Tíminn - 13.04.1949, Síða 6

TÍMINN, miðvikudaginn 13. apríl 1949.
76. blað
iiitiiiinik
SíC "
| Merki Zorro’s i
(Tlie Mark of Zorro)
I Hin ógleymanlega og margeftir- |
I spurða ævintýramynd um hetj- i
i una „Zorro“ og afreksverk hans. i
| Aðalhlutverk: I
5 • z
Tyrone Power
Linda Darnell
Sýnd kl. 5, 7 og 9
illlllll 111111111111111111111IIIIIIIII11111111IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUI
lllllllllllll
(jatnla Síc
\ Itn^win brauzt í
I geguuiu fiakið j
i (Bruden kom gennem Taget) I
[ i Bráðskemmtileg og f jörg sænsk |
| i gamanmynd. — Danskur texti. I
I Aðalhluaverk: i
i Anna-Lisa Ericsson 1
H Stig Járrel i
i Karl-Arne Holmsten =
1 Sjnd kl. 5, 7 og 9 i
! •iiiiiiiiiiiiiiuiiiviiiiiiiiiiiiiiiiin iiiiiiiiiliiiiiiiliiii.iiinii
.yjamatbíc
■ ■ 1111111 ■ 11
VIP _
SIWIAÚÖW
Töfrahendur
(Green Fingers)
| Áhrifamikil, mjög skemmtileg ;
| og vel leikin ensk kvikmynd, i
| sem sýnir m. a. lækningamátt
| eins manns. Gerð eftir skáld- i
i sögunni „The President Warri- i
| or“ eftir Edith Arundel. ;
Sýnd kl. 5 og 9
Sala hefst kl. 1 e. h.
Sími 6444
siiiii»«iiiiiiiiiiiiiiiiii>iiiiisiiiiiaiiiiiiaiiiiiiiiiiiia«iiiiaaiii
i Ha^ha^jatiatbíc
| Bestu ár ævinnar |
Verölaunakvikmyndin
1 Sýnd kl. 9 |
i Síðasta sinn i
| Slysavarnarfélag Islands i
Björgunarafrck- \
ið við Látra-
kjarg. |
[ Kvikmynd eftir Óskar Gíslason. i
i Sýnd kl. 5, 7 og 9 |
| Aðgöngumiðar .seldir frá kl. 1 i
i Aukasýning kl. 11 e. h. fyrir |
= nemendur Sjómannaskólans og |
! kennára. Ef eitthvað er óselt af i
= miðum fást þeir í Tjarnarbíó. |
Sala hefst kl. 1. e. h.
111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111)111111
Sœjatbíc
iiiiiiiiniii
HAFNARFIRÐI |
í sjöunda himni (
Hin skemmtilega og hlægilega H
mynd með |
Aðalhluaverk: u =
LITLA og STÓRA |
Sýnd kl. 7 og 9 i
Sími 9184 _ 1
iiilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiii 11111111111111111111111111111111 iii iii || iiiiiiiiiiiiiiiiiniinmmn
Erlent yfirlit
(Framhald af 5. síBu).
Bohlen talar rússnesku eins og
innfæddur. Hann þekkti ótal af-
brigði málsins og varmjögnotaður
hjá sendiráðinu sem túlkur, ekki að
eins af rússnesku, heldur líka á
rússnesku. Nú komu þessir hæfi-
leikar enn í góðar þarfir. Hann
fór með Cordell Hull til Moskvu,
en þegar dró að styrjaldarlokum
var hann kallaður heim aftur og
settur til að vera meðalgangari
forsetans og utanríkisráðherrans,
og þá stöðu hafði hann, þegar
Truman flutti í hvíta húsið. Roose-
velt hafði haft Bohlen fyrir túlk
á fundinum í Teheran og Jalta og
þar kviknuðu fyrstu grunsemdir
hans um, að Rússar væru ekki
allir þar sem þeir væru séðir í
viðræðunum. Á þessum mótum sat
lrann oft langtímum saman yfir
.einstökum orðum, sem nota skyldi
bæði í enska og rússneska text-
anum. 'Vitanlega var af beggja'
hálfu lagt geysilegt starf í það,
að gera samningana svo úr gárði,
að ekki yrði um misskilning aö
ræða.
ÞRÁTT FYRIR ÞESSA fyrirhöfn
varð Bohlen að þola það á næstu
mánuðum, að hvert atriðið eftir
annað var brotið, og það með þeim
forsendum, að Bandaríkjamenn
hefðu misskilið þau. Það, sem sagt
var að væri misskilningur, var ein-
ínitt hin dýpri merking örðanna,
, ?em Bohlen og Rússar komu sér
l saman um
| Boh’en var reyndur sem túlkur
á þýðingarmestu mótum. En hin
! nákvæma þekking hans á rúss-
. neskum staðháttum olli því, að
hann var fremur ráðunautur en
þýðandi, og við friðarráðstefnuna
í París og ráðherrafundinníMoskvu
I og New York varð það hlutverk
, Bohlens að segja fyrir hverra gagn
I ráðstafana mætti vænta frá Rúss-
um á næsta fundi. Þá var ekki
langt eftir yfir í það, að verða ráðu
nautur ríkisstjórnarinnar um rúss-
nesk mál. Til^ress var hann skip-
aður 1947.
