Tíminn - 20.07.1945, Blaðsíða 4

4
TÍMINN, föstndagiim 20. jiilí 1945
A
54. blað
Á auðmönnum Reykjavíkur
að leyíast að kaupa upp
hlunnindajarðir sveitanna ?
Eitt af merkustu lögum, sem
Alþing samdi og vakti mikla at-
hygli, voru lögin um innlausn
á veiði undir jarðir, sem seld
hefði verið undan jörðunum.
Með þessum lögum var heimilt,
með leyfi veiðimálanefndar og
landbúnaðarráðherra, að láta
meta veiðina. Að vísu var ýmis-
legt, sem gerði þessi lög þung-,
lamaleg, en urðu samt til þess
að margir náðu undir jarðir sín-
ar víði, sem búið var að selja
undan.
Alþingi sýndi með þessum lög-
um, að fyrst og fremst ætti veiði
að fylgja þeim jörðum, sem
veiðin lá undir. Það var ekki að-
ggins það, að heimild um eignar-
nám á þeirri veiði fengist, held-
ur hitt, að Alþingi bannaði alveg
að skilja veiði frá jörðunum.
Það hafði borið mikið á því, að
efnamenn úr kaupstöðum tækju
veiði undaji jörðum bænda.
Þótt þingið sýndi skilning
góðu máli með þessum lögum, þá
kom það brátt á daginn, að þeir,
sem vildu sölsa undir sig veiði
bænda, voru ekki af baki dottn-
ir. Á næstu árum voru gel'ðar
breytingar á veiðilögunum. Var
þá sett þar inn, að banna veiði í
sjó með nokkrum undantekn-
ingum. Virtust Reykvíkingar
mest beita sér fyrir þessum
breytingum, að banna sjávar-
veiði.
Þegar gerð var tilraun til þess
að fá þessu breytt, og mönnum
væri leyft að leggja upp við land,
þá var það landbúnaðarnefnd
neðri deildar, sem klofnaði um
það. Bændurnir, sem í nefnd-
inni voru, Vildu leyfa það, en
Reykvíkingarnir vildu fella það,
og tókst það, ekki sízt vegna á-
huga hinna búsettu Reykvíkinga
á þingi.
Mörgum þótti æði hart að
banna að leggja net t. d. fyrir
opnu hafi, eða í breiðum fjörð-
um. Nú mun vera réttur al-
mennt til að leggja net við land
til þess að veiða fisk, en hér var
lax undanskilinn.'
Nú er það vitanlegt öllum,
sem nokkuð þekkja til slíkra
veið^., að þvílíkt getur aldrei
haft áhrif á göngu laxa í árnar,
enda illt að skilja, að land, sem
liggur að ám, eigi' að vera nokk-
uð rétthærra en land, sem liggur
að sjó, að njóta veiðihlunnind-
anna.
Þessi lög virðast ganga nokk-
uð nærri eignarrétti einstakl-
inga, sem stjórnarskráin á að
vernda.
Ég hefi heyrt þess getið, að
hæstiréttur teldi sér skylt að
vísa máli frá í mati á veiðirétti,
þar sem honum hefir ekki þótt
séð nógu vel fyrir rétti þeirra,
sem veiðirétturinn var tekinn af.
Sé skertur sá réttur, sem
stjórnarskráin á að vernda, þótt
matsmenn og öll meðferð væri
samkvæmt lögum, hvað má þá
segja um það, þegar réttur
manna er tekinn með öllu, án
minnstu bóta, að leggja net við
land sitt. Er þetta ekki stjórn-
arskrárbrot?
Brátt kom í ljós hvar fiskur lá
undir steini. Það fór að bera á
því, aö efnamenn úr kaupstöð-
um fóru að sniðganga vgiðilögin
og anda þeirra, kaupa jarðirnar,
taka veiðina undan, eða bara
leggja jarðirnar í eyði. Þess
vegna þótti þessum mönnum
mikils virði að geta komið í lög
að banna svo og svo mörgum
veiði fyrir jörðum sínum. Með
því var veiðinni þjafoað sem
niest saman. Þeir þurftu því að
kaupa færri jarðir með aðstoð
þessarra laga.
