Tíminn - 03.07.1945, Side 7

49. blað
TÍMEVIV, brið|adaglim 3. jnlí 1945
Dellan um sérréttindi
Eimskipafélagsins
(Framhald af 4. síðu)
hæfilegt að afskrifa skip að
fullu á 20 árum.
>
Áróður og auðsöfnun.
Sumir formælendur sérrétt-
inda Eimskipafélagsins reyndu
að nota tilfinningar fólks í sam-
bandi við mannskaða þann, sem
varð, er Goðafoss og Dettifoss
fórust, til framdráttar fyrir auð-
söfnun félagsins. En eftir að á
það var bent, hversu viðbjóðs-
legt þetta væri, hafa nefndir
aðilar ekki lengur þorað að
halda sama áróðri áfram. En þá
er tekið til að mikla fyrir fólki
þa,nn skaða, sem Eimskipafélag-
ið hafi beðið við missi hinna
tveggja skipa. í þessu sambandi
veður síðast fram á ritvöllinn í
Sjómannablaðinu Víking Hall-
grímur Jónsson vélstjóri, sem
um langt skeið hefir haft í
kringum 6 þús. kr. kaup á mán-
uði i þjónustu Eimskipafélags-
ins. Furðar engan á því, þó að
Hallgrímur afbiðji það, sem
hann kallar „nart“ í atvinnu-
veit'anda sinn, og vel er það
skiljanlegt, að hann vilji láta
atvinnuveitanþann fá sem digr-
asta sjóði, til þess að ^eta sem
lengst haldið uppi öeðlilega há-
um kaupgreiðslum, eftir að
samkeppni kemUr til greina í
siglingunum.
Hér í blaðinu var sagt, að ó-
líklegt væri, að missir Goðafoss
og Dettifoss fæli i sér nokkurt
fjárhagslegt áfall fyrir Eim-
skipafélagið, þar eð félagið hefði
öpnur skip á hendinni í staðinn,
sem hagstæðara væri að reka.
Á það var bent, að hin töpuðu
skip hefðu verið gamaldags, og
mundi félagið hafa þurft að selja
þau hvort sem 'var. Komið væri
að ófriðarlokum og nálgaðist
væntanlega óðum sá tími, að
hægt væri að fá ný og hagstæð-
ari skip, en vafasamt væri að
markaðsve'rð á hinuni gömlu
skipum mundi þá verða hærra
en svaraði vátryggingarfénu.
Út af þessum ummælum er
reynt að blása upp nokkurt
moldviðri og skal því farið frek-
ar um þetta nokkrum orðum.
Að því er hin erlendu leigu-
skip snertir, þá mun hafa verið
svo um samið í samningunum
um hervernd íslands, að hinir
erlendu aðilar skuldbindu sig til
að sjá íslendingum fyrir nægum
skipakosti til nauðsynlegra
flutniijga til og frá landinu, ekki
sízt ef þjóðin af styrjaldará-,
stæðum, e. t. v. beinlínis vegna
hernámsins, missti þau skip, ér
hún sj£lf átti fyrir. Virðist engin
ástæða til að efast um uppfyll-
ingu þessa samningsatriðis.
Áður hefir verið sýnt fram á,
að hin töpuðu skip Eimskipa-
félagsins voru gamaldags og er
óþarft að rekja það frekar.
Ný skip í stað gamalla.
Varðandi líkurnar fyrir því,
hvort íslendingar gey á næst-
unni fengið keypt eða byggð
skip erlendis, skal lá,tið nægja
að vitna í tilkynningu Svíþjóðar-
sendinefndar, eftir heimkomú
hennar, þess efnis, að Svíar láti
líklega um að smíða fyrír okkur
15^-20 dieseltogára og 8 flutn-
ingaskip allt að 2700 tonna
hvert. ,
Þá er að athuga hversu langt
muni hrökkva vátryggingaverð
hinna töpuðu skipa, Goðafoss og
Dettifoss, til þess að greiða jafn-
mikið skipsrúm í nýjym skipum.
Því miður hefir verið haldið
leyndu, hversu hátt nefnd skip
voru vátryggð, en heyrst hefir,
að þau hafi verið vátryggð í er-
lendum gjaldeyri fyrir 4 milj. kr.
samtals.
Um núverandi byggingar-
kostnað skipa erlendis liggur
það fyrir samkvæmt upplýsing
um í áreiðanlegum brezkum
tímaritum, að burðarmagrts-
tonn í nýtízku vöruflutninga-
skipum (7000—8000 tonna að
stærð) með dieselmótor, muni í
Bretlandi kosta sem svarar milli
\ 600 og 700 ísl. kr., en í Svíþjóð
milli 1000 og 1100 ísl. kr. Þá
munu liggja fyrir þær nýjar
upplýsingar frá Svíþjóð í sam
bandi við tilboð um smíði fyrir
íslendinga, að burðarmagnstonn
í nýtízku vöruflutningaskipum,
í kringum 2500—2600 tonna,
með dieselmótor, muni kosta
þar sem svarar 1400—1500 ísl.
krónur.
