Tíminn - 17.07.1945, Blaðsíða 5

53. blaö
IITVIIIVTN. þriðjjudaglMM 17. júlí 1945
RITSTJÓRI: SIGRÍÐUR IN GIMARSDÓTTIR
S f§ r ó p s h öUur í syhurlcysinu.

Smákökur:
i/2 bolli smjörlíki.
1/4 bolli sykur.
2 egg.
1/2 bolli sýróp.
iy2 bolli sigtað hveiti.
2 tsk. lyftiduft.
1/2 tsk. salt.
Ys tsk. sódaduft.
V4 bolli mjólk.
Hrærið saman smjör og sykur,
bætið eggjunum út í, einu í senn.
Sýrópið látið út í, síðan hvéitið,
lyfti- og sódaduftið og saltið.
Hrærið vel. Hellið mjólkinni út
í smátt og smátt. Látið deigið á
vel smurða plötu með matskeið.
Bakað í 12—15 mín.
New-Orléans kaká:
4 egg.
y2 bolli sýróp.
1 tsk. sítrónudropar.
6 matsk. sykur.
1 bolli hveiti.
1/2 tsk. salt.
1 tsk. kanell.
1 tsk. múskat.
Þeytið eggjarauðurnar, hrærið
sýrópinu saman við smátt og
smátt. Þeytið hvíturnar og syk-
urinn saman víð smátt og smátt.
Hrærið saman við rauðurnar.
Blandið saman hveitinu og hin- !
um þurru efhunum. Hrærið því
síðan saman við hitt. Deigið bak-
að í tveim kringlóttum mótum
í 20—25 mín. Kælt. Krem eða í
sýrópi, bætið egginu út í. Bland-
ið saman hveitinu, kryddinu,
sóda- og lyftiduftinu. Hrærið því
saman við hitt og bætið vatn-
inu út í smátt og smátt. Bakað
í vel smurðu hringmóti í 45 mín.
Kælið aðeins til hálfs. Kakan
borin fram heit. Soðnir, þurrk-
aðir ávextir látnir í miðjan
hringinn.
B l ú s s a o y p i l s .
mauk látið á milli. Kakan
skreytt, ef vill.
Sýrópshringur:
i/2 bolli bráðið smjörlíki.
114 bolli sýróp.
1 egg (þeytt). ^
21/2 bolli hveiti.
11/2 tsk. sódaduft.
1 tsk. kanell.
1 tsk. engifer.
1/2 tsk. negull.
1 tsk. salt.
% bolli heitt vatn.
Hrærið saman smjörlíki og
Vilhelm M.oberg:
Hér er hentugur og fallegur
I sem gengið getur hæði sumar
og þið getið saumað sjálfar.
bezt að hafa úr dökku efni,
una ljósa.

búningur,
og vetur,
Pilsið er
en blúss-
E f þér h ufið ehh e r t barna -
herberyi.
Nú á dögum er húsrýmið svo
dýrmætt og af svo skornum
skammti, að flestum er ókleift
að láta börnin hafa sérstök her-
bergi í húsinu eða íbúðinni.
Þarf þá talsverða hugkvæmni
til þess að láta þau hafa nægt
rúm til leika. Nýlega sá ég í er-
lendu blaði teikningu af
„barnaleikvangi“ innan dyra,
sem var þannig gerður, að eitt
horn dagstofunnar var girt af
með rimlagrindum. Þar innan í
var lítið borð og stpll, hillur
undir leikföng og bækur og
skápur, er var útbúinn þannig,
að á honum var svört tafla,
sem barnið gat skemmt sér við
að krota á. Ætti ekki, að vera
erfitt' að búa út slíkt horn fyrir
smábörnin og myndi það spara
húsmóðurinn mörg sporin.
É r n ý tí zh u el dhú s i .
, Takið eftir rúðunni á bakaraofninum og bakkanum, sem felldur er inn í
borðplötuna undir hrærivélinni.
Nýr prófessor
Þann 4. þ. m. sæmdi forseti
íslands Trausta Ólafsson efna-
fræðing prófessorsnafnbót.
Trausti Ólafsson efnafræð-
ingur er fæddur í Breiðuvík á
Rauðasandi 22. júní 1891. Stúd-
entsprófi lauk hann 1915 og
prófi í efnaverkfræði 1921. Hann
hefir veitt forstöðu Efnarann-
sóknarstofu* ríkisins og haft á
hendi kennslu í læknadeild og
verkfræðideild háskólans.
