmjöli, svo að
valdið hefir dauða“.
Þá var rætt um ýms búnaðar-
mál á sambandssvæðinu, eins
og skipulagningu þess í ræktun-
arsvæði til samræmis við lögin
um ræktunarsamþykktir, sauð-
fjárræktarsýningar, hrossa-
sýningar o. fl. Eining var rætt
um skipulagningu sambandsins,
þannig, að hver sýsla myndi
sérstakt samband. Mun verða
haldinn framhalds aðalfundur
síðar á árinu til að ræða þessi
mál.
I útbýtt hafði verið meðal prest-
j anna. Mun hún kom í bókabúðir
innan skamms.
Um kvöldið sátu prestar heim-
boð hjá biskupi við hinar alúð-
legustu viðtökur. Ávarpaði þar
hinn elzti þjónandi prestur
kirkjunnar, sr. Friðrik Hall-
grímsson dómprófastur, biskup
og frú hans nokkrum orðum, og
kvað það hafa verið heillaríkt
spor, er hann var skipaður for-
ystumaður íslenzku kirkjunnar.
Undir hans stjórn hefði færst
nýtt líf í starf kirkjunnar, eins
og sjá má vott um á mörgum
sviðum, og meðal annars á því,
að aldrei hafa prestastefnur ís-
lands verið eins fjölsóttar og á
síðustu árum. Er biskup óþreyt-
andi að starfi sínu fyrir kirkju
og kristni þessa lands, og er þess
að vænta, að hin nýlokna presta-
stefna marki heillaríkt og stórt
spor 1 starfi kirkjunnar í fram-
tíðinni.
*
Fundur Hins ísl. Biblíufélags
var haldinn í sambandi við
prestastefnuna. Var þar upplýst,
að nú mundi nokkuð rætast úr
því að fá biblíur til landsins, en
mjög hefir það gengið erfiðlega
á styrjaldarárunum. Hafa einn-
ig nokkuð verið athugaðir mögu-
leikar á því, að fá biblíuna ljós-
prentaða, en um framkvæmdir
á því hefir ekki enn getað verið
að ræða.
Samþykkt var að bjóða lands-
mönnum að gerast styrktarfé-
lagar Biblíufélagsins. Geta þeir,
er það vilja komið framlögum
sínum til sr. Bjarna Jónssonar,
vígslubiskups í Reykjavík, sem
er féhirðir félagsins.
Jón Adólfsson
kaupmaður á Stokkseyri
Þau leiðinlegu mistök hafa
orðið, að röng mynd var prent-
uð með minningargreininni um
Jón Adólfsson, er birtist á 6. síðu
í þessu blaði.
Hér að ofan birtist því hin
rétta mynd af honum.
Aðstandendur eru beðnir vel-
virðingar á þessum mistökum.
IJiit þctta leyti . . .
(Framhald af 5. síðuj
eyinga var haldin á Oddeyri 2.
júlí. Nefnd hafði verið skipuð til
að undirbúa hátíðarhaldið og
prýða samkomustaðinn. Lét hún
reisa 10 tjöld á sléttum grasvelli,
9 í röð hvert frá öðru en eitt til
hliðar, og þó aftast hinum.
Framundan því var autt svið,
var það umgirt af tjöldum á þrjá
vegu, en á ein veg með grindum.
Á grindum þessum var hátt hlið
og yfir það voru með stóru letri
rituð orðin ,land og þjóð“, en
þar upp af var há flaggstöng.
Stöng var og reist upp af hverju
tjaldi með marglitum veifum.
Sums staðar voru skógarviðar-
hríslur settar niður í smárunna,
en sums staðar hengu blóm-
hringar og var öllu mjög hag-
anlega fyrir komið. Nokkurn
spöl frá tjöldunum var reistur
ræðustóll, sveipaður hvítu líni
og skreyttur laufhríslum og
blómvöndum, en há stöng var
upp af með hinum danska fána.
Þá var og kappreiðabraut af-
mörkuð með smástaurum og
strengjum í milli. Hún var í
hálfhring og var nær 280 faðma
á lengd. Ennfremur var og gjör
danspallur, 140 álna stór að
ferhyrnings máli, og girður lág-
um grindum. Þegar að morgni
hátíðadagsins var veifa dregin
upp á hverri stöng á Akureyri.
Hið danska herskip, „Fylla“ lá
þar á höfninni. Var það nú búið
sem skrautlegast og prýtt ná-
lega 50 veifum. Tók nú fjöldi
fólks að streyma að úr öllum
áttum, ýmist gangandi, ríðandi
eða siglandi. Gengu allflestir
þegar til tjaldanna og létu þar
fyrirberast um hríð, því að
veður var hvasst og kalt. Þá er
svo margt manna var saman
komið, sem von gat verið á, var
söngur hafinn. En að honum
loknum var skipað til hátíða-
göngu. Hvert sveitarfélag gekk í
flokki sér og hafði sitt merki
og sína merkistöng, en hver um-
sjónarmaður bar sína einkunn.