Það hafa orðið dálitlar um-
ræður í blöðunum um laxveiði,
nú upp á síðkastið, og hafa um-
ræðurnar að mestu verið frá
sjónarmiði kaupstaðabúa, t. d.
um það, hvort þeir ættu að
sturrda veiðina í ánum eða út-
lendingar.
Þá var grein í Morgunblaðinu
eftir einhvern Sigbjörn, að
mig minnir. Þessi maður er víst
Reykvíkingur, en virtist hann
tala eins og sá, sem vald-
ið hefir. Hann var með slettur
um að veitt væri þar sem það
væri forboðið og fleira þessu líkt.
Það virtist sem hann teldi sig
yfireftirlitsmann yfir ánum.
Þessi maður taldi, að lax væri
seldur allt of lágu verði. Það
virðist helzt vera ætlun manna
af þessu tagi, að aðrir ættú ekki
að stunda laxv.eiðar í ám lands-
ins en auðmenn kaupstaðanna,
og að laxinn skyldi seldur svo
dýrt, að aðrir en efnamenn gætu
ekki keypt hann.
Enginn af þessum mönnum,
sem um laxveiðina hafa ritað í
vetur, minnast á, að laxveiðin sé
hluti af jörðunum, sem þeir
heyra undir.
En bændur, sem hér eiga hlut
að máli, þurfa sjálfir að varð-
veita og auka veiðina, ekki með
því að ræna menn því að geta
veitt fyrir jörðum sínum, held-
ur að vinna að hyggilegum
friðunartíma, laxaklökum, sem
allir yrðu að leggja í eftir veiði-
magni, og umfram allt að vísa
öllum utanaðkomandi áhrifum á
bug.
Eftirspurn eftir veiðijörðum
hefir aukizt mjög, eftir að efna-
mönnum fjölgaði í kaupstöðun-
um, og er þetta að verðg, stór
plága í sumum sveitum.
Sá, sem þetta ritar, getur ekki
stillt sig um að minnast á tvö
dæmi til sönnunar úr sínu um-
hverfi. Það var seld jörð hér í
hrepp árið 1942. Reykvíkingur
keypti jörðina, því það var von
um r/ð undir hana gæti fallið
veiði. En jörðin var lögða eyði.
Þegar hún hafði verið í eyði í
tvö ár, þá vildi maður, sem vant-
aði jarðnæði í sveitinni, f á
jörðina byggða, en þess var eng-
inn kostur, nema með okurleigu,
sem náði engri átt. Þá var jörð-
in látin vera í eyði þriðja árið.
Annað dæmi er það, að hér
var góð veiðiá, sem ríkur Reyk-
víkingur hefir komizt yfir. Þessi
maður hefir unnið að því að
kaupa upp jarðirnar með ánni,
til þess að tryggja sér veiðina í
framtíðinni. Sumar þessar jarð-
ir hafa verið lagðar í eyði. Fyrsta
verk þessa manns var að kæra
útsvarið í hreppunum, sem búið
var að leggja á, þegar hann
keypti ána. Hann krafðist þess
að vera útsvarslaus. Þetta mundi
hafa þýtt fyrir sveitirnar, að það
hefði orðið að leggja aukaniður-
jöfnun á hreppsmenn, fyrir það,
að auðugur Reykvíkingur hefði
keypt verðmestu eignina í
hrepþunum. Annað afrek hefir
þessi maður unnið hér, þá fáu
mánuði, sem hann hefir talið sig
eiganda að ánni. Hann kærði
yfir veiði, sem maður einn hér
í nágrenninu hafði iSlundað í
mörg ár og hvorki eftirlits-
maður veiðinnar í héraðinu,
eða aðrir höfðu neitt við að at-
huga. Allir, sem til þekkja, líta
á aðfarir mannsins með mestu
andúð og fyrirlitningu.