Burðarmagnsgeta Dettifoss og
í§LEMDIMCIA§OGURMAR
1 v / . ■*% m "
gefnar út I heild
* «s *
» » j
\ Glæsilefiasti bóhmenntaviðburður hins ríýja lýðveldis
• * •
Allar íslendingasögurnar verða gefnar út í heild á næsta ári 18—20 sögnm og þáttum, sem
*•■ t *• ** ( . j
aldrei hafa áður birzt með fyrri beildarútgáfum og almenningur hefir þvi ekki haft aðgang að.
#
tslendingabók
Landnáma
Egils saga Skallagrímssonar
Harðar saga og Hólmverja
Hænsa-Þóris saga
Kormáks saga x
Vatnsdælst saga
Hrafnkcls saga Freysgoða
Gunnlaugs saga ormstungu
Njáls saga
Laxdæla saga
Eyrbyggja saga
Fljótsdæla saga
Ljósvctninga saga
Hávarðar saga tsfirðings
Rcykdæla saga
Þorskfirðinga saga
Finnboga saga ramma
Vígaglúms saga
Svarfdæla saga
Vallaljóts saga
S Ö GG RN AR ERV ÞESSAR:
•; »
Vopnfirðinga saga
Flóamanna saga
Bjarnar saga Hítdælakappa
Gísla sagá Súrssonar
Fóstbræðra saga
Vígastyrs saga og heiðarvíga
Grettis saga
Þórðar saga hreðu
Bandamanna saga
Hallfreðar saga
Þorsteins saga hvíta
Þorsteins saga Síðuhallssonar
Eiríks saga rauða
Þorfiims saga karlefnis
Kjalnesinga saga
Bárðar saga Snæfellsáss
Víglundar saga
íslendingaþættir (fjörutíu)
Ný viðbót, sem ekki hefir áður birzt með
íslendingasögum sem heild:
Droplaugarsonar saga
Kristnisaga
Krókarefs saga
Gunnars saga Keldgnúpsfífls
Þorsteins þáttur Siðuhallssonar
Einars þáttur Sokkasonar
Stjörnu-Odda draumur
Bergbúa þáttur
Kumúlbúa þáttur ‘
Brandkrossa þáttur
Þorsteins þáttur skelks
Geirmundar þáttur heljarskinns
Haukdæla þáttur
Ármanns saga
Völsa þáttur
Sagan af Hrana hring
Þáttur af Þórði hast og Bárði birtu
og ef til vill fleira.'
$
Guðni Jónsson matiister, einn hunnasti forhritaútgefandi tslands, er ráðinn ritstjóri.
Verð til áskrifenda
• '
verður aðeins kr. 300,00 — þrjú hundru^ krónur. — Undanfarin ár hefir verið miklum vandkvæðum bundið að ná í íslendinga-
sögurnar allar, og er það ekki vansalaust.
ÞJÓÐ VOR HEFUR Uýl ALDARAÐIR SÓTT ÞREK SITT OG MANNDÁÐ í ÍSLENDINGASÖGURNAR, og þeim eigum vér fyrst
og fremst að þakka sjálfstæði vort og að- til er/ íslénzkt mál. — Enginn Itelendingur, sem ann menningu þjóðar sinnar,
getur látið undir höfuð leggjast að eignast dýrasta bókmenntafjársjóð vorn. •
tsiendingar!
Hér er um óvenjulegt tækifæri að ræða. Ódýr en þó vönduð útgáfa ÍSLENDINGASAGNA.
arútgáfu í höndum kaupenda fyrir lok næsta árs! *
ÍSLENDINGASÖGURNAR í heild-
Útgáfan afhendir ritið í vandaðri kápu.
Þeir, sem óska að fá sögurnar í bandi, eru vinsamlega beðnir að geta þess um leið og þeir panta ritverkið.
tækið semja um band við góðar bókbandsstofur, eftir því, semkaupendur kunna að óska.
y * 9 \ \ í
Mun þá fyrir-
§ögantgáfan
Ég undirritaður gerist hér með áskrifandi að
hinni nýju útgáfu ÍSLENDINGASAGNA.
NAFN .............................
HEIMILI ..........................
PÓSTSTÖÐ .........................
HR. MAG. GUÐNI JÓNSSON. P. O. 523..