Eiigiii sýning'
fyrr cn annaii
í Páskum
j 11111111111111111111 ■ 111111 ■ 11111111111,, 111111111,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
7*ri/2cti-bíc
iiiiiiiiiin
Árásir kmnmúnista
á Eystein lúnssou
(FramhalcL af 5. slBu).
samstarfi. Þær spár reyndust
álltof réttar, að forkólfar
Sjálfstæðisflokksins leggja
énn meira kapp á að verja
lieiðnaberg sérréttinda sinna
en að stuðla að skynsamlegri
endurreisn, en þrátt fyrir
það hefir margt áunnist til
| Mringstígiim
I (The spiral staircase)
i Afar spennandi amerísk saka- i
= málamynd gerð eftir skáldsögu- H
| unni „Some Must Watch“ eftir I
i Ethel Lina White.
H Aðalhluaverk: . i
i Dorothy McGuire
| George Brent
H Ethel Barrymore i
Sýnd kl. 5, 7 og 9
i Börn fá ekki aðgang |
| Síml 1182. |
llllllllllllllllllllltllllllllllllllJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIK
bóta frá því, sem áður var.
Það er t. d. alveg víst, að
hefði ekki verið tekinn upp
meiri gjaldeyrissparnaður,
meira skipulag- á fjárfesting-
unni og hækkun vísitölunnar
stöðvuð, myndi atvinnurekst-
urinn þegar hafa komist í
kalda kol 1947 og fjárhags-
legu sjálfstæði þjóðarinnar
þá þegar blætt til ólífis. Slík-
ar voru þá þegar orðnar af-
leiðingarnar af óstjórn Ólafs
Thors og kommúnista.
•Sá árangur, sem hér hefir
náðst, þrátt fyrir heiðna-
bergsvörzlu Sjálfstæðisflokks
ins, er vissulega meira verk
Eysteins Jónssonar en nokk-
urs eins manns annars.
Vegna þessa starfs hans hef-
ir enn tekist að kQjnast hjá
stöðvun atvinnuveganna og
hruni hins fjárhagslega sjálf
stæðis.
r
Það má líka fullyrða, að
minni hefði hlutur dreifbýl-
isins orðið, bæði á sviði fjár-
festingar og ýmsra fjárveit-
inga, ef ekki hefði notið við
aukinna áhrifa Framósknar-
manna í stjórninni. Þar er ef
til vill að ræða um stærsta
sjálfstæðismál þjóðarinnar
um þessar mundir, því að hún
mun ekki halda lengi menn-
ingu sinni og frelsi, ef sveit-
únum og þorpunum víðsvegar
um landið blæðir út.
■Hitt er svo annað mál, að
þrátt fyrir það, sem áunnist
hefir tvö seinustu árin, þarf
nú að ávinnast miklu meira,
ef afleiðingarnar af óstjórn
Ólafs Thors og kommúnista
eiga ekki að ríða fjárhag og
frelsi þjóðarinnar að fullu.
Þessar afleiðingar sækja nú
á með síauknum þunga og til
viðbótar kemur verðfall á
ýmsum útflutningsvörum.
| Þessvegna þarf nú stóraukin
átök. Heiðnabergsvarzla Sjálf
( stæðisflokksins má ekki léng
ur standa 1 vegi óhjákvæmi-
(legra aðgerða. Þjóðin þarfn-
(ast nú svipaðrar forustu í
fjármálum sínum og á árun-
'tilicircl ijorclh
aró i
Clí'Z
1. ÐAGUR*
I.
Það var^dag einn í júlímánuði 1852.
'Sólin var linigin til vesturs, og Fjallafjöllin vörpuðu
löngum skuggum niður yfir lága klettaásana við Lltla-
Dímon og tjörnóttah Miklaflóann. Yfir tindum Marzfjalls-
ins hvíldi sólskinsmóða, og í suðvestri sást á jökulskalla
Borgarhaussins, sem ekki tók ofan hettuna, þrátt fyrir hit-
ann niðri. í dalardrögunum. Það glitraði á Kolturvatn, nema
þar sem skuggar frá skógartungum og fjallabrúnum
hvíldu á því, og handan Marzfjallsins teygði vötnótt slétt-
lendi sig til austurs og hvarf loks í bláa móðu, sem ekkert
mannlgt auga sá í gegnum.