Happdræiti U. M. F. R.
Eins og kunnugt er efndi Ung-
mennafélág Reykjavíkur til happ-
drættis og var vinningurinn jörðin
Ingólfshvoll í Ölfusi, en auk þess tveir
fimm þúsund króna vinningar, er féllu
á næsta númer fyrir ofan og neðan
vinningsnúmerið. Dregið var í happ
drættinu síðastl. þriðjudag og kom upp
aúmer 43150. .
Eiginkona
FRAMHALD
konu hans hefir vakið hann til skynsamlegrar íhugunar. Þess
vegna hleypir hann ekki af. Þess vegna er hann hugsi.
Hákon vill hann ekki sjá framar. Hann gerði ekki annað en
það, sem rétt var, þótt hann skyti hann eins og hund. Það var
ekki annað en makleg hefnd, þótt hann dræpi þann djöful. En
þá lægi dauður skrokkur þarna í skotinu. Það væri lik í húsinu,
sýslumaðurinn myndi koma — hér færu fram yfirheyrslur —
fólk þyrptist að — slefburður og launmál — orðrómurinn um at-
burðinn flygi um allar jarðir — hann bærist heim í Dynjanda —
skyldmenni hans yrðu fyfir aðkasti af þessum sökum. Reyndar
þykist hann geta skotið Hákon, án þess að stofna sér í hættu
meö því, en því fer þó fjarri, að hann sé viss um það. Ef til vill
sætti hann fjárútlátum. Og nafn hans kæmist á allra varir.
Hann og ætt hans biði álitshnekkir, og honum er annt um álit
sitt í þorpinu.
Nei, hann vill ekki gera neitt í -heift og æsingi, sem hann iðr-
ast síðar. Það, sem hér gerist, verður aö fara hljóðlega fram.
Páll er hygginn maður: Engan dauðan mann í hans húsum.
Seinna, þegar betur stendur á, getur hann rennt einni haglalúku
í Skrokkinn á hqnum. En Páll hefir beyg af hinu heita höfði
sínu. Hákon stendur þarna enn eins og myndastytta .... Og
hann sér ekki gegnum hann. Ef djöfullinn sá arna færði sig
bara .... Standi hann þarna, þá endar það með því, að hann
veltur dauður tít áf í skotinu. Hann gæti rennt úr hólknum í
lappirnar á honum, en þá lægi hann þarna samt sem áður, og
það yrði litlu skárra. Hvað á hann að gera við hann? Páll vill fá
ráðrúm til þess að hugsa sig um, og þess vegna vill hann koma
Hákoni burt. Hvað er hann að glápa á? Páll ætlar að gera upp
reikningana við hann seinna, ef hann gætir sín ekki og forðast
að verða á vegi hans.
Og hahn velur Hákoni öll þau ónefni, sem hann man. Hon-
um léttir við það. Óg hann ógnar honum og vqltir því fyrir sér,
hvort honum muni verða léttara sporið, ef hann léti blýið flakka
í bífurnar á honum.
Hann er þögull og rólegur. Hann veit, að hann getur varið líf
sitt fyrir honum. Og illyrðin, sem Páll velur honum, heyrir hann
varla. Það er einskis vert, hvaða nöfn hann gefur honum. Verst
er, að hann hefir sjálfur nefnt sig öllum þegsum nöfnum langa-
lengi. Það gildir einu, hvað hann er í augum Páls, það varðar
mestu, hvað hann er í vitund sjálfs sín. Og í vitund sjálfs sín er
hann huglaus, skríðandi konuþjófur, sem nú stendur hér, aumk-
unarverður og skömmustulegur, fallinn á eigin brag;ði. Það, sem
nú gerist, er þó ekki annað en honum er hollt. Hann varaði
Pál aldrei við: Nú tek ég hana!'’Þess vegna varð hann í fyllingu
timans að standa við þessar dyr, rúinn sæmd sinni. Öllu, sem
Páll segir, svarar hann á einn veg: Þetta er rétt, þetta er alveg
rétt. Og allt kemur þetta honum svo kunnuglega fyrir, því að
hann hefir sagt það allt við sjálfan sig, ekki einu sinni, heldur
liundrað sinnum.
— Húsbóndinn er heima! Þú þarft ekki að gæta hússins leng-
ur, bölvaöur flagarinn.
