Tíminn - 18.08.1948, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgejandi:
Framsóknarjloklcurinn
Skrijstofur i Edttulvúsinu
Ritstjórnarsimar:
4373 og 2353
Afgreiðslu- og auglýs-
ingasími 2323
Prentsmiðjan Edda
32. árg.
TÍMINN, miðvikudaginn 18. ágúst 1948.
181. blað
SákjDarrkunartækin hafa sparah
bænchun mikla vinnu., þrátt fyr-
Það er e'rki víst, að lescndurnir á tti sig í íijótu bragði á því, af
hverju þcssi rnynd er. I-'etta eru íillögur að minnismerki urn Krist-
ján kor.ung tír.nda cg Alexandrínu drottningu. Var efnt ti! verð-
launasamkeppni, og skipti dómnef ndin fyrstu verðlaununum niiili
þessara tveggja tiliagna. Höfundar þeirra eru Jóhann Galster og Kaj
I.CUÍS Jensen.
BLæil vSS MJiilta Pálssoss verkfræðing «ssa
stppseÉiaÍKjí'H og notkim sííg|9urrkunai*»
ísekja í siimar
í sumar haia margir bændur komið upp hjá sér súgþurrk-
unartækjum og hafa bau yfirleitt reynzt vel, enda hefir
fíðarfar í sumar verið sérstaklega hagstætt fyrir heyskap-
inn. Tíðindamaður Tímans hefir snúið sér til Hjalta Páls-
scnar vélaverkfræðings og spurt hann um súgþurrkunar-
tækin og reynsíu bænda af þeim í sumar, en hann hefir um-
sjón með þessum máium fyrir Samband íslenzkra samvinnu-
félaga.
SÉSástn forvöð a'S gerasé sÉofHejidnr
félægsins
í dag kl. G hefst aðalstofnfundur féíagsins íil fegnmar
Reykjavíkurbæjar i Trtpolíbíó. Reyndist ógerningur að fá
i
húsnæði á bc-írí stað, þar sem öll samkomuhúsin í miðbæn-
um eru í viðgerð. Varð því miður einnig að breyta hinum
auglýsía tima, þar sem skemmtunin í Trípolíbíó hefst kl. 9.15.
í»ess er f&sítega vænzt, að scm allra fíestir bæjarbúar mæti
á fundinum, þar sem lög félagsins, nafn þess og stjórn verða
ákveðin. ,
í dag eru þannig síðustu'
forvöð fyrir menn að gerast'
stofnendur þessa félags, en
stofnendaskírteini verða
seld til miðnættis. Það er
sómi Reykjavíkur,að semflest
ir ibúar hennar sýni áhuga
sinn fyrir útliti borgarinnar
með því að gerast aðilar aö
þessum samtökum, og það er
styrkur samtakanna, að þau
verði sem almennast.
Það er ómögulegt að segja
til um það að svo stöddu,
hvað margir ha-fi þegar geng-
ið í féiagið, þar sem listar
liggja frammi í fjöimörgum
stöðum, en margir ötulir
menn hafa síðustu daga gerzt
fulitrúar félagsins á vinnu-
stöðhuim sínum og safna á-
skriftum.þar. Hafa undirtekt
ir alhiennt verið mjög góðar.
19. ágúst verður birtur listi
yfir þá starfsmannahópa,
sem .gengið hafa í félagið, og
einnig yfir þau félög og fyr-
irtæki, sem gerðust stofn-
endur.
Það er.ætlunin, að sú deild
innan féiagsins, sem einvörð!
vy
ungu verður slcipuð félögum
og fyrirtækjum, ákveði sjálf
lög sín og stjórn, og viðvíkj-
andi árgjaldinu er rétt að
taka það fram, að það verð-
ur að sjálfsögöu deildirnar
sjálfar að ákveða í fram-
tíðinni. Þessi deild á að vera
ein meginstoð félagsins, og
það er því mikilsvert, að sem
flest félög og fyrirtæki standi
að stofnun hennar. Þess má
geta, að Sveinafélag skipa-
smiða varð fyrst allra xélaga
til aö ganga í þessa félags-
deild. Hafa og mörg þegar til-
kynnt þátttöku sína, en enn-
þá er dagur til stefnu, og sím
ar félagsins í dag eru 4177 og
7765.
Með því að taka þátt i há-
tiðahöldunum í kvöld og
kaupa merki styrkja menn
fyrsta aðalverkefni félagsins,
sem er hagsmunamái allra
Reykvíkinga, því að ágóðinn
rennur allur til hins fyrirhug
aða skemmtigarðs í Öskj uhlíð
inni og sólbaðstaðarins í Foss
vogi.
Vaxandi áhugi fyrir súg-
þurrkun.
Á síöasta ári komst mikill
skriður á þessi mál. Bændur
fengu þá almennt áhuga fyr-
ir að koma upp hjá sér súg-
þurrkunartækjum og gera sig
þar með minna lxáða hinni
breytilegu veðráttu hér á
landi.
Pantanir, sem fyrir lágu
hjá þeim fyrirtækjum, sem
tekið hafa að sér útvegun
þessara tækja, munu í vetur
og vor hafa numið þús., og
var ekki hægt að fullnægja
nema litlum hluta þeirra að
þessu sirini.
Til dæmis gat Sambandið
ekki komið upp súgþurrkun-
artækjum, nerna hjá tæpum
tvö hundruð bændum, af öll-
um þeim, sem beðiö höfðu um
þau.