Þetta júlíkvöld skálmaði ungur maður gegnum kyrkings-
legt kjarrlendið vestan við eystra horn Fjallafjallanna aust-
ur götuslóðana, sem lágu handan frá norsku byggðunum,
vestan fjalla, yfir að Skriðufelli. Á baki sé bar hann þunga
byrgði, sem var spennt á burðargrind úr tré. Framan á
bringunni dinglaði haglapungur og púðurhorn, og við hlið
sér bar hann ægilegasta morðvopn framhlaðning einn mik-
inn. Svitinn rann i'lækjum niður undan -loðhúfunni hans.
En göngulag þessa manns var stælt og vaggandi, eins og
tíðast er um þá, sem búa við fjöll og auðnir, þar sem hver,
sem ekki er léttur á fæti, hlýtur að deyja drottni sínum.
Þetta var Abraham, vinnumaður frá Skriðufelli, sem hér
kom með byrði sína yfir fjöllin. Hann hafði farið úr Krókn-
um, kauptúni í Noregi, í rauðabýti um morguninn, vaðið
straumharðar ár og kvíslar og kjagað upp langar og bratt-
ar brekkur. Fjórar mílur átti hann þegar að baki sér þenn-
an dag, ög þó var meira en míla að Skriðufelli.
Framundan var brött brekka upp í gróðurlaust Darra-
skarðið, og Abraham nam staðar til þess að kasta mæðinni.
Hann hallaði sér upp að steini, sem hann gat látið byrði
sína hvila á, leitaði í vösum sínum og dró upp munntóbak,
sem hann beit í. Hann velti safamikilli tuggunni upp í sér
og hagræddi henni við tanngaröinn og spýtti svo út úr sér
mórauðum boga, sem hafnaði á hvítum stofni birkihríslu,
er óx við steininn. .
Abraham pjakkaði með hælnum niður í mosaþúfu, eins
og hann væri að athuga, hvort hér væri ekki nógu góð jörö
til þess aö festa land undir nýbýli. Auðvitað vissi hann, að
reisa nýbýli hér uppi á fjöllum. En þetta var nú gamalL
vani. Hvar sem Abraham fór, var hann sífellt að svipast
eftir bæjarstæði. Hann vildi ekki vera vinnumaður hjá
öðrum. Faðir hans var athafnasamur’ bóndi í Helsingja-
landi, og Abraham hefði ekki verið staddur á þessum slóð-
um, ef hann hefði ekki fyrir fáeinum árum lagt leið sína
á markaðinn í Ásheimum, þar sem hann hugsaði sér að
seíja refaskinn, sem hann átti.
Hami hafði lent í illdeilum, sem hann mundi að vísu
mjög óglöggt, því að hann hafði verið ofurölvi, og síðan
flúið vestur á bóginn með manni, sem hét Jón — fjalla-
bóndi, er hafði veitt honum lið í hinni blóðugu viðureign.
Síðan þetta gerðist hafði Abraham verið vinnumaður í
I Skriðufelli. Hann vissi ekki, að skinnakaupmaðurinn, sem
hann stakk með löngum hnífi milli herðablaðanna, var aft-
ur orðinn heill heilsu og hélt áfram sinni fyrri iðju — að
svíkja menn, sem vildu selja loðskinn.
Það bar við, að áköf heimþrá greip Abraham, og á björt-
um kvöldum stóð hann stundum úti á sléttunni og horfði
í suöaustur. Þá var hugur hans hjá Önnu Stínu'l sem átti
heima langt, langt í burtu, handan við fjöll og skóga.
Kannske sat hún uppi á hæðinni hjá selinu og blés í birki-
flautu sína. Það var sem hann heyrði tóna hennar berast
út yfir broshýra dali heimabyggðarinnar. En að axla Sín
sþinn og fara heim — það var sama og loka á eftir sér
fangelsisdyrunum. Og þaðan lá leiðin kannske á Gálgahæð-
ina. Frá þeim stað kom enginn sakamaður lifandi.
um 1934—38. Henni ber því
á komandi tímum að skipa
sér enn fastara um menn eins
og Eystein Jónsson, sem
treysta má til réttsýnnar og
öruggrar forustu. Hún verður
að víkja til hliðar þeim
mönnum, sem ekki sjá ann-
að en heiðnaberg sérhags-
! muna sinna. Það er fyrsta
-síóra skrefið til • bættra
atjórnarhátía og lausnar á
þeim mikla vanda, er nú ógn-
ar afkomu þjóðarinnar og
frelsi. En þessvegna er það
líka skiljanlegt, að kommún-
istar, sem vilja ekkert annað
frekar en hrim, hamist nú
sérstaklega gegn Eysteini
Jónssyni. X+Y.