Hvers vegna stendur hann kyrr? Páll virðist ekki vilja beita of-
beldi í húsi sínu, hapn vill koma honum burt héðan. Og hér
hefir hann ekki heldur meira að gera. Hann kom líka hingað i
kvöld til þess að kveðja Margréti. Áðan heyrði hann hana kveina
af hræðslu um líf hans. En hvers vegna þreif hún um byssuhlaup
Páls? Hvers vegna þreif hún ekki heldur um byssuhlaup hans,
sem beint var að Páli? Hvað þarf hún að skeyta um líf hans?
Það er líf Páls, sem hún ætti að bera umhyggju fyrir — hjá
honum vill hún hvort eð er vera, svo að líf hans ætti að vera
henni dýrmætara.
Hákon stígur eitt skref fram og leitar svars í uppglenntum,
óttaslegnum augum Mai-grétar. Jú, þessi augu.vilja hann burt
héðan — það er sú vitneskja, sem hann sækir þangað. Hún hefir
ekki séð sig um hönd, hún fylgir honum ekki. Og þess vegna ætl-
ar hann að fara og skilja hana eina eftir hjá manninum, yfir-
gefa hana eins og hún var, þegar hann kom.
— Láttu aldrei framar sjá þig í þessu þorpi!
Hákon stígur enn nokkur skref með byssuna í hendinni.
Hversu breiðar eru ekki gólffjalirnar í þessu húsi, hversu langur
er þessi hræðilegi gangur fram að útidyrunum! Hann segir við
sjálfan sig: Þú ferð af fúsum vilja! En þarna stendur Páll og
hvæsir að honum ógnunum sínum: Hann er rekinn á dyr, enda
þót£ hann fari af frjálsum vilja.
— Ef þú íætur mig sjá þig framar, skýt ég þig eins og hund!
Og Páll virðist óttast, að Hákon komi aftur, svo að hann neyð-
ist til þess að gera alvöru úr hótun sinni.
Nú heyrist rödd Hákonar:
— Ekkert að óttast. Við sj,áumst ekki framar.
Þessi orð sefa Pál talsvert'. Hákon vill hann vita sem lengst
frá sér. En ef til vill eru þau ekki sögð við hann — ef til vill eru
þau ætluð eyrum annars. Augu Hákonar 'einblína á konu Páls,_
þegar hann segir: Ekkert að óttast. Við sjáumst ekki framar. Og
þú mátt snaúta, hugsar Páll. Því að þessi orð eru þó sjálfsagt sögð
vlð hann.
Hákon fer, og honum léttir, þegar hann er kominn út úr þess
ari stofu. Hann tók þó enda, þessi gangur smánarinnar til dyr
ana í húsi Páls. Og krefjist granni hans þeirra sárabóta, að hann
yfirgefi þorpjð fyrir fullt og allt, þá er honum ljúft að verða við
þeim tilmælum, því að þess hefir hann krafizt af sjálfum sér
fyrír löngu. v
V ■ *
«
I '
Þegar Hákon er kominn út í náttmyrkrið, finnur hann eins og
einhver ónot í bakinu — hversu auðvelt væri ekki fyrir Pál að
elta hann skjóta hann aftan frá. Já, hann getur elt hann
þangað til þeir eru komnir á landareign næsta býlis, og drepið
hann þar. Það myndi losa Pál við öll óþægindi, ef hann fyndist
liðið lík á eignarlóð annars manns. Og Hákon lítur við oftar en
einu sinni. En Páll eltir hann ekki. Enn skirrist hann við að
skjóta.
Hákon Ingjaldsson heldur heim í náttmyrkrinu. En skyndilega
nemur hann staðar, og það er eins og eldslogi læsi sjg' um sál
hans.
Hann fer og skilur konuna sína aleina eftir hjá Páli? Hvað
gerir hann nú við hana? Hann á hana — hann verður að snúa
ANNA ERSLEV:
Fangí konungsíns
e
(Saga frá dögum Loðvíks XI. Frakkakonungs).
Sigríður Ingimarsdóttir þýddi.
I-
t
JÁRNBÚR LOÐVÍKS KONUNGS, ! -
Fyrir mörgum árum bjó gullsmiöur í Parísarborg.
Hann hét meistari Húbertus.
Hann vaí slyngur smiður og smíöaði fagra bikara,
könnur og skartgripi. Hann var heiöarlegur og góöur
maöur. Viöskiptavimr hans og nábúar elskuöu hann og
virtu.
Árum saman lifði hann farsælu lífi meö konu sinni
og börnum. En þá varö meistari Húbertus fyrir miklu
áfalli. Konan hans dó, og hann mátti ekki til þess hugsa
aö taka sér aöra konu.