Hér verður löggjöfin að taka
í taumana og verja sveitirnar
fyrir þessum ófögnuði, og andi
laganna frá 1932 á að fá að
njóta sín og veiði og önnur gæði
jarðanna sé ófrávíkjanlegt fylgi
þeirra.
Sá ófögnuður, sem hér hefir
vefið minnzt á, er sönn plága á
þeim sveitum, sem fyrir honum
verða og ekkert er eins lítillækk-
andi og særandi, og að sjá þessa
ríku aðkomumenn hrifsa undir
sig það, sem skárst er og eftir-
sóknarverðast í sveitinni og gera
Opið bréf
til 9Politiken‘
frá dr. Mattliíasi Jónassyni.
Daginn eftir að Esja lagði af
stað frá Kaupmannahöfn, birti
„Politiken“ grein undir fyrir-
sögninni: „Islandsbaaden nægt-
et Afrejse i gaar“. í grein þess-
ari er farið þeim orðum um far-
þega, að ekki þykir rétt að láta
hana liggja í þagnargildi.
Tilefni.þessara ummæla mun
vera handtaka 5 íslendinga, sem
gerðist á Esju í Höfn og kunn
er orðin hér á landi. Um það
skrifar „Politiken": „Það sýndi
sig sem sé, að ástæður nokk-
urra farþega voru þannig, að
Englendingar gátu ekki án
nánari athugunar leyft þeim að
ferðast til íslands. Hér var um
að ræða 25 farþega, og átti að
rannsaka fortíð þeirra út í yztu
æsar (intil de mindste En-
keltheder). Og vér getum sagt
það hreint og beint: Þetta voru
íslendingar, sem á stríðsárunum
hafa dvalið lengri eða skemmri
tíma í Þýzkalandi. Það vakti
þegar nokkra undrun á hátíð ís-
sér það að leikfangi. Þeir gera
svo bændur að leiguliðum, oft
með okurleigu, að öðrum kosti
að leggja jarðirnar í eyði, eins
og reynslan hefir sýnt.
Þennan ófögnuð verður að
kveða niður af ráðamönnum
þjóðarinnar.
Fyrst og fremst þyrfti að
banna að taka nokkrar nytjar
undan jörðum, sem byggðar
væru, að enga jörð mætti leggja
í eyði, ef þess væri nokkur kost-
ur, að þeir, sem ættu jarðir og
stunduðu ekki landbúnað, og
gætu ekki notað sér þær næstu
ár, væru skyldir til þess að selja
þær ríkinu með matsverði og
ríkið seldi eða leigði bændum
svo jarðirnar.
Hitt er svo annað mál, þótt
menn leigi eða láni kunningjum
sínum veiði yfir stuttan tíma.
Bændur verða að muna það, að
þeir, sem eiga veiðiréttindi eða
önnur gæði, sem fylgja jörðum
þeirra, að láta slíkt aldrei af
hendi, nema hafa fullkominn
húsbóndarétt yfir því. Það er
ekki aðeins að sómi hvers og
eins sé í veði, ef út fef er brugð-
ið, heldur sæmd bændastéttar-
innar í heild. Hitt væri ekki
nema gott til'að vita að kaup-
staðamenn keyptu jarðir í sveit
til að búa á, nytja og lifa á, á
sama hátt og sveitafólk gerir, á
gróðri jarðar og þeim nytjum,
sem hverri jörð fylgir.
J. G.
j lendingafélagsins í Höfn 17.
júní, að einn ræðumannanna
var íslendingur, sem í byrjun
þessa árs kom hingað sem dokt-
or frá Leipzig, eftir 5 ára dvöl
í Þýzkalandi. Og þeir eru fleiri,
sem á ófriðarárunum hafa orð-
ið doktorar og kandidatar í
Þýzkalandi."