Goðafoss mun samtals hafa
numið í kringum 3500 tonnum
(D. W.) og mundi samkv. fram-
anrituðu jafn mikið burðar-
magn í nýjum sænskum vöru-
flutningaskipum með dieselmót-
or kosta 3500X1450 = krónur
5.075.000,00. Nú myndu allir
fremur kjósa 3500 tonna burð-
armagnsrúm í hinum nýtízku
dieselmótorskipum heldur en
skipum eins og Dettifossi og
Goðafossi, þó ný væru, enda
verður að gera ráð fyrir, að
dieselmótorskipin væru hrað-
skreiðari og þar með fær um
að flytja meiri varning á sama
tíma. Þau þyrftu heldur ekki að
eyða nærri eins miklu af burð-
argetu sinni fyrir eigin elds-
neytisforða, og myndu því jafn
mörg burðarmagnstonn í diesel-
mótorskipunum raunverulega
vera mun verðmeiri en í hinum
skipunum, sem borið er saman
við. Sé nú samt burðargeta
Dettifoss og Goðafoss reiknuð
eins og í nýjum dieselmótorskip-
um og fíjrið eftir 5% fyrningar-
reglunni, hefði Goðafoss fyrir 4
árum síðan átt að vera afskrif-
aður niður í núll, en Dettiföss
átt að standa í 634 þús. kr. Hafi
því Eimskipafélagið fengið út-
borgað vátryggingarfé fyrir skip
þessi að upphæð 4 milj. kr., virð-
ist það mjög gott verð, enda þótt
fyllilega sé viðurkennt, að hin
töpuðu skip hafi, vegna góðs við-
halds, verið meira virði en hin
lögmæta fyrningarregla bendir
til. Og enginn múndi skoða
huga sinn um það að skipta á
hinum töpuðu. gömlu skipum
Eimskipafélagsins og nýjum
dieselmótorskipum jafn stórum,
með einar milj. kr. milligjöf.
Áróður um það að fleygja
þurfi tugum milj. kr. í Eim-
skipafélagið, vegna tjóns í sam-
bandi við missi umræddra skipa,
virðist því ekki hafa við neitt
að styðjast, fremur en áróður-
inn um sömu nauðsyn vegna
mannskíjjðans, og er hart, að
svona málflutningur skuli hafa
áhrif á þá, sem fara með hina
æðstu fjármálastjórn í landinu.
X.-þZ.
Vinnið ötuUega fgrir
Timaun.
Fundur skólastjóra ...
(Framhald af 4. síðu)
verði færðir í sama launaflokk
og gagnfræðaskólakennarar."
• í nefndina voru kjörnir sam-
hljóða þeir^ Þórir Steinþórsson,
Hanníbal Valdimarsson og Sig-
fús Sigurhjartarson.
Samþykkt var að kjósa skóla-
ráð héraðs- og gagnfræðaskóla
með 7 atkvæðum gegn 1.
Saniþykkt að ráða námsstjóra
með öflum greiddum atkvæðum.
Ltanríkismál Svía.
(Framhald af 4. síðu)
kemur fram í þessum dönsku
gamanhendingum:
Der er en -Slags Optimister
som burde slaas langsomt í Hjel,
dem der sætter sig ned og tror
det altsammen gaar av sig selv.
Nei, það kemur ekki af sjálfu
sér, það er hinn bitri lærdómur,
sem nágrannar okkar hafa öðl-
azt á dögum þungrar reynslu
og við megurn lofa guð, ,ef við
getum tileinkað okkur hann á
sársaukaminni hátt.
Við seinustu umræður um
skólamál í borgarstjórn Stokk-
hólms, var fjallað um uppeldis-
vandamál, sem skýrt var eitt-
hvað á þessa leið: „Hvernig
eigum við að kenna æskufólkinu
að standa gegn þvi illa og ó-
réttláta?“ Hvort sem þetta er
hægt að kenna eða ekki, skyldi
það haft hugfast, ef það verður
reynt, að réttlætið sigrar ekki
’af eigin rammleik.
Ef 1 afvopnun fer fram, sem
brát mun fá sína formælend-
ur, þýðir það að kasta frá sér
að eigin vilja möguleikunum á
því -að geta staðið gegn hinu
illa.
Einingarstefna Norðurlanda
leið undir lok með vonbrigðum
og beiskju. Svíar ættu að geta
dregið af því þann lærdóm, að
í framtíðinin skyldu þeir tala
minna en aðhafast meira. Og
með tilliíi til þess ættu þeir að
gæta þess að vera undir athafn-
irnar búnir.
Þessi styrjöld hefip: veitt al-
varlega áminningu. Skyldu
menn láta sér hana að kenninfu
verða í framtíðinni?
Á víðavangi.
(Framhald af 2. síðu)
pottinn var búið um sjúkdóm-
inn. Og nú er menn tekið að
gruna, að læknirinn hafi ekki
^ðeins skilið öll meinin eftir á
sínum stað, heldur hafi hann
jafnvel gleymt svampinum inni
í holinu: Svigurmæli hans og
aðclróttanir í garð sveitamanna,
samvinnufélaganna og búnað-
arsamtakanna muni geymast
þar og valda\gjúklingnum auk-
inni bólgu, sviða og ógleði. Sjálf-
stæðismenn mun nú orðið óra
fyrir því, að hundaþúfa Kolku
muni sízt hafa íhaldinu betur í
maga en áhaldasafn þeirra
Mosaskeggs og Verðbólgu-Gísla,
né heldur stjórnarhattur for-
sætisráðherrans sjálfs“.
Riiddir
(Framhald af 2. síðu)
vandamálum og úrlausnarefnum
\ samtiðarinnar."
' Hér er vissulega hreyft athyglisverðu
máli. Stjórnmálaforingjarnir þurfa
vissulega að bæta framferði sitt í þess-
um efnum og sérstaklega þarf almenn-
ingur að verá betur á verði og skapa
traustara aðhald með réttlátri gagn-
rýni.