ÞaÖ varð honum allt annaö en auðvelt aö ganga þrem-
ur börnum bæði í fööur og móður staö, en þegar fram
liðu stundir, varö elzta dóttir hans, ísabella, stoö hans
og stytta í búskapnum.
Hún gekk litlu bræörum sínum í móður staö og föður
þeirra varð oft hugsað til konunnar isinnar sálugu, þeg-
ar hann sá ísabellu sýsla við drengsnáöana. Hann þakk-
aöi guði í hjarta sínu fyrir það, að ísabella bætti honum
þannig konumissinn
Þegar þessi saga hefst, var ísabella nýorðin 16 ára, en
bræður hennar, Leó og Adolf, voru 12 og 8 ára. Þeir
voru fallegir og röskir drengir, báðir tveir.
Auk barnanna var þar í húsinu tvítugur piltur, er
hét Georg Ramer- Hann var lærlingur hjá meistara
Húbertusi. \
Hann var munaðarlaus og hafði átt erfitt uppdráttar
1 bernsku, því að honum var komið í fóstur hjá harð-
brjósta fólki. En mótlætið hafði ekki unnið bug á
glaðlyndi hans. Alltaf var hann kátur og fjörugur, og
eítir að hann kom til gullsmiðsins söng hann og trallaði
allan liölangan daginn. Vinnan var honum leikur einn,
og ætíð var hann með spaugsyrði á vörunum.
Samt kom það fyrir, að hann roðnaði og stamaði lítið
eitt, þegar hann talaði við ísabellu hina fögru, en ungir
menn eiga oft erfitt með að hafa hemil á tilfinningum
sínum, þegar þeir horfast í augu, viö fallegar stúlkur.
ísabella roðnaði þá líka og gleymdi því, sem hún ætl-
aði að segja, og þá stóðu þau bæði þegjandi. En það
sakaði ekki hót. Þau töluðu þá saman með augunum!
Meistari Húbertus tók vel eftir því, að þau hjóna-
leysin gáfu hvert öðru hýrt auga, eins og sagt er, en
nann lét það með öllu afskiptalaust. Hann ætlaði sér
að láta Georg taka við starfi sínu, ef þau ísabella yrðu
hjón.
„Fátækur er Georg“, sagði hann við sjálfan sig, „en
hann á það, sem er meira virði: vinnugefnar hendur
og gott hjarta. Hún ísabella mín verður hamingju-
söm við hlið hans.“
Þannig var nú málum háttað, þegar þessi saga hefst.
Kvöld eitt glumdu hlátrar og spaugsyrði í húsi meist-
ara Húbertusar- Georg stóð þar á miðju stofugólfinu og
á einum fingri hans sat dáfallegur, grænn páfagaukur,
Stór bók um líf og slarf og samtíð listamannsins mikla
Leonardo da Vinci
eftjr rússneska stórskáldið Draitri Mereskowski, í þýðingu
Björgúlfs læknis Ólafssonar'
er komin í bókaverzlanir
Lcouardo da I'mci var furðulcgur m'aður Hvar scm hann cr ncfndur i bóhurh. er
eins og menTi skorti orð til þess að týsa atgerfi Irnns og yfirburðum. I „Encyciopirdin
Bntanmca" (1911) er sagt, tið sagan nefni engan mann, scnt, sé lians jafningi ó sviði
vismda og lista og óhugsandi si, oð nokkur maður hefði enzl lit að afkosla hundtaðasto
parti nf öllu þvi, se,m hann fékkst viö
Leonardo da Vinct var óviðjafnanlegur mdlori. En liann var tikn uppfinningnmaður
d við Edison, eðlisfrœðingur, sttrrðfrrcðingur, stjörnufraðingur og hervilafriröirigur
Hann fékkst við rannsóknir i Ijósfrtrðt, liffrrrafrœði og stjómfraði, andtitsfall manna og
feltingar i klreðum athugnði hann vandtega.
Söngmaður var Leonardo,góður og lék sjdlfur d hljóðfrrn Enn fremúr ritaði hann
kynslrin ötl af dagbókum, en -
list hans hefir gefið honum orðstír, sem aldrei deyr.
Þesst bók um Leonardo da Vinci er saga um manntnn, tr Ijölh/efastur og ajkasta■
méstur er tnlinn allrn mnnno, er sögur fnra nf. og einn af mestu listnmðnnum veraldor.
í bókinni eru um 30 myndir af listaverkum.
H.F. LEIFTUR, Reykjavík.
•1