Svo mörg eru þessi orð. E. t.
v. leyfist mér að svara því
fyrst, sem mér. er sjálfum skyld-
ast. Því að ummælin um ræðu-
manninn á íslendingamóti 17.
júní munu eiga við mig. Ræða
sú, sem ég flutti þar, birtist í
næsta hefti Fróns, svo að bæði
íslenzkum lesöndum og frétta-
ritara „Politikens" gefst kostur á
að rannsaka, hve mjög þessi
nýbakaði doktor(!) hafi dregið
taum nazismans. En um dvöl
mína í Þýzkalandi er sízt of-
sögum sagt, og doktorinn jafn-
vel ekki svo glænýr, sem „Poli-
tiken“ heldur, því að mér á-
skotnaðist þessi titill 1936, fyrir
ritgerð um siðfræði svissneska
menntafrömuðarins og mann-
vinarins Pestalozzi, og tók ég
þar eindregna afstöðu gegn
siðaboðskap nazismans. Þetta
gerðist tveim árum áður en
stjórn Dana sæmdi Hermann
Göring æðsta heiðursmerki,
sem hún hafði að veita. Líklega
hefði fréttaritari „Politikens"
undrazt enn þá meir, ef hann
hefði vitað þetta.
Þegar Esja lagði frá bryggju í
Höfn, var það á allra vitorði, að
einhverja rannsókn á högum
farþega átti að gera. Það er því
ekkert við því að segja, þó að
blaðið gæti þess. Hins vegar er
það rangt, að rannsókn þessari
hafi einungis verið beint gegn
25 Þýzkalandsförum. Enginn
þeirra 5 manna, sem teknir voru
höndum á Esju í Höfn, hafði
dvalið í Þýzkalandi, og á leiðinni
heim voru hvorki allir yfir-
heyrðir, sem komu frá Þýzka-
landi, né heldur þeir einir. Ekki
munu heldur yfirheyrslur þessar
hafa leitt neitt grunsamlegt í
ljós um nokkurn farþega. Um-
mæli „Politikens" eru því með
öllu gripin úr lausu lofti.
Af því að ég geri ráð fyrir, að
fréttaritara „Politikens" þyki
leitt að hafa gert okkur rangar
getsakir, vil ég honum til leið-
beiningar geta þessa:
Vér íslendingar erum fremur
ótalhlýðnir. Vér getum árum
saman lifað í trássi við þá skoð-
un og þá siði, sem almennt
ríkja í umhverfi voru. Vér þykj-
umst því vera færir um að halda
sannfæringu vorri, þó að vér
dveljumst langdvölum erlendis
og á oss mæði þrotlaus áróður og
jafnvel skoðanakúgun. Nazism-
inn gat ekki svipt oss þessari
öryggistilfinningu. Hvar sem
við erum í heiminum og á hverju
sem gengur, finnum vér ávallt
óbrigðult traust heiman frá
Fróni. Enginn íslendingur, sem
dvalið hafði í þriðja ríkinu.ótt-
aðist, að sér yrði tekið með á-
sökunum eða tortryggni, þegar
hann kæmi heim. Vér þökkum
þetta frjálslyndi þjóðarinnar og
erum hreyknir af því. Vér ósk-
um ekki, að sú tortryggni gagn
vart sannfæringu manna, sem
var svo ríkur þáttur í eðli naz-
ismans, dafnaði með íslending-
um. En ef þjóðin hefði til-
hneigingu í þessa átt, þá hlyti
hún að koma fram nú. Viðkvæði
nazista var þetta: Þekkir þú
Gyðing? Ert þú í vináttu við
Gyðing? Hefir þú hjálpað Gyð-
ingi? Ef svo er, ert þú tortryggi-
legur og útskúfaður. Auðvitað
mætti beita sömu aðferð gegn
þeim, sem dvalið hafa í Þýzka-
landi, og vér vitum næg dæmi
þess, að henni er beitt annars
staðar. En á íslandi á hún sér
ekkert fylgi. Nazisminn hefir
ekki smitað oss. Vér skildum
eðli hans nógu fljótt og nógu
rækilega til þess að varast
hann.