Tæki þau, sem látin hafa
verið niður, hafa verið með
ýmsu sniði, en flest þeirra
evu þó af miðflóttategund.
Orkan er ýmist fengin með
rafli, diesel- eða benzinvél.
Flestir blásaranna ganga þó
fyrir rafli og díeselvélum.
Loftið hitað upp með
jarðhita.
Víðast hvar er loftið ekki
hitað upp, en það er þó gert
á nokkrum stöðum. Sums
staðar, er þáð hitað upp með
olíukyntri miðstöð.
En á tveimur stöðum er
jarðhiti notaður til að hita
loftiff, sem blásiff er í heyiff.
Er það á Sturlureykjum í
Reykholtsdal og H!íð í Mos
fellssyeit. Hefir það gefizt
mjög vel og er ódýrasta ork
an, sem tjl er til upphitun-
ar, þar scm hana er að fá.
Mikill ávinningur er aff
því að hita loftiff. Þaff flýt-
ir mjög fyrir þurrkuninni,
og með bví móti er hægí að
iáta inn í hlöðurnar blaut-
ara hey en eila. Kemur
þetta sér því sérstaklega
vel, þegar tíffarfar er stirt
til heyskapar.
Vinnusparnaður, þrátt
fyrir þurrkana.
Eins cg áður er sagt hefir
heyskapur yfirleitt gengið
mjög vel í sumar um land
allt. Hefir því ekki fullkom-
lega reynt á gæði súgþurrk-
unnaraðferðarinnar í þetta
skipti. Þrátt fyrir það hefir
súgþurrkunin sparað þeim
bændum, er hana hafa, mikla
vinnu og fyrirhöín. Hafa
fcændur getað hirt hey sitt
mun verr þurrkað en þeim
annars hefði verið unnt. Flest
ir, sem súgþurrkun hafa,
hirða, þegar heyið er orðið
það þurrt, að tiltækilegt
rnyndi þykja að setja það upp
í föng.
Key, sem hirt er á þessu
þurrkunarstigi, verffur líka
mun betra tií fóðurs og
kemur þar til hinna ó-
beinu búdrýginda, sem af
þessari þurrkunaraðferð
eru. Það er fyrir löngu
vitað, að við sólþurrkunina
missir heyið mikið af fjör-
efnum, sem skepnunum
eru nauðsynleg.
I stórar og smáar hlöður.
Súgþurrkunartælcn hafa
verið sett í hlöður svo að
segja af öllum stærðum og
gerðum. Flestar hlöðurnar
eru um þúsund hesta hlöður,
nokkrar smærri og sú stærsta
tekur um tvö þúsund hest,-
burði
Að svo stöddu er ekki hægt
að segja neitt um, hvernig
ganga muni að útvega súg-
þurrkunartæki fyrir næsta
sumar, en að sjálfsögðu verð-
ur gert allt, sem hægt er, til
að verða við óskum bænda í
þessu efni.
Sjötíu skip fengu
eitt þúsund mál
Prá fréttaritara Tímans
á Siglufiröi.
í gær var mesta blíðskap-
ai'veður Norðanlands, sólskin
logn og hiti í lofti. Síldveiði-
flotinn var nær allur á vest-
ursvæöinu, það er vestan
Siglufjarðar. Sildveiði var
engin, er talizt getur, því ekki
er vitað um nema um eitt þús
und mála veiði, samtals, hjá
yfir sjötíu skipum.
Flugvélar leituðu síldar í
gær, en engrar síldar varð
vart.
Dr. Thorláksson frá
Winnipeg staddar í
Reykjavík
Hinn kunni skurðlæknir,
dr. Th. Thorláksson frá
Winnipeg, er staddur hér í
Reykjavík, ásamt konu sinni
og dóttur. Hann er stofnandi
og aðaleigandi klíníkarinnar
alkunnu i Winnibeg, þar sem
margir íslenzkir læknar hafa
starfaö um skeið.
Dr. Thorláksson er sonur
séra Níelsar Steingrims Thor
lákssonar frá Stcru-Tjörnum
í Ljósavatnsskarði, en móðir
hans var norsk.
Mun dr. Thorláksscn hafa
í hyggju að vitja ættarstöðva
sinna á Norðurlandi.
Dr. Thorláksson og kona
hans komu bæði hingað til
lands árið 1930.
Á laugardaginn kemur
mun dr. Thorláksson flytja
erindi á Læknafélagsfundi.
Heyskapur hefir
gengið með bezta
móti í Fljótshlíðinni
Túnslætt er nú víða lokið
í Fljótshlið, og eru ýmsir byrj
aðir heyskap á engjum. Aðr-
ir eru að ljúka við túnin.
Heyskapurinn hefir gengið
með bezta móti i sumar, því
að veður hefir yfirleitt verið
blítt og þurrt.
Andvari með mest-
an afla
Sú villa slæddist í gær inn í
frásögn blaðsins af sildveiðun
um, að Helgi Helgason var
sagður aflahæsta skipíð, en
það er ekki rétt. Helgi Helga-
son er næsthæsta skipið með
| 3073 mál og tunnur. Mestan
afla er búinn að fá Andvari
; frá Reykjavik, 3748 mál.
; Andvari er eign hlutafélags-
í ins Freys, og skipstjóri á hon-
urn er Guðmundur Jónsson
frá Tungu, sem er kunnur
aflamaSiur og var áður sfeip-
stjcri á Freyju.