Tíminn - 29.11.1947, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
) Þórarinn Þórarinsson
| Fréttaritstjóri:
) Jón Helgason
Útgefandi
Framsókjiarflokkurinn
Skrifstofur i Edduhúsinu
Ritstjórnarsímar:
4373 og 2353
Afgreiðsla og aughjsinga-
sími 2323
Prentsmiðjan Edda.
31. árg.
Reykjavík, laugardaginn 29. nóv. 1947
22«. blað'
efjast fyrir
€5es.*ð a® íillElgsÉssBí fískimálasjáðíi
Vélbátur frá Norðfirði viun einhvern nœstu daga hefja
síldarleit á fjörðunum austan lands, en þar hefir viða urðið
vart við sildargöngur undanfana vetur. Leitin er hafin að
tilhlutun stjórnar FisJcimálasjóðs.

Bergmálsdýptarmælirinn er mikiðþ irfaþing, meðal annars við síldarleit. Hann skráir síldartorfunrnar
jafnóðum og silgt er yfir þær — sýnir hve þéttar þær eru og hve djúpt. — I»að vita hins vcgar ekki
allir, hvernig hann sýnir síldartorf jrnar, og birtir Tíminn því þessa mynd af ræmum úr bergmáls-
dýptarmælir báts, sem stundar v iðar í Hvalfirði, og þakkar jafnframt sjómanninum, er færði
blaðinu hana. Dökku bylgjurnar eru síIdartorfu.r
Ekki tekið á nioli meirá ssSsl á. Akrsscaesi íil
Jélsa.
Áframhald var i gœr á þeirri uppgripaveiði, sem verið
hefir undanfarna daga. Mörg skip komu til Reykjavíkur í
gcer, og bíða nú yfir sextíu þúsund mál af síld i skipum i
höfninni hér. Nokkur skriður virðist þó vera að koiriast á
sildarflutningana norður.
Aðgerðaplön tekin undir sild.
Á Akranesi er nú búiS að
fylla allar þrœr og plön verk-
smiðjunnar, svo að þangað
verður ekki komið .msiri síld
að sini. í gær var gripið til
þess ráðs að taka stört fisk-
aðgerðaplan, sem Haraldur
Böðvarsson á, og nota þa'5 f.yr-
ir síld, sem stðar ver'ður ekið i
þrær verksmiðj unnar, jafnóð-
um og þær tæmast. Gera Ak-
urnesingar allt, sem unnt er,
til þess að bátarnir geti sem
lengst lialdið áfram að veiða
hindrunarlaust, á meðan þessi
uppgripaafli er í Hvalfirði.
Fylla sig á hálfum degi.
'Ekkert lát er á hinum á-
gætu aflabrögðum i Hvalfirði.
Segja sjómenn, að engu sé lík-
ara en að sildin þar sá óþrjót-
andi gullnáma, sem aldrei
minnki, hversu mikið sem aus
ið er af henni. í gærmorgun
fóru tveir bátar út frá Akra-
nesi, er búið var að losa þá, og
komu þeir inn aftur fullir af
síld síðdegis sama dag. Má
nokkuð af þessu sjá, hvílík
uppgripaveiði er í firðinum.
í gær var landað úr fjór-
um bátum frá Akranesþsam-
tals tvö þúsund málum.
Tveir þessara báta höfðu
rifið nætur sínar, og voru
því með lítinn afla. í morg-r
un biðu þar löndunar við
bryggjuna þrír bátar fullir
af sld, en það voru Keilir
með' 690 raá', Ársæll með 700
má' og Svanur meu 600 má?.
Verða þessir tátar lósaðit
í tíag á • aðgerðarplönin, sem
áður er getið um, en hæ'gt cr
að koma á þau um þrjú
þúsund málum. Þegar þau
eru orðin full, verður ekki
hægt að taka á móti meiri
síld á Akranesi um langan
tíma, senni'ega ckki svo
nokkru nemi fyrir jól. Bíða
þá um tólf þúsund mál hjá
verksmiðjunni, sem eftir er
að vinna úr. Samtals hefir
þá verið landað' á Akranesi
um 23 þúsund málum.
Frá Akranesi stundá nú 14
fcátar herpinótaveiðar, en
líkur eru til að þrír bætisi
við á næstunni.
Enn stœkkar hópur síldveiði-
skipanna í Reykjavikur-
höfn. .
Undanfarna daga hefir
gengið lítið að afskipa síld-
inni til norðurflutnings.
Skipakastur hefir sama og
enginn verið fyrir hendi
seinustu daga, og síldveiði-
rkipunum fjö’gar stöðúgt í
höfninni. Frá því í fyrrinótt
komu þessi skip inn:
Gylfi frá Rauðuvík með
580 mál, Garðar 630, Andey
1000, Bjarmi 650s Særún
1100, Fam 300, Guðm. Þo-
lákur 100, Hafbjörg 400, ís-
lendingur 1200, en hann fór
(Ercmha'.d á 7. siðu)
••
Overland þiggur
boð Norræna
félagsins
Kcniisr í snmar
Eins og kunnugt er, bauð
Norræna félagið hér norska
skáldinu Överland í heimsókn
hingað til lands á næsta
sumri. Nú hefir Guðlaugi Rós-
inkranz, ritara félagsins, bor-
izt svar frá Överland. Mun
hann þiggja boð þetta og seg-
ist muni koma hingaö að
sumri. Hins vegar er ekki á-
kveðiö, hvenær sumarsins
hann getur látið verð'a af
heimsóknini, vegna anna
heima fyrir.