Þessar línur eru ekki fyrst
og fremst skrifaðar til að bera
hönd fyrri höfuð mér. Á íslandi
myndi það líka óþarfi. Enginn,
sem þekkir mig, getur grunað
mig um samúð með nazisman-
um. En „Politiken" veit fullvel,
hve gott nazismanum hefir ann-
ars staðar orðið til vikapilta og
flugumanna, sem hafa jafnvel
ekki skirrzt við að ofurselja
samlanda sína réttlausu of-
beldi þýzku leynilögreglunnar
fyrir fáeinar krónur. Blaðinu
væri því nauðsynlegt að kunna
betur að greina milli þeirra og
heiðarlegra manna.
Ef fréttaritari „Politikens“
hefði strax eftir 17. júní — hann
heyrði ræðu mína — látið í ljós
undrun sína yfir því, að stjórn
íslendingafélagsins skyldi fela
mér að mæla fyrir minni ís-
lands, hefði ég getað beðið blað-
ið sjálft fyrir svarið. Nú skilja
okkur breiðir álar, en póstsam-
göngur frekar erfiðar ennþá.
Því bið ég íslenzk blöð að birta
þetta svar.
Reykjavík, 18. júlí 1945.
Vinir Tímans
Útvegið sem flestir ykkar einn
áskrifanda að Tímanum og lát-
ið afgreiðsluna vita m það sem
fyrst.
og svo Skapti óvæginn.
Mig minnir, að séra Geir Sæ-
mundsson kæmi • líka með
„Vestu“. Hann var þá útlærður
guðfræðingur, en mun hafa ver-
ið óvígður. /
Seyðfirðingar þeir, sem orðið
höfðu saupsáttir við séra Björn
Þorláksson á Dvergasteini, höfðu
fengið sr. Geir fyrir prest sinn
um tíma.
í þann tíð var mikill efnaleg-
ur uppgangur manna á.Seyðis-
firði. Voru þar margir framtaks-
og dugnaðarmenn, sem sköpuðu
margbreytt og blómlegt at-
vinnulíf þar, byggðu-bryggjur,
reistu mörg hús, stór og smá,
bæði íbúðar- og verzlunarhús.
En ekki mun samlyndið hafa
veriiS nein fyrirmynd á milli
íbúanna, eftir því sem Páll Ól-
afsson lýsir því í ljóðabréfi, sem
hann skrifaði Árna Halldórssyni
bónda á Högnastöðum.
Vísurnar voru fjórar, en ég
heyrði aldrei nema tvær og
lærði, læt þær fljóta hér með.
Margt er Seyðisfirði frá
fréttalegt um þessár mundir.
Þar fljúgast nú allir á
og engum tekst að skilja þá,
svo stundum tvo
og stundum þrjá
sterki Björn þá leggu^ undir.
Margt er Seyðisfirði frá
fréttalegt um þessar mundir.
Sýslumaður sækir á,
sagt er Skapti þykist góður.
Höggin dynja hvergi smá
svo hrekkur Einar til og frá.
Kominn sjötugs aldur á
er nú Skapti og gerist móður,
Sýslumaður sækir á,
sagt er Skapti þykist góður.
Bréfið endaði með þessari
vísu:
Sterki Björn hann festi fót
og féll á sjálfs síns bragði
á Seyðisfirði í síldarnót,
sem hann Wathne lagði.
Tvo fyrstu dagana, sem við
dvöldum á Seyðisfirði voru ágæt
veður, suðvestan hægviðri, hiti
og sólskin. Notuðum við þá daga
til að skoða okkur um í kaup-
staðnum.
Við fórum átta í hóp úf á
Vestdalseyri. Skapti Jósepsson
bjó þar þá og hafði Prentsmiðju
Austra í næsta húsi.