Á undan gengu lúðraþeytarar af
herskipinu og þeyttu lúðra sína,
en þá hver flokkur eftir annan
og merkismenn í broddi fylking-
ar. En svo var fylkingu skipað,
að 6 menn gengu samhliða í
hverri röð. Flokkarnir námu
staðar við ræðustólinn, merkis-
berarnir næstir með fána sína,
en þá hver af öðrum. Þá var aft-
ur hafinn söngur. Byrjuðu hljóð-
færaleikararnir á sálmi eftir
Björn prófast Halldórsson í
Laufási og söng söfnuðurinn
með. Þá voru nokkrar ræður
haldnar. Fyrst mælti Björn pró-
fastur Halldórsson, þá Arnljót-
ur prestur Ólafsson frá Bægisá,
þá Einar hreppstjóri Ásmunds-
son frá Nesi„ þá Kristján amt-
maður Friðriksson frá Friðriks-
gáfu og síðast Guttormur prest-
ur Vigfússon frá Saurbæ. Milli
þess að ræður þessar voru
haldnar, var sungið og leikið á
hljóðfæri og stundum skotið af
fallbyssum, og svo var enn gjört
um hríð, er ræðunum var lokið.
Að því búnu var aftur gengið til
tjaldanna og sezt að veizlu.
Stóð hún nokkra stund með góðu
gengi og margs konar skemmt-
un, og voru þá drukknar marg-
ar skálar og mælt fyrir. Að lok-
Tómatar I. flokkur ......
do. II. — ....
Agúrkur I. — ....
do. H. — ....
Toppkál I. — ....
do. II. — ....
Gulrætur Extra ..........
do. I. flokkur .......
do. II. — ....
Salat (minnst 18 stk. í ks.)
inni veizlunni hófust kappreið-
ar og síðan glímur. Þótti hvort-
tveggja hin bezta skemmtun.
Verðlaunum voru þeir sæmdir,
er mest þóttu bera af öðrum í
íþróttum þessum, og hlaut Jón
Jónsson frá Munkaþverá hin
fyrstu kappreiðaverðlaunin en
Páll Jóhannsson frá Fornhaga
önnur. Glímuverðlaun hlaut Jón
Ólafsson frá Seljahlíð. Þá er
þessum skemmtunum var lokið,
var tekið að dansa og skemmtu
menn sér það sem eftir var
kvöldsins og svo alla nísttina
með dansi og hljóðfæraslætti.
Þá var hátíðinni lokið og var
hún enduð með því, að skotið
var 21 fallbyssuskoti. Er svo
sagt, að hátíðahald þetta hafi
verið hið veglegasta allra, næst
aðalhátíðinni á Þingvelli, og
hafði nefnd sú, er stýrði því, og
einkum Steincke, oddviti henn-
ar og verzlunarstjóri, af því
sæmd mikla. Fjölmenni mikið
hafði tekið þátt í hátíðinni, og
er gizkað á, að þar hafi verið
saman komin full 2000 manna.
Þjóðhátíð Múlnasýslnabúa
ortveggja var haldin við Atla-
vík í Hallormsstaðaskógi við
Lagarfljót 2. júlí. Var þar fagur-
lega umbúið I skóginum. Tjöld
nokkur voru reist á sléttri grund
niður við víkina, mest þeirra var
fundartjald Austfirðinga, er
tekur 200 manna og við hlið
þess veitingabyrgi. Aðaltjaldið
var skreytt innan og blæjur
dregnar milli súlna, með ýms-
um þýðingarmiklum merkjum.
Víða voru stengur reistar á
grindinni með margskonar
merkisblæjum. Hátíðin byrjaði á
guðsþjónustugjörð, þá flutti Sig-
urður prófastur Gunnarsson frá
Hallormsstað ræðu, og að því
búnu var aftur sunginn sálmur.
Þá gengu menn til tjalda og
fengu sér hressingu, en eftir það
voru haldnar ýmiskonar ræður
og ýmiss þjóðleg kvæði sungin,
sum forn, en sum ný. Hin nýju
hafði kveðið skáldið Páll Ólafs-
son frá Hallfreöarstöðum. í
þjóðhátíð þessari tóku þátt
nokkur hundruð manna, og er
hún talin meðal hinna vegleg-
ustu og stórfengustu, enda var
hún fyrir tvær sýslur, en þó dró
óveður það, er var um daginn,
mjög úr skemmtun manna“.
Auk þeirra þjóðhátíðarhalda,
er nú hefir verið getið, voru
einnig í júlímánuði haldnar
ýmsar þjóðhátíðasamkomur fyr-
ir einstakar sveitir, einkum á
norðurlandi og Austurlandi. Má
þar til nefna þjóðhátíð Reyk-
dæla á Brúum við Laxá í Aðal-
reykjadal, þjóðhátíð Mývetn-
inga að Grænavatni, báðar 2.
júli. Þjóðhátíð Seyðfirðinga 4.
júlí, þjóðhátíð Mjófirðinga að
Brekku 5. júlí og þjóðhátíð
Norðfirðinga á Ormsstaðasandi
11. júlí. Fóru samkomur þessar
vel fram og sumar þeirra voru
allfjölmennar og hátíðlegar, en
eigi þykir þörf að greina frá
hverri fyrir sig sérstaklega, Víða
voru og haldnar þjóðhátíðasam-
komur um þessar mundir, þó
þeirra sjáist hvergi getið.