Hér mun félögum Norræna
félagsins og öðrum gefast
kostur á að hlyða á Överland,
því áformað er, að hann lesi
hér upp úr verkum sínum og
flytji fyrirlestra.
Överland er eins og kunn-
ugt er, frægastur núlifandi
norskra skálúa, og býr hann í
heiðursbústað norska ríkisins
handa ckáldum.
Upphaf þessa máls er það,
að Eysteinn Jónsson mennta
málaráðherra skrifaði stjórn
Fiskimálasjóðs í byrjun okt.
síðastliðinn, þar sem hann
fór þess á leit, að Fiskimála-
sjóður styrkti síldarleit á
Austfjörðum á komandi vetri.
Þar hefir viða orðið vart við
síldargöngur undanfarna vet-
ur, en ekki hefir verið fylgzt
með þeim eins og skyldi, m.
a. vegna þess, að einstakir
útgerðarmenn og útgerðarfé-
lög hafa ekki treyst sér til
að annast síldarleit á eigin
spýtur.
Stjórn Fiskimálasjóðs leit-
aði strax og henni barst þetta
bréf áiits tveggja útgerðar-
manna á Norðfirði, Ármanns
Eiríkssonar og Þórðar Ein-
assonar, og eins útvegsmanns
á Eskifiröi, Arnþórs Jensen.
Svar barst frá báðum þeim
fyrrnefndum, og hvöddu þeir
eindregið til þess, að leit yrði
hafinn. Niðurstaðan varð svo
sú, að stjórn Fiskimálasjóðs
ákvað að verja um 30 þús.
kr. til þessarar síldarleitár.
Bátur frá Norðfirði, sem er
búinn bergmálsdýptármæli og
fleiri leitartækjum, er í þamr
veginn að hefja leitina.
Hefir fjármálaráðhei’ra fyr
irir sitt leyti samþykkt fjár-
veitingu til þessa.
Víðar þörf sildarleitar.
Þar er áreiðanlega þörf
síldarleitar víðar, enda ligg-
ur nú fyrir Alþingi tillaga
frá Finni Jónssyni um skipu-
lega síldarleit á Faxaflóa. —
Það' er einnig vel hugsan-
legt, að síld sé viðar að finna,
og þarf því að koma góðri
skipan á þessi mál í framtíð-
inni. Má t. d. geta þess, að
það var aðallega fyrir frum-
kvæði eins manns, Ingvars
Pálmasonar skipstjóra, að
síldin fannst í Kollafiröi í
fyrra. Hefði honum ekki hug-
kvæmzt að leita þar, er senni-
legt, að Kollaf j arðarsíldin
í fyrra og Hvalfjarðarsíldin
nú hefði alveg gengið úr
greipum okkar.
isHpku landamærin
i veriö ákveðin enn
jWsarslsaslI harðiseitíir fullyrllingimi Móló-
í@fi Bpna þsíð á IjIi nd liitafu nd lu um
Á fundi utanríkisráðherranna í gær hélt lVlarshall utan-
ríkisráðherra Bandarílqanna ræðu, sem vakið hefir athygli,
er rætt var um landamæri Þýzkalands í sambandi við endan-
lega friðarsamninga við þao land.
Kristján Eldjárn
skipaður þjóðrainja-
vörður
Menntamálaráðherra hefir
kipið Kristján magister Eld-
ijárn þjóðminjavörð' frá 1.
i næsta mánaðar að telja.Matt-
hías Þórðarson lætur nú af
• þessum störfum eftir langa
þjónustu. Hafoi starfið verið
auglýst laust, og var Kristján
\ cini umsækjandinn.
Marshall gat þess fyrst, að
Bandaríkin hefðu á fundi ut
anríkisráðherranna í Moskvu
óskað eftir að skipuð yrði
sérstök nefnd, er inni að
landamæramálum undir
stjórn og í samráði við full-
trúa utanríkisráðherranna.
Að vlsu hefði þessi ósk um
nefndarskipun aðallega átt
við í sambandi við Pólsk-
þýzku landamærin, en æski-
legt væri að slik undirbún-
ingsnefnd fjallaði um öll
landamæramál Þýzkalands.
Varðandi Saarmálið sagðist
Marshall vera hlynntur kröf
um Frakka í sambandi við
efnahagsmunamálin, en sín
skoðun væri jafnframt, að
Saar ætti að hafa sjálfstjórn,
er það kysi sjálft.
Marshall kvað utanríkis-
ráðherrana verða aö halda
sér fyrst og fremst við Post-
damsamþykktina i sambandi
við pólsk-þýzku landamærin.
í samþykktunum stæði orð'-
rétt, að ákvarðanir um endan-
leg landamæri Póllands að
i vestanverðu skyldu biða þess,
að allsherjar friðarsamningar
væru gerðir við Þýzkaland.
Marshall sagði, að Molotov
jhefði staðhæft, að endanleg-
| ar ákvarðanir um pólsku
landamærin hefðu endanlega
verið tekin, en samkvæmt
j Posdamsamþykktinni næði
Islíkt engri átt. „Eins og ég
bonti á 9. apríl 1947 á Moskvu-
ráðstefnunni, sagði Marshall,
j verður að taka fullt tillit til
1 þarfa þess fólks er á landa-
mærasvæðunum býr og hafa
jafnframt í huga þýðingu
þessara landamæra fyrir hið
stjórnmálalega og fjárhags-
lega viðhorf annars staðar i
Evrópu“.
Marshall sagði, að Banda-
! rikin vildu vissulega minnast
afstöðu Pólverja í styrjöldinni
en hins yrði að gæta að mik-
ið af því landi, sem nú væri
(FramhaJd á 7. siðu)