^nn okkar félaga, Gisli Þor-
varðsson frá Krossstekk á Beru-
fjarðarströnd, átti erindi við
Skapta ritstjóra og fór því heim
til hans, en við hinir héldum
lengra áfram allt út að Dverga-
steini, er við höfðum mælt okk-
ur mót að hittast aftur.
Þegar við komum til baka og
fundum Gísla, bar hann okkur
þau boð frá Skapta að koma
heim til sin og drekka með sér
kaffi.
Sumir okkar töldu þetta gam-
angabb hjá Gísla og vildu ekki
fara, en við, sem gjarnan vildum
þiggja kaffi og óskuðum að fá
að sjá prentvélina, réðum.
Skapti, tók á móti okkur við
húsdyr sínar, með mesta glensi,
líkti okkur við sendimenn Móse
til fyrirheitna landsins.
Hann var hinn skemmtileg-
asti sagði okkur sögur frá Hafn-
arárum sinum og erjum þá á
Seyðisfirði.
Þegar við höfðum drukkið
kaffið, bauð Skafti að láta sýna
okkur prentsmiðju Austra, sem
við tókum með þökkum. Þegar
þangað kom, voru þar fyrir tveir
menn, Þorsteinn son Skapta og
unglingspiltur, sem hann nefndi
Guðmund Magnússon og sagði
að sýna okkur prentsmiðjuna
og' allt, sem að prentverkinu
laut.
Pilturinn gerði þetta af mestu
trúmennsku. Man ég að mér
þótti hann greinagóður á allt,
sem hann sýndi okkur.
Ekki kom mér þá í hug að
þarna væri að vaxa upp eitt
mesta sagnaskáld, sem ísland
hefir eignazt, því að þetta var
Jón Trausti, er síðar nefndi sig
svo.
Þegar við höfðum skoðað að
vild prentverkið, þökkuðum við
fyrir okkur, kvöddum að íslenzk-
um sveitasið og héldum til
KrfStjáns í gisthúsið.
Þegar við fórum að heiman
var gert ráð fyrir að ekki þyrfti
að dvelja nema tvo eða þrjá
daga á Seyðisfirði, því að gufu-
skipið* „Hjálmar" sem Tulinius
hafði á le'tgu, var um’sama tíma
sem „Vesta“ á Eskifirði, en það
átti aðeins að fara til Borgar-
fjarðar, var svo ráð fyrir gert
að koma til baka með „Tudda“.
Það stóð heima, að „Hjálmar"
kom að kvöldi hins þriðja dags
að norðan.
Skipstjóri gerði ráð fyrir að
leggja af stað klukkan 10 morg-
uninn eftir, ef veður leyfði. Átt-
um við þá að vera komnir um
borð. s
Morguninn eftir var kominn'
norðaustan kafaldsbylur svo lít-
ið sást frá sér. Sagði skipstjóri,
aö' hann hreyfði ekki skip sitt
fyrr en veður batnaði og birti.
En það hélzt að mestu óbreytt í
fimm sólarhringa. Urðum við því
að snauta í land og leita á náðir
Kripíjáns aftur og fá gistingu
áfram.
Hann tók okkur vel, sagðist
láta okkur ganga fyrir plássi hjá
sér, þó að nokkrir menn hefðu
komið með „Hjálmari" af Borg-
arfirði og beðið um húsrúm, en
svefnpláss þraut.
Það var þvi á hverjum degi
mannmargt á gistihúsinu, eink-
um á kvöldin, bæði af aðkomu-
mönnum og líka af seyðfirzkum
sj ómönnum.
Var því oftast glatt á hjalla i
salnum. Voru sumir stundum
góðglaðir af víni, en ekki man
ég eftir að neinn yrði miður sín
þar.