Síðla sumars, eða í ágúst, eft-
ir hátíðina á Þingvöllum, voru
svo aðalhátíðir hinna ýmsu hér-
aða á Suðurlandi haldnar.
Vinfir Tímans
Útvegið sem flestir ykkar einn
áskrifanda að Tímanum og lát-
ið afgreiðsluna vita Um það sem
fyrst.
í heildsölu:
Kr. 10.00 pr. kg.
— 8.00------------
— 2.50 — stk.
_ 1.75---------
— 3.25---------
— 2.00---------
— 3.00 — búnt
Erlent yfirlit.
(Framhald af 2. síðuj
augljóslega fullkominni heims-
valdastefnu um þessar mundir,
er ekki vonlaust, að það geti
breyzt og Bandamenn telja það
líklegra til árangurs í þeim efn-
um aö hafa þá með í bandalag-
inu en utan þess.
Vonir manna um það, að nýja
Þjóðabandalagið rofni ekki fyrst
um sinn, byggist ekki sízt á því,
að Rússar eru nú illa undir frek-
ari styrjöld búnir. Þeir þarfnast
hjálpar Bandamanna, einkum
Bandarikjamanna, til að geta
rétt sig við eftir styrjaldareyði-
legginguna. Þeir gera nú mjög
miklar kröfur til Bandaríkja-
manna um lán og vélakaup, en
þeim hefir enn ekki verið svar-
að, nema að litlu leyti. Margir
Ameríkumenn munu óttast, að
Rússar noti lánin líkt og Þjóð-
verjar eftir seinasta stríð. —
Kunnugir telja, að viðreisnin i
Rússlandi taki altaf 10—20 ár.
Styrjaldarhættan getur orðið
mikil, þegar Rússar hafa rétt við
aftur, nema mikil stefnubreyt-
ing verði hjá þeim á þeim tíma.
Þá fyrst mun reyna fyrir al-
vöru á Þjóðabandalagið nýja.
Þótt menn vilji vona það bezta,
virðist trúin samt veik, eins og
sjá má á því, að nýju Stjórnirn-
ar í Noregi og Danmörku telja
það einn höfuðþátt endurreisn-
arstarfsins að efla landvam-
irnar.
------ ■!
Þurrkaður og pressaður
SÁLTFISKUR
ódýr og góður, í stærri og
minni kaupum.
Hafliði Baldvinsson
Sími 1456. — Hverfisg. 123.
í smásölu:
Kr. 13.00 pr. kg.
— 10.50---------
— 3.25 — stk.
— 2.50---------
— 4.25---------
— 3.00---------
— 4.25 — búnt
— 3.25---------
— 2.00----------
— 1.00 — stk.
Happdrættfi
Melstaðarkirkju
Dráttur í happdrætti Mel-
staðarkirkju, er frestað til 15.
nóvember 1945.
Útsölumenn noti tækifærið
til frekari sölu.
F. h. sóknarnefndar
Melstaðarsóknar
Björn G. Bergmann.
Nýkomið:
Borðdúkar
Sængurver
Kadettatau
Tvisttau
og Sirts
H. TOFT
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
Kvenblússttr
hvítar og mislitar.
H. Toft
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
Fylgízt með
Allir, sem íylgjast vilja með
almennum málum, verða að lesa
Tímann.
2.25 -
1.25 -
13.00 — ks.
Ákvæði þessi ganga í gildi frá og með fimmtudeginum 28. |úní
1945. Reykjavík, 25. júnl.
Umsoknir
um bátakaup
Sjávarútvegsnefnd Reykjavíkurbæjar hafa borizt
tilboð um smíði á vélbátum í Svíþjóð eftir teikningu
og smíðalýsingu bæjarins og með sömu kjörum og
gilda um þá báta, er nú er verið að smíða þar eftir
þeirri teikningu.
Þeir, sem kynnu að vilja gerast kaupendur að þess-
um bátum, sendi bindandi umsóknir til Sjávarútvegs-
nefndar, Austurstræti 10, 4. hæð, fyrir 5. júlí næstk.
Sett er að skilyrði, að bátarnir verði skráðir hér í bæn-
um og gerðir út héðan.
Væntanlegir kaupendur þessara báta njóta sömu
lánskjara og þeir, er áður hafa gerzt kaupendur að
Svíþjóðarbátum fyrir milligöngu nefndarinnar, enda
uppfylli þeir sömu skilyrði.
Nánari upplýsingar um bátana gefur Björn Björns-
son, hagfræðingur bæjarins, Austurstræti 10, 4. hæð,
sími 4221.
S j ávarútve gsnef nd
Reykjavskurbæjar.