Margt var þar haft til dægra-
styttingar. Gömlu formennirnir
voru ólatir að segja sögur af sjó-
ferðum sínum. Voru sumar
þeirra svo stórfenglegar og
sagðar með þeim sannfæringar-
krafti, að hárin hálfrisu á koll-
um okkar yngri mannanna af
taugaspenningi og ævintýraþrá,
að eiga máske eftir að fá að
reyna slikar svaðilfarir, þegar
við værum orðnir formenn, eins
og t. d. að lenda í slagsmálum
við Frakka út af kvenfólki,
brauði og vettlingum, ná línum
með afla á frá Bretum, skera á
uppistöðu við hnífilinn á bát
Færeyinga, sem sváfu, en höfðu
belginn í barka, og draga síðan
línur þeirrra, sigla svo djarft í
beitivindi, að hlésíðan kæmi
aldrei upp úr sjó og annað þar
fram eftir götunum.
Drýgstur að segja þessar sög-
ur af sér, var Jón Þorsteins-
son fótalausi, sem Valdimar
Snævarr kennari ritaði frá-
sögu um í „Eimreiðina“ og lýsti
hvernig hann hefði misst fæt-
urna. Mörgum öðrum svaðilför-
um hafði,Jón lent í, að sjálfs
sögn, og mun ein þeirra verða
sögð hér á eftir.
Annar drýgsti sögumaðurinn
var hár og þrekinn karl að nafni
Sigurður, kallaður Rauðalækj -
ar-Siggi. Hann taldi sig æði oft
hafa komizt í hann krappan
við útlenda sjómenn, en alltaf
komizt klakklaust frá þeim við-
skiptum, þótt stundum stæði
tæpt. En alltaf báru landar
hærra hlut.
Þarna var þvi enginn lefð-
indabragur á ferðamönnunum,
þó að þeir kæmust ekki á tilsett-
um tíma heim til sín.
Við vorum þarna einn sunnu-
dag. Þá messaði séra Geir í Góð-
templarahúsinu og framkvæmtii
þar allar lögskipaðar helgiat-
hafnir lúthersku kirkjunnar á
íslandi.
Það var í fyrsta sinn, sem ég
man eftir, að ég yrði hrifinn af
því að heyra prest tóna. Það var
reglulega guðdómlegt að hlusta
á söng hans og tón, sem hann
framkvæmdi þvingunarlaust, án
hnykkja og tilgerðar. En ekki
man ég, að ræðan hrifi mig sér-
staklega.
Tvisvar horfðum við á sjón-
leiki þar. Annar var „Ævintýri
á gönguför“, og var vel leikið.
Hitt var norskt leikrit, þar sem
allt samtal fór fram á norsku,
enda var það sizt furða, því að
eftir tali fjöldans þar, gat maður
sér þess til, að um helmingur
íbúa kaupstaðarinfe væru fæddir
útlendingar.
Morgun hins sjötta dags frá
byrjun óveðursins þótti skip-
stjóranum á „Hjálmari" nógu
bjart til að leggja á djúpið, sá
þá allt til hafs, en land allt
snjóhvítt nema fjöruborð. Akk-
erum var létt kl. 8 og haldið af
stað.
Fyrir utan land var norðaust-
an kaldi og töluverð alda, sem
lá beint á eftir, en engin óða-
ferð var á„ Hjálmari“ fyrir það,
enda var sagt að hans mesta
ferð í logni væri sex mílur á
vöku.
Það var farið inn á Norðfjörð
með iy2 tíma viðstöðu þar.
Frá Neseyri út fyrir Barðsnes-
horn var „Hjálmar“ að berja í
tvo klukkutíma, og þótti okkur
það ærið hæg ferð, því að sagt
var, að þá vegalengd mætti róa
á 1 Vz klukkutíma af þrem mönn-
um á báti í logni.
Til Eskifjarðar var komið kl.
101/2 um kvöldið eftir að hafa
verið á ,,stími“ í 13 klukkutíma
og haft þó meiri hluta leiðar-
innar kalda ög öldu á eftir sér.
Urðum við því mjög fegnir, er
við höfðum fast land undir fót-
um og vorum lausir við „fjósið“.
Daginn eftir var kafað út alla
byggð 15 kílómetra. Fannst okk-
(Framhald á 7. síðu)